بسیاری از اختلالات مرتبط با سندرم متابولیک نشانه ای ندارند، اگرچه دور کمر بزرگ یک نشانه قابل مشاهده است. اگر قند خون شما بالاست، شما ممکن است علائم و نشانه های دیابت شامل افزایش تشنگی، تکرر ادرار، خستگی و تاری دید را تجربه کنید.

سندرم متابولیک در درجه اول به علت چاقی و عدم فعالیت بروز می کند. سندرم متابولیک با مقاومت به انسولین مرتبط است. به طور معمول، دستگاه گوارش شما مواد غذایی خورده شده را به قند(گلوکز) تجزیه می کند. انسولین هورمونی است که توسط پانکراس ساخته شده و به ورود قند به عنوان سوخت به داخل سلول ها کمک می کند.

در افراد مبتلا به مقاومت به انسولین، سلول ها به طور طبیعی به انسولین پاسخ نمی دهند و گلوکز نمی تواند به آسانی وارد سلول ها شود. در نتیجه، علیرغم تلاش بدن برای کنترل گلوکز از طریق ترشح مقادیر زیاد انسولین، سطوح گلوکز در خون افزایش می یابد. این وضعیت در نهایت هنگامیکه بدن قادر به تولید انسولین کافی جهت کنترل گلوکز خون نباشد می تواند سبب دیابت شود.

عوامل زیر سبب افزایش خطر بروز سندرم متابولیک می شوند:
•    سن. خطر سندرم متابولیک با افزایش سن بیشتر شده و 40% افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد.

•    نژاد. اسپانیایی ها و آسیایی ها نسبت به سایر نژادها بیشتر در معرض خطر سندرم متابولیک قرار دارند.

•    چاقی. وزن بالا خطر سندرم متابولیک را افزایش می دهد. به خصوص اگر به چاقی سیبی شکل مبتلا باشید.

•    دیابت. ابتلاء به دیابت بارداری و سابقه خانوادگی دیابت نوع 2 احتمال سندرم متابولیک را افزایش می دهد.

•    سایر بیماری ها. ابتلاء به بیماری قلبی- عروقی، کبد چرب غیرالکلی یا سندرم تخمدان پلی کیستیک خطر سندرم متابولیک را افزایش می دهد.
 

ابتلاء به سندرم متابولیک خطر ابتلاء به برخی بیماری ها را افزایش می دهد که عبارتند از:

•    دیابت. اگر شما شیوه زندگی خود را به منظور کنترل مقاومت به انسولین تغییر ندهید، سطوح گلوکز خون شما افزایش یافته و ممکن است به دیابت مبتلا شوید.

•    بیماری قلبی-عروقی. بالا بودن کلسترول و افزایش فشارخون می تواند منجر به ساخته شدن پلاک در شریان ها شود. این پلاک ها می توانند سبب سخت و باریک شدن شریان ها و درنتیجه بروز حمله قلبی یا سکته شوند.
 

شما احتمالاً در ابتدا به پزشک خانوادگی خود یا پزشک عمومی مراجعه می کنید. با این حال، در برخی موارد ممکن است به متخصص غدد یا متخصص قلب و عروق ارجاع داده شوید.

شما چه می توانید انجام دهید
•    در زمان ملاقات با پزشک در مورد محدودیت های غذایی برای انجام آزمایش قند خون ناشتا یا آزمایش کلسترول سوال کنید.
•    یک لیست تهیه کنید. علائم خود را یادداشت کرده و یک لیست از تمام داروها و مکمل هایی که به طور منظم مصرف می کنید، تهیه نمایید.
•    سابقه پزشکی خانواده خود را ثبت کنید. به خصوص بستگانی را که دیابت، حمله قلبی یا سکته داشته اند را یادداشت کنید.
•    یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستان خود را به همراه ببرید. برخی اوقات یادآوری تمام اطلاعات در زمان ملاقات با پزشک دشوار است. شخصی که شما را همراهی می کند می تواند مواردی که شما فراموش کرده اید، به یاد آورد.
 

اگر شما حداقل یکی از اجزای سندرم متابولیک را دارا هستید، از پزشک خود سوال کنید که آیا شما نیاز به انجام آزمایش برای بررسی سایر اجزای سندرم متابولیک دارید یا خیر.

روش های تشخیصی:

سازمان های مختلف معیارهایی برای تشخیص سندرم متابولیک دارند. درصورتیکه شما 3 یا تعداد بیشتری از ویژگی های ذکر شده را دارا باشید، به سندرم متابولیک مبتلا هستید:

•    دور کمر بیشتر از 89 سانتیمتر برای زنان و بیشتر از 102 سانتی متر برای مردان.

•    سطح تری گلیسرید خون بالاتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر و یا تحت درمان بودن با داروهای کاهنده تری گلیسرید بالا.

•    کلسترول خوب یا HDL  کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر در آقایان و کمتر از 50 میلی گرم در دسی لیتر در زنان و یا دریافت دارو برای درمان HDL پایین.

•     افزایش فشارخون. دریافت دارو به منظور درمان پرفشاری خون یا فشارخون سیستولیک بالاتر از 130 میلی متر جیوه و فشارخون دیاستولیک بالاتر از 85 میلی متر جیوه.

•    بالا بودن قند خون ناشتا. افزایش قند خون بالاتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر و یا دریافت دارو به منظور درمان بالا بودن قند خون.

اگر تغییر شیوه زندگی کافی نباشد، پزشک ممکن است به منظور کنترل فشارخون، سطوح کلسترول و قند خون استفاده از داروها را توصیه کند.

معمولاً تغییر شیوه زندگی به منظور پیشگیری از بروز بیماری های جدی مانند دیابت و بیماری قلبی مورد نیاز است. این تغییرات عبارتند از:

•    ورزش. توصیه می شود روزانه 30 دقیقه یا بیشتر ورزش با شدت متوسط مانند پیاده روی سریع انجام شود.

•    کاهش وزن. کاهش وزن می تواند مقاومت به انسولین، فشارخون و خطر دیابت را کاهش دهد.

•    رژیم غذایی سالم. از رژیم غذایی DASH و رژیم غذایی مدیترانه ای پیروی نمایید که در این دو نوع رژیم دریافت چربی های ناسالم محدود شده و بر مصرف میوه، سبزیجات، ماهی و غلات کامل تاکید دارند.

•    سیگار نکشید. سیگار سبب تشدید عوارض سندرم متابولیک می شود. در زمینه ترک سیگار با پزشک خود مشورت کنید.