آریتمی قلبی ممکن است هیچ علامت یا نشانه ای نداشته باشد. در واقع، ممکن است در زمان انجام یک آزمایش عادی، پزشک شما به صورت اتفاقی آریتمی شما را تشخیص دهد. داشتن علایم و نشانه های زیاد لزوماً نمی تواند به معنی این باشد که مشکل آریتمی شما خیلی شدید است.

علایم عمده آریتمی عبارتند از:
•    احساس لرزش و تپش قلب در قفسه سینه
•    افزایش ضربان قلب (تاکیکاردی)
•    کاهش ضربان قلب (برادیکاردی)
•    درد قفسه سینه
•    تنگی نفس
•    احساس سبکی سر
•    سرگیجه
•    غش کردن (سنکوپ) یا از حال رفتن

موارد زیادی می توانند منجر به آریتمی قلبی شوند یا علت آریتمی قلبی باشند. این موارد عبارتند از:
•    سکته قلبی
•    بافت اسکار ناشی از سکته قلبی در زمان گذشته
•    تغییرات در ساختار قلب مانند کاردیومیوپاتی
•    گرفتگی عروق قلبی (بیماری عروق کرونر قلب)
•    فشارخون بالا
•    دیابت
•    غده تیروئید پرکار
•    مصرف سیگار و دخانیات
•    مصرف بیش از حد الکل و کافئین
•    مصرف مواد مخدر
•    استرس
•    داروها
•    مکمل های تغذیه ای و درمان های گیاهی
•    شوک الکتریکی
•    آلاینده های هوا
 

چه ضربان قلبی طبیعی محسوب می شود؟

در زمان ضربان قلب، ایمپالس های الکتریکی که باعث انقباض قلب می شوند به صورت دقیق در داخل قلب شما حرکت می کنند. هرگونه وقفه یا تأخیر در این ایمپالس ها می تواند منجر به آریتمی شود.

قلب شما 4 بخش دارد. دو بخشی که یک سمت قلب را تشکیل می دهند و با یک دیواره به یکدیگر وصل هستند، یک پمپ را تشکیل می دهند. دو بخش بالایی قلب، دهلیز و دو بخش پایینی بطن نامیده می شوند.

در طول یک ضربان قلب، دهلیز منقبض شده و خون را وارد بطن می کند. بطن در این زمان در حالت استراحت قرار دارد. این انقباض دهلیز زمانی شروع می شود که گره سینوسی (گروه کوچکی از سلول ها در دهلیز راست قلب) یک ایمپالس الکتریکی را ارسال می کند که باعث انقباض دهلیز راست و چپ می شود. سپس این ایمپالس به سمت مرکز قلب حرکت می کند، جایی که گره دهلیزی بطنی در محل بین دهلیزها و بطن ها قرار دارد. در این زمان ایمپالس از گره دهلیزی بطنی عبور کرده و به سمت بطن ها حرکت می کند.

در یک قلب سالم، این مراحل معمولاً به آرامی انجام شده و منجر به ضربان قلب طبیعی 60 تا 100 بار در دقیقه در زمان استراحت می شود. ورزشکاران حرفه ای معمولاً در زمان استراحت، ضربان قلب کمتر از 60 بار در دقیقه دارند زیرا ضربان قلب آنها کارایی بیشتری دارد.
 

انواع آریتمی

پزشکان آریتمی قلبی را نه بر اساس منشأ ایجاد آن (دهلیز یا بطن) بلکه بر اساس اثری که بر ضربان قلب دارد به دو دسته زیر تقسیم می کنند:

•    تاکیکاردی. تاکی کاردی به ضربان قلب بالا (ضربان قلب بیشتر از 100 بار در دقیقه در زمان استراحت) اطلاق می گردد.

•    برادیکاردی. برادی کاردی به ضربان قلب پایین (ضربان قلب کمتر از 60 بار در دقیقه در زمان استراحت) اطلاق می گردد.

تاکیکاردی و برادیکاردی هیچکدام به معنی این نیستند که شما مبتلا به بیماری قلبی هستید. به عنوان مثال، در زمان ورزش، تاکیکاردی طبیعی تلقی می شود زیرا به منظور افزایش جریان خون بافت ها، ضربان قلب افزایش پیدا می کند.
 

• تاکیکاردی در دهلیزها

تاکیکاردی هایی که منشأ دهلیزی دارند عبارتند از:
•    فیبریلاسیون دهلیزی. این ضربان سریع و نامنظم دهلیزها از انواع شایع آریتمی می باشد. این نوع آریتمی معمولاً در سالمندان رخ می دهد. با افزایش سن، خطر ابتلاء به فیبریلاسیون دهلیزی افزایش می یابد که معمولاً به دلیل فرسودگی و آسیب دیدن قلب می باشد، به ویژه اگر فرد سالمند، مبتلا به فشارخون بالا یا سایر بیماری ها باشد. در طول فیبریلاسیون دهلیزی، پیام الکتریکی قلب که منجر به ضربان قلب می شود، نامنظم می شود. دهلیزها بسیار سریع منقبض می شوند (300 بار یا بیشتر در دقیقه) و به جای اینکه یک انقباض قوی داشته باشند تنها ارتعاشات بیهوده دارند (فیبریله می شوند). فیبریلاسیون دهلیزی می تواند خطرناک باشد و در طول زمان می تواند منجر به شرایط خطرناکی مانند سکته قلبی شود.

•    فلوتر دهلیزی. فلوتر دهلیزی مشابه فیبریلاسیون دهلیزی می باشد. در فلوتر دهلیزی ضربان های قلب منظم تر و ریتمیک تر از فیبریلاسیون دهلیزی است.

•    تاکیکاردی فوق بطنی (SVT). تاکی کاردی فوق بطنی یک واژه گسترده است که شامل اشکال آریتمی می شود که منشأ آنها قسمت های بالای بطن می باشند. تاکی کاردی فوق بطنی معمولاً باعث افزایش سریع ضربان قلب می شود که سریعاً شروع شده و قطع می شود و می تواند چندین ثانیه تا چندین ساعت ادامه پیدا کند. این حالت زمانی رخ می دهد که ایمپالس الکتریکی قلب در مسیری خارج از مسیر اصلی خود در داخل قلب حرکت کرده و دائما در این مسیر گردش می کند. اگرچه تاکی کاردی فوق بطنی معمولاً خیلی خطرناک نیست، علایم افزایش ضربان قلب می تواند تا حدی باعث ناراحتی بیمار شود.

•    سندرم ولف- پارکینسون- وایت. یکی از علل تاکیکاردی فوق بطنی، سندرم ولف- پارکینسون- وایت است. در این بیماری بین دهلیزها و بطن ها، مسیرهای الکتریکی اضافی وجود دارد. این مسیرها باعث می شوند که پیام های الکتریکی قلب بدون عبور کردن از گره دهلیزی بطنی، از دهلیزها و بطن ها عبور کنند و این منجر به کوتاه شدن جریان پیام ها و ضربان قلب تند می شود.
 

• تاکیکاردی در بطن ها

تاکیکاردی هایی که در بطن ها رخ می دهند شامل موارد زیر هستند:
•    تاکیکاردی بطنی. این نوع تاکیکاردی در واقع ضربان قلب سریع و نامنظم به دلیل ایمپالس های الکتریکی غیرطبیعی است که منشأ آنها بطن های قلب می باشند. این اختلال عمدتاً به دلیل ایمپالس الکتریکی است که در اطراف بافت اسکار ناشی از سکته قلبی در گذشته حرکت می کند. تاکی کاردی بطنی می تواند باعث انقباض بطن ها بیش از 200 بار در دقیقه شود.

اغلب حملات تاکیکاردی بطنی در افرادی با سابقه مشکلات و بیماری های قلبی مانند بافت اسکار یا آسیب در عضلات بطن که ناشی از بیماری عروق کرونر یا سکته قلبی هستند رخ می دهد. در برخی موارد، تاکیکاردی بطنی 30 ثانیه یا کمتر طول می کشد ( تاکیکاردی بطنی ناپایدار) و ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد یا منجر به ضربان های قلبی ناکارا شود. تاکیکاردی بطنی ناپایدار ممکن است باعث افزایش خطر ابتلاء به آریتمی های بطنی خطرناک مانند تاکیکاری بطنی پایدار و طولانی شود. حملات تاکی کاردی بطنی پایدار یک شرایط پزشکی اورژانسی محسوب می شود. اگر درمان پزشکی لازم و مناسب برای تاکیکاردی بطنی پایدار صورت نگیرد می تواند منجر به فیبریلاسیون بطنی شود.

•    فیبریلاسیون بطنی. در فیبریلاسیون بطنی، ایمپالس های الکتریکی سریع و نامنظم در قلب باعث می شود که بطن ها به جای پمپاژ خون، به صورت بی فایده منقبض شده و ارتعاش داشته باشند. بدون ضربان قلب منظم، فشارخون کم شده و خون رسانی به بافت های حیاتی بدن مانند مغز کاهش می یابد. اغلب افراد در این شرایط در عرض چند ثانیه هوشیاری خود را از دست می دهند و نیاز به کمک های پزشکی فوری مانند فشار دادن قفسه سینه، دفیبریلاسیون و احیای قلبی ریوی (سی پی آر) خواهند داشت. بدون دفیبریلاسیون یا احیای قلبی ریوی، مرگ بیمار در عرض چند دقیقه رخ می دهد. اغلب موارد فیبریلاسیون بطنی در بیماران قلبی رخ می دهد. سکته قلبی خطر فیبریلاسیون بطنی را به شدت افزایش می دهد.

•    سندرم QT طولانی. سندرم QT طولانی (LQTS) یک اختلال قلبی می باشد که باعث ایجاد ضربان های قلب سریع و نامنظم می شود. ضربان قلب سریع به دلیل تغییراتی در سیستم الکتریکی قلب رخ می دهد و می تواند منجر به غش شود که می تواند باعث مرگ بیمار شود. در برخی موارد، ریتم قلبی بیمار ممکن است کاملاً نامنظم باشد که می تواند منجر به مرگ ناگهانی وی شود.

فرد ممکن است به صورت مادرزادی یک جهش و اختلال ژنتیکی داشته باشد که وی را در معرض خطر سندرم QT طولانی قرار دهد. علاوه بر این، بیش از 50 نوع دارو، که بسیاری از آنها داروهایی هستند که مصرف آنها شایع است، می توانند منجر به سندرم QT طولانی شوند. برخی بیماریها مانند بیماری های مادرزادی قلبی نیز می تواند باعث ایجاد این سندرم گردد.

• برادیکاردی (ضربان قلب آهسته)

اگرچه ضربان قلب کمتر از 60 بار در دقیقه در زمان استراحت، برادی کاردی محسوب می شود، ضربان قلب پایین در زمان استراحت لزوماً نشان دهنده وجود یک اختلال یا بیماری نیست. اگر فرد، ورزشکار حرفه ای باشد، قلب او کارایی لازم را دارد که با ضربان قلب کمتر از 60 بار در دقیقه، پمپاژ کافی خون را داشته باشد. در هر صورت اگر شما ضربان قلب کند دارید و قلب شما نمی تواند خون کافی را پمپاژ کند، شما ممکن است به یکی از انواع برادیکاردی مبتلا باشید. انواع برادیکاردی عبارتند از:

•    سینوس بیمار. اگر گره سینوسی در قلب شما که مسئول ایجاد ضربان های قلب می باشد، ایمپالس های الکتریکی قلب را به درستی ارسال نکند، ضربان قلبتان ممکن است خیلی کند شده یا به صورت متناوب تند و کند شود. همچنین اختلال سینوس بیمار می تواند در اثر ایجاد بافت اسکار در مجاورت گره سینوسی ایجاد شود که منجر به کند شدن، اختلال یا مسدود شدن مسیر حرکت ایمپالس های الکتریکی قلب می شود.

•    بلوک هدایتی. بلوک در مسیرهای الکتریکی قلب می تواند در گره دهلیزی بطنی یا در مجاورت این گره رخ دهد. بلوک همچنین می تواند در سایر مسیرها به سمت بطن ها رخ دهد. با توجه به محل و نوع بلوک، ممکن است ایمپالس ها در نیمه بالایی یا پایینی قلب شما کندتر یا تندتر از حالت طبیعی حرکت کنند. اگر سیگنال الکتریکی قلب به طور کامل بلوک شود، برخی سلول ها در گره دهلیزی بطنی یا بطن ها می توانند سیگنال تولید کنند؛ اگرچه ضربان قلب در نهایت کندتر از حالت طبیعی خواهد بود. برخی بلوک ها ممکن است هیچ علایم یا نشانه ای را ایجاد نکنند و برخی از انواع بلوک ها می توانند منجر به ضربان های قلب تند یا کند شوند.

ضربان قلب زودرس

اگرچه ضربان قلب زودرس به صورت یک ضریان قلب سریع احساس می شود، در واقع ضربان قلب زودرس یک ضربان اضافی است. حتی اگر شما گاهی اوقات ضربان قلب زودرس را احساس می کنید، به ندرت می تواند به دلیل یک مشکل جدی باشد اما با این حال، ضربان زودرس شود به ویژه در افراد مبتلا به بیماری های قلبی می تواند باعث ایجاد یک آریتمی طولانی شود. ضربان های قلب زودرس معمولاً در اثر محرک هایی مانند کافئین موجود در قهوه، چای، نوشیدنی های کافئین دار یا داروهای سرماخوردگی حاوی سودوافدرین و برخی داروهای آسم رخ می دهد.
 

برخی عوامل می توانند باعث افزایش ابتلاء به آریتمی قلبی شوند. این عوامل عبارتند از:

•    بیماری عروق کرونر قلب و سایر بیماری های قلبی و جراحی های قلب در گذشته. تنگ شدن عروق خونی، حملات قلبی، دریچه های قلبی غیرطبیعی، سابقه جراحی قلب، کاردیومیوپاتی و سایر آسیب های قلبی می توانند باعث افزایش خطر ابتلا به انواع مختلف آریتمی شوند.

•    فشارخون بالا. فشارخون بالا باعث افزایش خطر ابتلاء به عروق کرونر قلبی می شود. همچنین فشارخون بالا باعث می شود که دیواره بطن چپ قلب، سخت و ضخیم شود که می تواند هدایت ایمپالس های الکتریکی قلب از طریق این دیواره را تحت تأثیر قرار دهد.

•    بیماری های قلبی مادرزادی. بیماری های قلبی مادرزادی می توانند بر ریتم طبیعی قلب اثرگذار باشند.

•    بیماری های تیروئید. پرکاری تیروئید، متابولیسم بدن را بیشتر کرده و می تواند منجر به افزایش ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم شده و یا باعث فیبریلاسیون دهلیزی شود. کم کاری تیروئید نیز، متابولیسم بدن را کند کرده و می تواند منجر به برادی کاردی شود.

•    داروها و مکمل ها. داروهای سرماخوردگی و ضدسرفه حاوی سودوافدرین و برخی داروها می توانند در ایجاد آریتمی های قلبی نقش داشته باشند.

•    دیابت. در دیابت کنترل نشده احتمال ابتلای فرد به بیماری عروق کرونر قلب و فشار خون بالا بیشتر می شود.

•    آپنه انسدادی حین خواب. این اختلال، که در آن، در زمان خواب تنفس فرد برای چند لحظه قطع می شود، می تواند منجر به افزایش خطر برادی کاردی، فیبریلاسیون دهلیزی و سایر آریتمی ها شود.

•    عدم تعادل الکترولیت ها در بدن. برخی مواد در خون تحت عنوان الکترولیت ها مانند پتاسیم، سدیم، کلسیم و منیزیم به جریان و حرکت ایمپالس های الکتریکی در قلب کمک می کنند. افزایش یا کاهش مقدار الکترولیت های بدن می تواند بر هدایت الکتریکی قلب و ایمپالس های آن اثر گذاشته و منجر به ایجاد آریتمی شود.

•    مصرف بیش از حد الکل. مصرف بیش از حد الکل می تواند بر ایمپالس های الکتریکی قلب اثر کرده و احتمال ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد. در واقع، ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی پس از مصرف مقدار زیادی الکل، معمولاً "سندرم قلب تعطیلات" نامیده می شود. سوء مصرف الکل به صورت مزمن می تواند منجر به کاهش کارایی قلب برای داشتن ضربان مناسب و کاردیومیوپاتی گردد.

•    مصرف کافئین یا نیکوتین. کافئین، نیکوتین و سایر مواد محرک می توانند منجر به افزایش ضربان قلب شده و ممکن است در ایجاد انواع شدید و خطرناک مؤثر باشند. داروهای غیرقانونی مانند آمفتامین و کوکائین می توانند به شدت بر روی قلب اثر گذاشته و باعث انواع مختلف آریتمی یا مرگ ناگهانی در اثر فیبریلاسیون بطنی شوند.
 

برخی از آریتمی ها می توانند عوارض زیر را به دنبال داشته باشند:
•    سکته مغزی. زمانی که قلب شما کارایی لازم را نداشته و نمی تواند خون را پمپاژ کند، خون در داخل قلب تجمع می باید. این وضعیت می تواند منجر به تشکیل لخته های خون شود. زمانی که لخته های خون شکسته و ریز می شوند، می توانند حرکت کرده و عروق مغزی را مسدود کرده و منجر به سکته مغزی شوند. این حالت می تواند منجر به آسیب بخشی از مغز یا مرگ بیمار شود. برای افرادی که فیبریلاسیون دهلیزی دارند، داروهای وارفارین (کومادین)، دابیگاتران (پرداکسا) یا ریواروکسابان می توانند از تشکیل لخته خون پیشگیری کنند.

•    نارسایی قلبی. نارسایی قلبی زمانی می تواند رخ دهد که به دلیل برادی کاری یا تاکی کاردی، پمپاژ خون در قلب به مدت طولانی کارایی لازم را نداشته باشد مانند حالتی که در فیبریلاسیون دهلیزی رخ می دهد. در برخی موارد، کنترل آریتمی که باعث نارسایی قلبی شده است، می تواند منجر به بهبود عملکرد قلبی شود.
 

اگر فکر می کنید که ممکن است به آریتمی قلبی مبتلا باشید، ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید. اگر آریتمی قلبی زود تشخیص داده شود، درمان شما راحت تر صورت می گیرد و می تواند مؤثرتر باشد. در نهایت شما ممکن است به پزشک متخصص قلب (کاردیولوژیست) ارجاع داده شوید.

اگر آریتمی قلبی شما بیش از چند دقیقه طول کشید یا با غش، تنگی نفس یا درد قفسه سینه همراه بود با اورژانس تماس بگیرید یا یک نفر شما را به نزدیک ترین اورژانس منتقل کند.  

به دلیل این که زمان ملاقات شما با پزشک کوتاه است و نیز به دلیل اینکه اغلب در این ویزیت در مورد زمینه های مختلفی صحبت می شود بهتر است شما برای این ملاقات از قبل آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی در اختیارتان قرار می گیرد که به شما کمک می کند برای ملاقات با پزشک آماده شوید و نیز انتظاراتی که باید از پزشک خود داشته باشید ارائه می شود.

شما چه اقداماتی می توانید انجام دهید
•    قبل از ملاقات با پزشک از تمام محدودیت ها در مورد بیماری خود آگاه باشید. زمانی که با پزشک ملاقات می کنید از مواردی که باید از پزشکتان سؤال کنید اطمینان داشته باشید مانند محدودیت هایی که باید در رژیم غذایی خود ایجاد کنید. به عنوان مثال اگر پزشکتان دستور انجام آزمایش های خونی را بدهد، باید به صورت ناشتا این آزمایشات را انجام دهید.
•    تمام علایمی را که داشته اید یادداشت نمایید. این موارد حتی می تواند شامل علایمی باشد که به آریتمی قلبی مربوط نباشد.
•    اطلاعات شخصی مهم خود را یاداشت نمایید. این اطلاعات می تواند شامل سابقه خانوادگی بیماری های قلبی، سکته، فشار خون یا دیابت و هر گونه استرس شدید یا تغییرات اخیر مهم در زندگیتان باشد.
•    لیستی از تمام داروهایی را که مصرف می کنید تهیه کنید. این لیست حتی باید شامل ویتامین ها یا مواد معدنی باشد که مصرف می کنید.
•    با یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات به خاطر سپردن همه اطلاعاتی که پزشک در اختیار شما قرار می دهد مشکل است. فردی که همراه شما بوده است ممکن است مواردی را که شما فراموش کرده اید به یاد داشته باشد.
•    سؤالات خود را یادداشت نمایید. سؤالاتی را که می خواهید از پزشک خود بپرسید یادداشت کنید.

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

زمان شما در ملاقات با پزشک محدود می باشد، بنابراین تهیه یک لیست از قبل می تواند به شما کمک کند که بهترین استفاده را از زمان ببرید. به لیست پرسش های شما از مهم ترین سؤال تا کم اهمیت ترین آنها با توجه به زمان پاسخ داده می شود. در مورد آریتمی قلبی برخی سؤالات اصلی که لازم است از پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر است:

•    دلیل احتمالی بروز این علایم در من چیست؟
•    آیا دلیل احتمالی دیگری نیز برای علایم من وجود دارد؟
•    آیا لازم است من آزمایشی انجام دهم؟ آیا نیاز به آمادگی خاصی قبل از انجام این آزمایشات هست؟
•    بهترین روش درمان بیماری من چیست؟
•    من باید چه غذاهایی را مصرف کنم یا از چه مواد غذایی پرهیز کنم؟ آیا شما ماده غذایی را به من توصیه می کنید که به  رژیم غذایی خود اضافه کنم؟
•    چه میزان فعالیت بدنی برای من مناسب است؟
•    من هر چند وقت یکبار نیاز به بررسی تغییرات در خصوص بیماری قلبی یا سایر عوارض آریتمی دارم؟
•    من بیماری های دیگری نیز دارم. چگونه می توانم تمام این بیماریها را در کنار یکدیگر به نحو احسن کنترل کنم؟
•    آیا جایگزینی برای داروهایی که برای من تجویز می کنید وجود دارد؟
•    آیا بروشور یا مطلب دیگری در این مورد دارید که به من بدهید؟ چه وب سایتی را در این مورد به من پیشنهاد می کنید؟
 

چه انتظاراتی می توانید از پزشک خود داشته باشید

پزشک شما ممکن است سؤالاتی را از شما بپرسد. برای پاسخگویی به آنها آماده باشید تا زمان بیشتری برای پرسش های خود داشته باشید. پزشک شما ممکن است سؤالات زیر را بپرسد:

•    چه زمانی علایم شما برای اولین بار شروع شد؟
•    آیا به طور مداوم علایم را دارید یا علایمتان تنها گاهی اوقات بروز می کند؟
•    شدت علایمتان چقدر است؟
•    چه چیزهایی علایمتان را کاهش می دهد و بهتر می کند؟
•    چه چیزهایی علایمتان را تشدید می کند و بدتر می کند؟
 

آریتمی ممکن است باعث شود که شما احساس کنید ضربان قلبتان ناقص بوده یا احساس تپش قلب یا ضربان قلب کند را داشته باشید. سایر علایم و نشانه ها ممکن است به دلیل کاهش جریان خون خروجی از قلب باشد. این علایم شامل تنگی نفس، سرگیجه، ضعف، احساس سبکی سر، غش کردن یا بی حال شدن و درد و ناراحتی قفسه سینه هستند. اگر زمانی که انتظار ندارید، به طور ناگهانی یا به صورت مداوم هرکدام از این علایم را داشتید به اورژانس مراجعه کنید.

فیبریلاسیون بطنی یکی از انواع آریتمی می باشد که می تواند منجر به مرگ شود. این نوع آریتمی زمانی رخ می دهد که ضربان قلب با ایمپالس های سریع و نامنظم صورت گیرد. این باعث می شود که حفره های پمپ کننده خون در قلب (بطن ها) بدون اینکه پمپاژ خون را انجام دهند، منقبض شوند. 

بدون ضربان قلب منظم، فشار خون افت می کند و خون رسانی به اندام های حیاتی بدن کم می شود. فردی که دچار فیبریلاسیون دهلیزی می شود، در مدت چند ثانیه غش کرده و ضربان قلب و تنفس نخواهد داشت. اگر این اتفاق رخ داد اقدامات زیر را انجام دهید:

•    با اورژانس تماس بگیرید.

•    اگر در کنار شما کسی نیست که آموزش احیای قلبی ریوی (سی پی آر) دیده باشد، از روش دستی برای احیای بیمار استفاده کنید. این به معنی است که تا زمان رسیدن اورژانس، یک فشار بدون وقفه حدود 100 در دقیقه را به قفسه سینه بیمار وارد کنید. برای اعمال این فشار، به صورت سریع و سخت مرکز قفسه سینه بیمار را فشار دهید. نیازی نیست که از تنفس مصنوعی استفاده کنید.

•    اگر شما یا فرد دیگری می توانید احیای قلبی ریوی را انجام دهید، مقدمات این کار را فراهم کنید. در زمان ایجاد شوک الکتریکی(فیبریلاسیون)، احیای قلبی ریوی می تواند به حفظ جریان خون طبیعی اندام های حیاتی بدن کمک کند.

•    اگر یک فیبریلاتور خارجی اتوماتیک در دسترس داشتید می توانید از آن استفاده کنید. این فیبریلاتورهای قابل حمل، می توانند شوک الکتریکی به قلب وارد کنند تا ضربان قلب بازگردد. این دستگاه ها در اماکن عمومی مانند هواپیماها، مراکز پلیس یا فروشگاه ها وجود دارند. این دستگاه ها را می توان برای منزل نیز خریداری نمود. لزومی نیست که درمورد استفاده از دستگاه فیبریلاتور آموزش ببینید، این دستگاه به صورت اتوماتیک و برنامه ریزی شده شوک الکتریکی مناسب را به قلب شما وارد خواهد کرد.
 

روش های تشخیصی:

برای تشخیص آریتمی قلبی پزشک شما سؤالاتی از شما می پرسد یا آزمایشاتی را انجام می دهد تا عوامل ایجاد کننده آریتمی را مورد بررسی قرار دهد مانند بیماری های قلبی یا بیماری های غده تیروئید. پزشکتان ممکن است برخی تست های اختصاصی برای تشخیص آریتمی قلبی را نیز انجام دهد. این تست ها شامل موارد زیر هستند:

•    الکتروکاردیوگرام (ECG). در این تست، سنسورها (الکترودها) که می توانند فعالیت الکتریکی قلب را شناسایی کنند به قفسه سینه یا در برخی موارد به بازوهای بیمار وصل می شود. الکتروکاردیوگرام زمان و دوره فازهای الکتریکی قلب در حین ضربان های قلب را اندازه گیری می کند.

•    پایشگر هولتر. این دستگاه الکتروکاردیوگرام قابل حمل می تواند در حین اینکه شما فعالیت های روتین خود را انجام می دهید، به مدت یک روز یا بیشتر فعالیت الکتریکی قلبتان را ثبت کند.

•    اکوکاردیوگرام. در این روش غیرتهاجمی، یک وسیله دستی (مبدل) در قفسه سینه شما قرار داده می شود که از امواج صوتی برای تولید تصاویری از اندازه قلب، ساختار و حرکت قلب استفاده می کند.

اگر پزشکتان با استفاده از این تست ها قادر به تشخیص آریتمی نباشد، سعی می کند از طریق تست های دیگری آریتمی را تشخیص دهد. این تست ها عباتند از:

•    تست استرس. برخی از انواع آریتمی با ورزش ایجاد می شوند یا با ورزش شدیدتر می شوند. در طول تست استرس، از شما خواسته می شود که بر روی تردمیل یا یک دوچرخه ثابت ورزش کنید و فعالیت الکتریکی قلبتان ثبت شده و مورد بررسی قرار می گیرد. اگر ورزش کردن برای شما سخت باشد، پزشک می تواند از دارویی استفاده کند که اثرات مشابه ورزش کردن را در بدن ایجاد کند.

•    تست تیلت. اگر شما سابقه حملات غش دارید، پزشکتان ممکن است انجام این آزمایش را به شما توصیه کند. در این آزمایش در حالی که شما بر روی یک میز دراز کشیده اید، فشار خون  و ضربان قلب شما اندازه گیری می شود. سپس موقعیت این میز تغییر می کند و شما را در وضعیت ایستاده قرار می دهد. پزشکتان تغییرات قلب و سیستم عصبی  کنترل کننده قلب را در پاسخ به تغییر موقعیت های بدنتان بررسی می کند.

•    تست های الکتروفیزیولوژیک. در این تست، لوله های باریک و قابل انعطاف (کاتتر) با الکترودی که در سر آن ها قرار دارد از طریق رگ های خونی وارد قسمت های مختلف قلب می شوند. در ابتدا، الکترودها می توانند پراکندگی ایمپالس های الکتریکی که از قلب عبور می کنند را نشان دهند. علاوه بر این، پزشک متخصص قلب می تواند از الکترودها برای تحریک قلب استفاده کند تا بتواند موقعیت و محل آریتمی و علت آن را تشخیص دهد.

روش های درمانی:

اگر شما آریتمی قلبی دارید، ممکن است نیاز به درمان نداشته باشید. البته در برخی موارد نیز آریتمی قلب نیازمند درمان خواهد بود. معمولاً آریتمی قلبی زمانی نیاز به درمان دارد که منجر به علایم جدی و خطرناک شود یا فرد را در معرض آریتمی های شدید یا عوارض آریتمی قرار دهد.
 

درمان ضربان قلب آهسته

اگر برادیکاردی (ضربان قلب آهسته) به دلیل دیگری مانند کم کاری تیروئید یا عوارض داروها ایجاد نشده باشد، پزشک معمولاً آن را با یک پیس میکر (ضربان ساز) درمان می کند زیرا هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند کاملاً ضربان قلب را افزایش دهد. پیس میکر یک دستگاه کوچک است که معمولاً در مجاورت استخوان ترقوه قرار داده می شود. یک یا چند سیم متصل به الکترود از طریق عروق خونی از پیس میکر به سمت قسمت داخلی قلب شما حرکت می کند. اگر ضربان قلب شما کند شده یا متوقف شود، پیس میکر از بیرون ایمپالس های الکتریکی را ارسال می کند تا قلب را برای داشتن ضربان های منظم و مناسب تحریک کند.
 

درمان ضربان قلب بالا

برای درمان تاکیکاردی (ضربان قلب بالا) درمان ها می تواند شامل یک یا چند مورد از درمان های زیر باشد:

•    مانورهای واگال. آریتمی هایی که منشأ آنها نیمه بالایی قلب است (مانند آریتمی فوق بطنی) را می توان با استفاده از حرکات خاص متوقف کرد. این حرکات می توانند شامل نگه داشتن نفس، قرار دادن صورت در آب یخ یا سرفه باشد. این حرکات بر سیستم عصبی که ضربان قلب شما را کنترل می کند اثر می گذارد و اغلب باعث می شود که ضربان قلب شما آهسته تر شود.

•    کاردیوورژن (Cardioversion). اگر شما مبتلا به تاکی کاردی هستید که منشأ آن قسمت بالای قلب یعنی دهلیزها است مانند فیبریلاسیون دهلیزی، پزشکتان ممکن است از کاردیوورژن استفاده کند. در این روش درمانی، از یک شوک الکتریکی برای تنظیم کردن مجدد قلب استفاده می شود تا بتواند ریتم طبیعی خود را داشته باشد. این روش در شرایط کنترل شده انجام می گیرد و به بیمار داروهایی داده می شود تا در حین انجام کاردیوورژن آرامش لازم را داشته باشد بنابراین بیمار در حین اعمال شوک، دردی را احساس نمی کند. کاردیوورژن اورژانسی(دفیبریلاسیون) نیز برای تاکی کاردی و فیبریلاسیون بطنی مورد استفاده قرار می گیرد.

•    ابلیشن تراپی Ablation therapy (درمان تخریبی). در این روش، یک یا چند کاتتر از طریق عروق خونی وارد قسمت داخلی قلب شما می شود. این الکترودها در قسمت هایی از قلب قرار داده می شوند که بر اساس تشخیص پزشکتان منشأ آریتمی در قلب شما هستند. الکترودهای سر کاتترها دارای انرژی رادیوفرکانس هستند. در نوع دیگری از این روش، سر کاتترها ایجاد سرما می کند که بافت آسیب دیده در قلب را فریز می کند. در هر دو روش، یک نقطه کوچک از بافت قلب تخریب می شود و در مسیر آریتمی که در قلب رخ می دهد یک بلوک الکتریکی ایجاد می شود. این روش معمولاً باعث از بین رفتن آریتمی می شود.
 

دستگاه های قابل کاشت
•    پیس میکر. پیس میکر یک وسیله قابل کاشت است که می تواند به تنظیم برادیکاردی کمک کند. پیس میکر یک وسیله کوچک است که با یک جراحی کوچک در مجاورت استخوان ترقوه در زیر پوست قرار داده می شود. یک سیم عایق نیز از پیس میکر به سمت قلب می رود.

زمانی که پیس میکر، کاهش ضربان قلب یا توقف آن را شناسایی می کند، ایمپالس های الکتریکی را تولید می کند که قلب را برای شروع ضربان یا افزایش ضربان ها تحریک می کند.

اغلب پیس میکرها مجهز به وسیله ای هستند که در زمان افزایش بیش از حد ضربان قلب باعث خاموش شدن پیس میکر می شود. سپس مجدداً در زمان افت ضربان قلب پیس میکر روشن می شود.

•    دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت (ICD). اگر شما در معرض خطر تاکیکاردی شدید یا ضربان قلب نامنظم در قسمت پایین قلب خود باشید مانند تاکی کاردی بطنی یا فیبریلاسیون بطنی، پزشکتان ممکن است استفاده از این وسیله را به شما توصیه کند.

دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت وسیله ای است که با باتری کار می کند و در مجاورت قسمت چپ استخوان ترقوه قرار داده می شود. یک یا چند سیم مجهز به الکترود از طریق وریدها از ICD به قلب می روند. ICD‌ به طور مرتب ریتم قلب بیمار را کنترل می کند. زمانی که ICD افت ضربان قلب را شناسایی کند، به عنوان یک پیس میکر برای قلب عمل می کند. اگر فیبریلاسیون بطنی یا تاکی کاردی بطنی توسط ICD تشخیص داده شود، شوک های با انرژی بالا یا پایین را به قلب ارسال می کند تا تنظیم مجدد قلب برای داشتن ضربان قلب طبیعی را ایجاد کند.

درمان های جراحی

در برخی موارد، برای درمان آریتمی روش های جراحی پیشنهاد می شود. این روش ها شامل موارد زیر هستند:
•    روش جراحی میز (Maze). در این روش برخی برش های جراحی در قسمت بالایی قلب (دهلیزها) ایجاد می شود. این کار باعث ترمیم بافت های اسکار و زخم در دهلیزها می شود که باعث می شود مسیرهایی در قلب ایجاد شود که ایمپالس های الکتریکی قلب از طریق این مسیرها بتوانند در داخل قلب حرکت کنند و ایجاد ضربان های منظمی در قلب ایجاد کنند. این روش جراحی معمولاً روش مناسب و با کارایی بالا می باشد اما نیازمند جراحی است بنابراین این روش درمانی برای کسانی استفاده می شود که به سایر روش های درمانی پاسخ نداده اند یا به دلایل دیگری جراحی قلب را انجام خواهند داد.

•    جراحی بای پس عروق کرونر. اگر فرد مبتلا به بیماری کرونری شدید همراه با تاکی کاردی های مکرر بطنی باشد، پزشک ممکن است از جراحی بای پس کرونری برای این بیمار استفاده کند. این روش می تواند خون رسانی به قلب را بهبود بخشیده و تعداد تاکی کاردی های بطنی را کاهش دهد.

برخی از انواع آریتمی، پاسخ مناسبی به داروهای ضد آریتمی می دهند. اما با این وجود، این داروها مشکل اصلی بیمار را درمان نمی کنند، بلکه تنها حملات تاکیکاردی را کاهش داده یا زمانی که تاکیکاردی رخ می دهد، ضربان قلب را کند می کنند. برخی از داروها ممکن است ضربان قلب را به اندازه ای کاهش دهند که شما نیاز به پیس میکر داشته باشید. در مورد داروهای ضد آریتمی مصرف دقیق این داروها مطابق یا چیزی که پزشک برای شما تجویز کرده است، بسیار مهم است زیرا با این کار عوارض جانبی داروها به حداقل می رسد.

اگر شما مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی هستید، به احتمال زیاد پزشک شما داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین)، دابیگاتران (پرداکسا) یا ریواروکسابان را برای شما تجویز می کند تا از تشکیل لخته های خونی خطرناک جلوگیری کنند. این داروها می توانند باعث افزایش احتمال خونریزی شوند. داروی دابیگاتران برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی در فردی که دریچه های قلبی مکانیکی دارد، توصیه نمی شود.

• پروپافنون‌ (Propafenone)‎
• سوتالول (Sotalol)‎
• آمیودارون (Amiodarone)‎
• دیگوکسین (Digoxin)‎
• دیلتیازم (Diltiazem)‎

بسیاری از آریتمی های قلبی معمولاً ناشی از سایر بیماری های قلبی هستند. بنابراین در کنار درمان های اصلی برای آریتمی، پزشکتان ممکن است به شما توصیه کند که تغییرات سبک زندگی را برای داشتن قلبی سالم به کار بگیرید. تغییرات سبک زندگی سالم می توانند از پیشرفت آریتمی های قلبی نیز جلوگیری کنند. این تغییرات سبک زندگی می توانند شامل موارد زیر باشند:

•    مصرف غذاهایی برای سلامت قلب
•    افزایش فعالیت بدنی
•    ترک سیگار و دخانیات
•    کاهش مصرف الکل و کافئین
•    یافتن راه هایی برای کاهش استرس در زندگی
•    خودداری از مصرف داروهای محرک مانند برخی داروهای سرماخوردگی و ضد احتقان و ضد سرفه

نقش اسیدهای چرب امگا3 که اغلب در ماهی وجود دارند، در پیشگیری و درمان آریتمی قلبی هنوز کاملاً مشخص نشده است اما به نظر می رسد بتوانند در پیشگیری و درمان آریتمی مؤثر باشند.