التهاب لوزه معمولاً در کودکان بین سنین پیش دبستانی و اواسط دوران نوجوانی شایع است.

علائم و نشانه های معمول بیماری عبارتند از:
•    لوزه های قرمز و متورم
•    ایجاد نقاط سفید یا زردرنگ بر روی لوزه ها
•    گلودرد
•    بلع سخت یا دردناک
•    تب
•    بزرگ شدن و حساسیت غدد لنفاوی در گردن
•    صدای گنگ
•    بوی بد دهان
•    درد معده به خصوص در کودکان کم سن
•    خشکی گردن
•    سردرد

در کودکان خردسال که قادر به توضیح احساس خود نیستند، علائم التهاب لوزه ممکن است شامل موارد ذیل باشد:
•    سرازیر شدن آب دهان به علت بلع دشوار و دردناک
•    امتناع از غذا خوردن
•    بهانه گیری های غیرمعمول

التهاب لوزه اغلب توسط ویروس های شایع بروز می کند، اما عفونت های باکتریایی نیز می توانند در بروز آن نقش داشته باشند.

رایج ترین باکتری که در ایجاد التهاب لوزه نقش دارد استرپتوکوک پایوژن (استرپتوکوک گروه A) است که می تواند سبب گلودرد شود. گونه های دیگری از استرپتوکوک ها و نیز سایر باکتری ها می توانند در بروز التهاب لوزه نقش داشته باشند.

چرا لوزها عفونی می شوند؟
لوزه ها اولین خط دفاعی سیستم ایمنی بدن در مقابل باکتری ها و ویروس هایی هستند که وارد دهان می شوند. این عملکرد سبب آسیب پذیر بودن لوزه ها نسبت به عفونت و التهاب می شود. بااین حال، عملکرد ایمنی لوزه ها بعد از بلوغ کاهش می یابد. این امر احتمالاً در کاهش موارد ابتلا به التهاب لوزه در بزرگسالان موثر است.
 

عوامل خطر برای بروز التهاب لوزه عبارتند از:
•    سن کم. التهاب لوزه در سال های پیش دبستانی تا اواسط دوران نوجوانی بسیار شایع است.

•     مواجهه مکرر با میکروب ها. کودکان سنین مدرسه در تماس نزدیک با همسالان خود هستند و به طور مکرر در معرض ویروس ها یا باکتری هایی که می توانند سبب بروز التهاب لوزه شوند، قرار دارند.

التهاب یا تورم لوزه ها می تواند سبب بروز عوارض ذیل شود:
•    مشکل در تنفس
•    اختلال در تنفس در زمان خواب (آپنه انسدادی خواب)
•    عفونتی که به داخل بافت های اطراف گسترش می یابد (سلولیت لوزه)
•    عفونتی که منجر به تجمع چرک در پشت لوزه می شود (آبسه لوزه)

عفونت استرپتوکوکی
اگر التهاب لوزه ناشی از استرپتوکوک گروه A یا سایر گونه های استرپتوکوک درمان نشود یا اگر درمان آنتی بیوتیکی کامل نباشد، خطر ابتلا به اختلالات نادر در کودک افزایش می یابد. این  اختلالات عبارتند از:

•    تب روماتیسمی. یک اختلال التهابی که قلب، مفاصل و سایر بافت ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

•    گلومرولونفریت پس از عفونت استرپتوکوکی. یک اختلال التهابی کلیه ها که منجر به حذف ناکافی مواد زائد و مایعات اضافی از خون می شود.
 

اگر کودک شما گلودرد، اشکال در بلع یا سایر علائم التهاب لوزه ها را تجربه می کند، به پزشک خانواده یا متخصص اطفال مراجعه نمایید. ممکن است شما به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داده شوید.

سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد عبارتند از:
•    چه زمانی علائم شروع شدند؟
•    اگر کودک شما تب داشته، درجه حرارت بدن او چقدر بوده است؟
•    آیا کودک در بلع مواد غذایی مشکل دارد؟
•    آیا عواملی مانند داروهای بدون نسخه یا مایعات گرم سبب بهبود علائم می شوند؟
•    آیا در گذشته التهاب لوزه یا وجود استرپتوکوک در گلوی کودک شما تشخیص داده شده است؟ اگر جواب مثبت است، چه موقع؟
•    آیا علائم بر روی خواب کودک تاثیر گذاشته اند؟

سوالاتی که شما می توانید از پزشک بپرسید عبارتند از:
•    چه مدت برای دریافت نتایج آزمایشات لازم است؟
•    بهترین دوره درمان چیست؟
•    آیا باید در مورد بروز مکرر التهاب لوزه در کودک خود نگران باشم؟
•    چه زمانی فرزند من می تواند به مدرسه برگردد یا فعالیت های دیگر خود را از سر گیرد؟
 

درصورتیکه کودک شما علائم مشابه علائم التهاب لوزه را دارد، تشخیص مناسب ضروری است.

مواردی که باید به پزشک مراجعه کنید عبارتند از:
•    گلودرد که طی 24 ساعت بهبود نیابد.
•    بلع دردناک یا مشکل
•    ضعف شدید، خستگی یا بهانه گیری

درصورتیکه کودک شما هریک از علائم ذیل را تجربه کرد به اورژانس مراجعه نمایید:
•    مشکل در تنفس
•    مشکلات شدید بلع
•    سرازیر شدن آب دهان
 

روش های تشخیصی:

معاینات فیزیکی که پزشک انجام می دهد عبارتند از:
•    با استفاده از یک ابزار نورانی گلوی کودک را نگاه کرده و به احتمال زیاد گوش ها و بینی کودک را که ممکن است محل عفونت باشند، بررسی می کند.

•    کودک را از نظر وجود مخملک که با استرپتوکوک در ارتباط است، معاینه می کند.

•    با لمس گردن کودک وجود غدد لنفاوی متورم را بررسی می کند.

•    با استفاده از گوشی طبی به تنفس کودک گوش می دهد.

•    بزرگ بودن طحال را بررسی می کند (به منظور بررسی وجود منونوکلئوز که می تواند سبب التهاب لوزه شود.)

سوآب گلو

با این روش ساده، پزشک با استفاده از یک سوآب استریل نمونه ای از ترشحات گلوی کودک را می گیرد. نمونه گرفته شده در آزمایشگاه از نظر وجود باکتری استرپتوکوک بررسی می شود.

بسیاری از کلینیک ها مجهز به آزمایشگاهی هستند که در عرض چند دقیقه نتیجه تست را آماده می کنند. بااین حال، یک تست که قابل اعتمادتر است به خارج از کلینیک فرستاده می شود که نتیجه آن طی 48-24 ساعت آماده می شود.

اگر نتیجه تست سریع در داخل کلینیک مثبت باشد، کودک تقریباً به طور قطع مبتلا به عفونت باکتریایی است. اگر نتیجه تست منفی باشد، به احتمال زیاد کودک به عفونت ویروسی مبتلا است. با این حال، پزشک منتظر جواب تست خارج از کلینیک باقی می ماند تا علت عفونت را تعیین کند.

شمارش کامل سلول های خون (CBC)

پزشک ممکن است با استفاده از نمونه کوچکی از خون فرزند شما درخواست انجام آزمایش CBC دهد. نتیجه این آزمایش تعداد انواع مختلف سلول های خونی را نشان می دهد. افزایش، کاهش یا طبیعی بودن تعداد سلول ها مشخص می کند که علت عفونت باکتری است یا ویروس. این آزمایش معمولاً زمانی که نتیجه تست حاصل از بررسی نمونه گرفته شده از گلو منفی است، در تعیین علت التهاب گلو مفید می باشد.

روش های درمانی:

مراقبت در خانه

اگر علت بروز التهاب لوزه ویروس باشد، پزشک آنتی بیوتیک تجویز نمی کند. کودک شما احتمالاً طی 10-7 روز بهبود خواهد یافت. راهکارهایی که شما می توانید در منزل انجام دهید عبارتند از:

•    کودک را به داشتن خواب و استراحت کافی تشویق کنید.

•    به کودک مقدار کافی آب به منظور حفظ رطوبت گلو و جلوگیری از کم آبی بدن بدهید.

•    گلوی کودک را با آب نمک غرغره کنید. در صورتیکه کودک قادر به غرغره کردن است، غرغره کردن گلو با یک قاشق چایخوری (5 میلی لیتر) نمک و 8 اونس (237 میلی لیتر) آب گرم می تواند به تسکین گلودرد کمک کند.

•    استفاده از دستگاه بخور سرد به منظور از بین بردن خشکی هوا یا نشستن کودک برای چند دقیقه در حمام حاوی بخار می تواند به تسکین علائم کمک کند.

•    از سن 4 سالگی کودکان قادر به دریافت قرص به منظور تسکین گلودرد هستند.

•    از مواد محرک دوری کنید. اجتناب از استعمال سیگار و مصرف مواد پاک کننده در منزل می تواند از تحریک گلو جلوگیری نماید.

•    با پزشک در مورد استفاده از ایبوپروفن یا استامینوفن به منظور کاهش درد گلو و کنترل تب مشورت کنید. در دادن آسپرین به کودکان و نوجوانان احتیاط کنید. اگرچه مصرف آسپرین در کودکان بالاتر از 2 سال مجاز است اما در دوران نقاهت پس از ابتلا به آبله مرغان یا علائم شبه آنفلوآنزا نباید به کودکان و نوجوانان آسپرین داد. علت این امر ارتباط آسپرین با سندرم ری است. سندرم ری یک بیماری نادر اما در این کودکان بالقوه کشنده است.

جراحی

جراحی برای برداشتن لوزه ها ممکن است در موارد التهاب مکرر لوزه ها، التهاب مزمن لوزه یا التهاب باکتریایی لوزه که به آنتی بیوتیک ها پاسخ نمی دهد، مورد استفاده قرار گیرد.

التهاب مکرر لوزه به صورت زیر تعریف می شود:
•    بیش از 7 بار بروز التهاب لوزه در یکسال
•    بیش از 5-4 بار بروز التهاب لوزه در سال طی دو سال گذشته
•    بیش از 3 بار بروز التهاب لوزه در سال طی سه سال گذشته

در صورتیکه التهاب لوزه منجر به کنترل دشوار عوارض ذیل شود، عمل جراحی توصیه می شود:
•    آپنه انسدادی خواب
•    مشکلات تنفسی
•    بلغ دشوار
•    وجود آبسه که توسط آنتی بیوتیک درمان نمی شود.

این عمل جراحی طی یک روز انجام می شود، مگر اینکه کودک شما بسیار کم سن باشد. معمولاً کودک می تواند در روز جراحی به خانه بازگردد. بهبودی کامل 14-7 روز طول می کشد.

درصورتیکه علت بروز التهاب لوزه عفونت باکتریایی است، پزشک مصرف یک دوره آنتی بیوتیک را توصیه می کند. مصرف پنی سیلین از طریق دهان و به مدت 10 روز شایع ترین درمان آنتی بیوتیکی به منظور درمان التهاب لوزه ایجاد شده توسط استرپتوکوک گروه A است. اگر کودک به پنی سیلین حساسیت داشته باشد، پزشک آنتی بیوتیک دیگری را تجویز خواهد کرد.

حتی در صورتیکه علائم بیماری به طور کامل از بین رود، فرزند شما باید دوره درمان آنتی بیوتیک را کامل کند. عدم مصرف تمامی داروها ممکن است سبب تشدید عفونت یا گسترش آن به سایر نقاط بدن شود. عدم تکمیل دوره درمان با آنتی بیوتیک می تواند سبب افزایش خطر ابتلای کودک به تب روماتیسمی و التهاب شدید کلیه شود.

میکروب هایی که سبب بروز التهاب ویروسی و باکتریایی لوزه می شوند، مسری هستند. بنابراین، بهترین روش برای پیشگیری رعایت بهداشت است. در این راستا مواردی که می توانید به کودک خود آموزش دهید عبارتند از:
•    شستن دست ها به طور کامل، به خصوص پس از استفاده از دستشویی و قبل از غذا خوردن
•    اجتناب از استفاده از لیوان و ظروف دیگران

به منظور جلوگیری از انتقال عفونت باکتریایی یا ویروسی به دیگران:
•    در هنگام بیماری کودک را در منزل نگاه دارید.
•    در مورد زمان بازگشت کودک به مدرسه با پزشک گفتگو کنید.
•    به کودک آموزش دهید که در هنگام عطسه یا سرفه، دهان و بینی خود را بپوشاند.
•    به کودک آموزش دهید که بعد از عطسه یا سرفه دست های خود را بشوید.