در صورتی که پزشک در شخصی مشکوک به وجود آسیب کلیوی شود یا ارزیابی کارکرد کلیه ها را لازم بداند ممکن است انجام آزمایش نیتروژن اوره خون را تجویز کند. اگر شخص تحت درمان با همودیالیز یا دیالیز صفاقی است، این آزمایش برای تشخیص اثربخشی درمان در وی انجام می گیرد. اگر مشکلات کلیوی در صدر نگرانی ها قرار دارد، احتمال دارد هنگام انجام آزمایش نیتروژن اوره، سطوح کراتینین نیز اندازه گیری شود. کراتینین یک فرآورده زائد دیگر است که کلیه های سالم آن را فیلتر و از طریق ادرار دفع می نمایند. سطوح بالای کراتینین ممکن است نشانگر آسیب کلیوی باشد.

ممکن است پزشک برای تشخیص چند بیماری مثل نارسایی کبدی، انسداد مجاری ادراری، نارسایی احتقانی قلبی و یا خونریزی دستگاه گوارش آزمایش نیتروژن اوره را نیز در لیست آزمایش خون لحاظ کند. اما آزمایش نیتروژن اوره غیرطبیعی به تنهایی برای تشخیص هیچ یک از این بیماری ها کافی نیست.

طی آزمایش نیتروژن اوره خون، یکی از اعضای تیم درمان از طریق وارد نمودن یک سوزن به داخل ورید بازو، نمونه خون تهیه خواهد کرد. سپس نمونه خون جهت آنالیز به آزمایشگاه فرستاده می شود. شخص می تواند بلافاصله به انجام کارهای روزمره خود بپردازد.

نیتروژن اوره خون یک آزمایش خونی متداول است. اگر نمونه خونی شخص فقط از نظر نیتروژن اوره بررسی شود نیازی به محدودیت خوردن و آشامیدن پیش از آزمایش نخواهد بود. اما اگر نمونه خون قرار است از نظر موارد دیگر نیز بررسی شود، ممکن است به ساعات مشخصی ناشتایی پیش از آزمایش نیاز باشد. پزشک دستورالعمل لازم را در اختیار شخص قرار خواهد داد.

نتایج آزمایش نیتروژن اوره خون با واحد میلی گرم در دسی لیتر(mg/dl)  یا به صورت بین المللی با واحد میلی مول در لیتر (mmol/L) بیان می شود. محدوده طبیعی برای نیتروژن اوره خون معمولا بین 8 تا 24 mg/dl در مردان بزرگسال (2.86 تا 8.57 mmol/L) و 6 تا 21 mg/dl (2.14 تا 7.50 mmol/L) در زنان بزرگسال است. هر چند میزان نیتروژن اوره بر اساس سن تغییر می یابد. این میزان در نوزادان کمتر از افراد دیگر است.

به طور کلی نیتروژن اوره بالای خون نشانه عدم کارکرد مناسب کلیه هاست، به خصوص اگر این میزان بالای 50 میلی گرم در دسی لیتر (17.85 mmol/L) باشد. اما میزان بالای نیتروژن اوره خون ممکن است ناشی از انسداد مجاری ادراری، نارسایی احتقانی قلب یا خونریزی از دستگاه گوارش نیز باشد. سطح نیتروژن اوره خون شاید در اثر بی آبی بدن، شوک، سوختگی یا تب باشد. همچنین داروهای ویژه ای مثل کورتیکواستروئید ها نیز می توانند سبب افزایش سطح نیتروژن اوره خون شوند. به علاوه رژیم غذایی غنی از پروتئین نیز می تواند باعث افزایش آن شود.

در صورتی که میزان نیتروژن اوره خون فرد بالا یا پائین تر از سطوح طبیعی باشد ممکن است پزشک برای تائید آن مجدداً آزمایش خون یا ادرار تجویز نماید.

در صورتی که آسیب کلیوی مطرح باشد، کنترل هر شرایطی که ممکن است در این آسیب نقش داشته باشد مهم است. به ویژه کنترل فشار خون بسیار مهم است و اغلب نیاز به دارو درمانی دارد. آسیب های کلیوی برگشت ناپذیرند اما می توان با درمان مناسب از آسیب بیشتر پیشگیری نمود.