بررسی عملکرد کبد

Liver function tests

بررسی عملکرد کبد از طریق آزمایش خون انجام می شود که به تشخیص و پایش بیماری یا آسیب کبدی کمک می نماید. آزمایش ها سطح آنزیم های خاص و پروتئین های خون را اندازه می گیرند.

برخی از این آزمایشات عملکرد کبد را جهت تولید پروتئین و تصفیه بیلی روبین (ماده زائد خون) ارزیابی می کنند. سایر آزمایش ها آنزیم هایی که سلول های کبدی در پاسخ به آسیب یا بیماری ترشح می کنند، را اندازه گیری می نمایند.

شرایط دیگری به جز بیماری ها یا آسیب های کبدی نیز می تواند باعث غیرعادی شدن نتایج آزمایشات کبدی گردد. گرچه احتمال دارد این نتایج در افراد مبتلا به آسیب یا بیماری کبدی نرمال باشد.
 

آزمایشات عملکرد کبد می تواند بنا به دلایل زیر انجام شود:

  • غربالگری جهت عفونت های کبدی، مثل هپاتیت
  • پایش روند بیماری، مثل هپاتیت الکلی یا ویروسی و بررسی کارآیی درمان
  • اندازه گیری شدت بیماری، بویژه آسیب بافت کبدی (سیروز)
  • بررسی عوارض جانبی احتمالی داروها

 

آزمایشات عملکرد کبد سطوح آنزیم ها و پروتئین های خاصی را در خون شما می سنجد. مقادیر کمتر یا بیشتر از نرمال نشان دهنده ی مشکلات کبدی می باشند. آزمایشات معمول عملکرد کبد شامل موارد زیر می شوند:

 

  •  آلانین ترانس آمیناز ALT .ALT یک آنزیم کبدی می باشد که به متابولیزه کردن پروتئین کمک می کند. درصورت آسیب کبد، ALT به درون خون ترشح شده و سطح آن افزایش می یابد.

 

  •   آسپارتات ترانس آمیناز AST .AST آنزیمی است که به متابولیزه کردن آمینو اسید آلانین کمک می نماید. مانند آلانین ترانس آمیناز، AST در مقادیر کمی در خون وجود دارد. افزایش سطح AST می تواند نشانگر آسیب یا بیماری کبدی باشد.

 

  • آلکالین فسفاتاز ALP .ALP آنزیمی در کبد، مجرای صفراوی و استخوان می باشد. بالا بودن غیرطبیعی سطح آن بیانگر آسیب یا بیماری کبدی مثل انسداد مجرای صفراوی یا بیماری استخوانی خاصی می باشد.

 

  •  آلبومین و پروتئین تام. آلبومین پروتئینی است که در کبد ساخته می شود. بدن شما جهت مقابله با عفونت ها و انجام سایر امور به این پروتئین نیاز دارد. کم بودن مقدار آلبومین و پروتئین تام می تواند ناشی از آسیب یا بیماری کبدی باشد.

 

  •  بیلی روبین. بیلی روبین ماده است که به طور طبیعی طی شکستن گلبول های قرمز خون تولید می گردد. بیلی روبین از کبد عبور کرده و در مدفوع دفع می شود. سطح افزایش یافته بیلی روبین (زردی) نشانگر آسیب یا بیماری کبدی است.

 

  •  گاما- گلوتامیل ترانسفراز GGT .GGT یک آنزیم موجود در سطح خون می باشد. افزایش سطح آن بیان کننده ی آسیب کبدی یا مجرای صفراوی می باشد.

 

  •  L- لاکتات دهیدروژناز LD .LD یک آنزیم کبدی است که بالا بودن آن ناشی از آسیب کبدی خواهد بود.

 

  •  زمان پروترومبین PT .PT به معنی زمان مورد نیاز جهت لخته شدن خون می باشد. به دنبال آسیب کبدی این زمان افزایش خواهد یافت.

 


 

نمونه خون مورد نیاز به منظور انجام آزمایش های عملکرد کبد معمولاً از ورید دست گرفته می شود. شایع ترین آسیب همراه با آزمایش های خون، ایجاد زخم و یا کبودی در ناحیه خونگیری می باشد. بسیاری از افراد واکنش های جدی به خونگیری نشان نمی دهند.


در حین آزمایش
نمونه خون مورد نیاز برای آزمایش عمکلرد کبد معمولاً توسط یک سوزن کوچک از ورید دست تان گرفته خواهد شد. سوزن به یک لوله کوچک جهت جمع آوری خون مجهز است. ممکن است درد کمی هنگام ورود سوزن به دست احساس نمایید.

 

بعد از آزمایش
نمونه خون شما برای آنالیز به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد. اگر آنالیز نیز در همان محل خونگیری انجام شود، بعد از چند ساعت می توانید نتیجه آزمایش خود را داشته باشید، در غیر این صورت نتایج طی چند روز آینده به دست شما خواهند رسید.
 


فاکتور مورد آزمایش مقادیر نرمال واحد اندازه گیری
ALT 7-55 واحد در لیتر (U/L)
AST 8-48 U/L
ALP 115- 45 U/L
آلبومین 5- 3.5 گرم در دسی لیتر (g/dL)
پروتئین تام 7.9- 6.3 g/dL
بیلی روبین 1.2- 0.1 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL)
GGT 48- 9 U/L
LD 222- 122 U/L
PT 13.8- 9.5 ثانیه

 

این نتایج مختص مردان بالغ می باشد. نتیجه ها ممکن است از آزمایشگاهی تا آزمایشگاه دیگر و همچنین برای زنان و کودکان متفاوت باشد. برخی غذاها و داروها نیز می توانند نتیجه آزمایش عملکرد کبد را تحت تاثیر قرار دهند. به همین دلیل پزشک خود را از هرگونه غذا یا دارویی که استفاده کرده اید، مطلع نمایید تا وی بتواند به درستی نتایج را تفسیر کند.

هرچه نتایج آزمایش از محدوده نرمال فاصله داشته باشد، احتمال بیماری کبدی بیشتر است. پزشک از این یافته ها برای ارزیابی و درمان مورد نیاز کمک می گیرد. اگر مبتلا به بیماری کبدی باشید، آزمایش عملکرد کبد می تواند به ارزیابی پروسه بیماری و پاسخ به درمان نیز مفید باشد.
 


طراحی وب سایت و  میزبانی وب :  پیشرو سامانه آراد