انجام آمنیوسنتز ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:
- آمنیوسنتز ژنتیکی: برداشت نمونه ای از مایع آمنیوتیک به منظور بررسی برخی بیماری ها مثل سندرم داون و اسپینابیفیدا.
- آمنیوسنتز تکامل ریوی: برداشت نمونه از مایع آمنیوتیک به منظور بررسی تکامل و بلوغ ریه های جنین.
- گاهی آمنیوسنتز جهت ارزیابی جنین از نظر ابتلاء به عفونت ها و سایر بیماری ها انجام می شود.
- آمنیوسنتز در موارد نادری ممکن است به منظور کاهش دادن مایع آمنیوتیک انجام شود.
اگرچه آمنیوسنتز اطلاعات ارزشمندی درباره سلامتی جنین به دست می دهد اما به هر حال روشی تهاجمی است و آگاهی از خطرات انجام آن برای افراد ضروری است.
چرا آمنیوسنتز انجام می شود؟
آمنیوسنتز می تواند اطلاعات مفیدی در مورد ساختار ژنتیکی کودک فراهم کند. عموماً آمنیوسنتز ژنتیکی زمانی تجویز می شود که نتایج آن بتواند به ایجاد تغییرات لازم در دوران بارداری کمک بزرگی کند و یا به تصمیم گیری درباره قطع بارداری کمک کند. آمنیوسنتز ژنتیکی معمولاً بعد از هفته پانزدهم بارداری انجام می شود. خیلی به ندرت ممکن است این آزمایش قبل از هفته یازدهم انجام گیرد. آمنیوسنتز ژنتیکی ممکن است در موارد زیر تجویز شود:
- در صورت مثبت بودن جواب غربالگری بارداری: برای مثال در صورتی که نتیجه غربالگری سه ماهه اول بارداری نگران کننده باشد انجام این آزمایش به منظور تأئید تشخیص غربالگری پیشنهاد می شود.
- در صورت دارا بودن سابقه ناهنجاری های کروموزومی و یا نقص لوله های عصبی در بارداری های قبلی: در صورتی که نوزاد قبلی مبتلا به مشکلاتی نظیر سندرم داون و یا نقص لوله های عصبی یا مشکلی جدی در مغز و نخاع بوده است، بارداری بعدی نیز پر خطر تلقی می شود.
- مادران 35 سال به بالا: نوزادانی که از مادران 35 ساله و مسن تر متولد می شوند از نظر ابتلاء به اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
- سابقه فامیلی بیماری ژنتیکی: آمنیوسنتز علاوه بر سندرم داون و اسپینابیفیدا برای تشخیص سایر بیماری های ژنتیکی مانند سیستیک فیبروزیس نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
آمنیوسنتز تکامل ریوی:
این نوع آمنیوسنتز می تواند مشخص کند که آیا ریه های نوزاد به اندازه کافی رشد و تکامل یافته اند تا اورا آماده تولد کنند یا خیر.این آزمایش فقط در صورتی انجام می شود که به دلیل شرایطی که مادر دارد، احتمال تولد زودهنگام وجود داشته باشد. این آزمایش معمولاً بین هفته 32 تا 39 بارداری صورت می گیرد. تکامل ریه های کودک پیش از هفته 32 بارداری بعید به نظر می رسد.
سایر دلایل انجام آمنیوسنتز:
- ارزیابی کودک از نظر ابتلاء به عفونت ها و سایر بیماری ها
- کاهش حجم مایع آمنیوتیک
- ارزیابی شدت کم خونی جنین هایی که آنتی ژن های خونی شان با مادرشان سازگار نیست: شرایطی که سیستم ایمنی مادر بر علیه پروتئین های خونی جنین آنتی بادی می سازد.
پزشک ممکن است در موارد زیر به افرادی که قصد انجام آمنیوسنتز دارند، هشدار دهد:
- مشکلات جفت مانند زمانی که جفت تمام یا قسمتی از گردنه رحم را پوشانده باشد. یا زمانی که جفت از دیواره داخلی رحم جدا شده باشد.
- سابقه زایمان زودرس پیش از هفته 34 بارداری
- رحم غیرمستعد، زمانی که ضعف رحم مادر باعث زایمان زودرس یا غیرسالم می شود.