آزمایش کامل کلسترول، شامل اندازه گیری چهار نوع از چربی های (لیپید) خون است:
• کلسترول تام: در این آزمایش محتوای کلسترول خون شمارش می شود.
• کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL): این مورد گاهی کلسترول خوب نامیده می شود، چرا که به برداشت LDL از خون کمک می کند، بنابراین باعث باز ماندن شریان ها و جریان خون بهتر می شود.
• کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پائین (LDL): این مورد گاهی کلسترول بد نیز نامیده می شود. مقدار بیش از حد این نوع چربی باعث تشکیل رسوبات چربی (پلاک) در شریان ها (بیماری آترواسکلروز) و جریان خون کم می شود. پلاک ها گاهی جدا شده و باعث حمله قلبی یا سکته مغزی می شوند.
• تری گلیسرید: تری گلیسرید نوعی چربی خون است. پس از غذا خوردن هر مقدار انرژی مازاد نیاز توسط بدن به تری گلیسرید تبدیل و در سلول های چربی ذخیره می شود. سطوح بالای تری گلیسرید معمولاً نشانگر آن است که میزان غذا خوردن فرد بیش از مقداری است که می سوزاند. میزان بالای تری گلیسرید در افراد با وزن بالا، در افرادی که در خوردن شیرینی جات و الکل زیاده روی می کنند یا در افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده نیز دیده می شود.
چه کسانی باید آزمایش کلسترول بدهند؟
تمام بزرگسالان 20 ساله و مسن تر باید هر 5 سال یکبار مورد آزمایش قرار گیرند. به طور ایده آل فرد باید آزمایش کلسترول را در اوایل دهه سوم زندگی شروع کند. آزمایش کلسترول باید وقتی انجام شود که فرد از سلامت نسبی برخوردار است. ابتلاء به بیماری حاد، بروز سکته قلبی یا استرس شدید میتواند سطح کلسترول خون را تحت تاثیر قرار دهد.
آزمایش کلسترول در شرایط زیر از اهمیت بسیاری برخوردار است:
• دارا بودن پیشینه فامیلی کلسترول بالا یا بیماری قلبی
• بالا بودن وزن
• ابتلاء به دیابت
• رژیم غذایی پرچربی
این عوامل احتمال ابتلاء به کلسترول بالای خون و بیماری قلبی را بالا می برند.
در افراد مبتلا به کلسترول بالا پزشک انجام آزمایش را با فواصل کمتری تجویز می کند. در صورتی که سطح کلسترول خون شما غیرطبیعی است با پزشک در مورد فواصل تکرار آزمایش صحبت کنید. طی بارداری معمولاً کلسترول خون بالاست، بنابراین زنان باردار بهتر است حداقل شش هفته پس از وضع حمل آزمایش کلسترول دهند.
آزمایش کلسترول در کودکان
کودکان نیز می توانند از 2 سالگی مورد آزمایش کلسترول قرار گیرند، اما در همه کودکان نیاز به غربالگری کلسترول بالا نیست. انجمن کودکان آمریکا انجام این آزمایش را در کودکان 2 تا 10 ساله که دارای سابقه فامیلی کلسترول بالا یا بیماری نارسایی شریان قلبی هستند پیشنهاد می کنند. در صورتی که اولین آزمایش کودک بالا بودن کلسترول خون را نشان دهد، ممکن است پزشک تکرار آزمایش را تجویز نماید. اگر کودک دارای سابقه فامیلی ابتلاء به بیماری عروق کرونر در سنین پایین است، پزشک ممکن است تکرار آزمایش را با فواصل کوتاهتری تجویز نماید.
انجمن کودکان آمریکا همچنین پیشنهاد می کند در صورتی که سابقه فامیلی کودک مشخص نیست،اما کودک دارای عوامل خطر ابتلاء نظیر چاقی، فشار خون بالا یا دیابت است مورد آزمایش قرار گیرد.