یائسگی پایان همیشگی قاعدگی و اتمام قابلیت باروری است که با سپری شدن 12 ماه از آخرین پریود قاعدگی تعریف می‌شود. یائسگی معمولاً در سنین 40 تا 60 سالگی رخ می‌دهد. سن میانگین برای یائسگی در ایالات متحده 51 سال است.
یائسگی یک فرآیند طبیعی است. با وجود اینکه یائسگی پایان باروری است اما زنان می‌توانند بعد از آن رابطه جنسی خود را ادامه دهند. برخی زنان یائسه احساس آزادی دارند زیرا دیگر نباید نگران حاملگی باشند. با این حال، علائم فیزیکی و روانی یائسگی می‌تواند باعث اختلال در خواب، گُر گرفتگی و کاهش سطح انرژی شود و در برخی زنان باعث ایجاد اضطراب، غمگینی و نا امیدی گردد.
برای یافتن روش‌های درمان این علائم هیچگاه کوتاهی نکنید. روش‌های مؤثر بسیاری از تغییر سبک زندگی تا درمان‌های هورمونی در دسترس هستند.
علائم
در ماه‌ها و یا حتی سال‌ها بعد از یائسگی ممکن است علائم زیر تجربه شود:
پریودهای غیر منظم
خشک شدن واژن
گُر گرفتگی
تعریق شبانه
اختلال در خواب
تغییر در حالات رفتاری
افزایش وزن و کاهش متابولیسم بدن
نازک شدن تارهای مو و خشکی پوست
تغییر شکل پستان‌ها
در مواردی نادر ممکن است بیمار هر ماه دوره قاعدگی داشته باشد اما معمولاً پیش از یائسگی، پریودها غیر منظم است.
اگر یک دوره قاعدگی جا بیفتد و مطمن نباشید که در حال گذار به یائسگی هستید، ابتدا از عدم حاملگی اطمینان حاصل کنید. جا افتادن دوره‌های قاعدگی قبل از یائسگی امری طبیعی است. باید دقت داشت که حتی در یک تا دو سال مانده به یائسگی، با وجود پریودهای نامنظم امکان حاملگی وجود دارد.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
با شروع دوره پیش از یائسگی جهت پیشگیری از بروز علائم و رفع هر گونه نگرانی باید ملاقات‌های منظم با پزشک خود داشته باشید. بعد از یائسگی نیز ملاقات با پزشک را ادامه دهید. اقدامات درمانی پیشگیرانه، معاینات منظم مانند معاینه پستان‌ها و لگن، تصویربرداری مانند کولونوسکوپی و ماموگرافی و انجام آزمایش چربی و تیروئید نیز توصیه می‌شود.
بعد از یائسگی، در صورت بروز هر گونه خونریزی از واژن باید به پزشک مراجعه کرد.
مشکلات
بعد از یائسگی احتمال ایجاد برخی مشکلات وجود دارد که شامل موارد زیر است:
بیماری‌های قلبی و عروقی: زمانی که سطح استروژن افت می‌کند احتمال ایجاد بیماری‌های قلبی-عروقی افزایش می‌یابد. در این شرایط ورزش کردن، داشتن تغذیه‌ای سالم و حفظ وزن بدن می‌تواند مفید واقع شود.
پوکی استخوان: این عارضه باعث می‌شود استخوان‌ها شکننده و ضعیف شده و احتمال شکستگی آن افزایش یابد. در سال‌های اول بعد از یائسگی، کاهش تراکم استخوان با سرعت بیشتری رخ می‌دهد که این امر احتمال بروز پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
بی‌اختیاری ادرار: پس از یائسگی، بافت واژن و رحم الاستیسیته خود را از دست می‌دهند که این امر می‌تواند باعث ایجاد حالت اضطرار برای دفع ادرار شود که منجر به از دست رفتن کنترل ادرار در صورت سرفه، خنده و یا عطسه می‌شود. با انجام برخی نرمش‌ها می‌توان ماهیچه‌های تحتانی لگن را تقویت نمود. همچنین با استفاده از استروژن‌های موضعی واژنی این علائم را کاهش داد.
کاهش توان جنسی: خشک شدن واژن به دلیل کاهش رطوبت آن و تغییر الاستیسیته موجب بروز ناراحتی حین رابطه جنسی می‌شود که این امر، کاهش علاقمندی به فعالیت‌های جنسی را به دنبال دارد. جهت جلوگیری از بروز این مشکلات می‌توان از محصولات مرطوب کننده واژنی و روان کننده‌ها استفاده کرد. همچنین می‌توان از درمان‌های استروژن واژنی استفاده نمود.
افزایش وزن: در حالت گذار به یائسگی و بعد از آن، بسیاری از زنان با کاهش متابولیسم بدن مواجه می‌شوند. جهت جلوگیری از اضافه وزن باید رژیم غذایی مناسب و برنامه ورزشی روزانه داشت.
درمان
یائسگی نیاز به درمان ندارد اما روش‌های درمانی جهت تسکین و بهبود علائم آن در دسترس هستند که می‌توانند برای پیشگیری از بروز عوارض مزمن نیز استفاده شوند. روش‌های درمانی شامل موارد زیر می‌باشند:
درمان‌های هورمونی: درمان با استروژن به عنوان مؤثرترین روش جهت رفع گُر گرفتگی محسوب می‌شود. در صورتی که رحم بیمار سالم باشد علاوه بر استروژن، پروژسترون نیز تجویز می‌شود. استروژن به جلوگیری از کاهش تراکم استخوان‌ها نیز کمک می‌کند.
استروژن واژینال: برای برطرف کردن خشکی واژن به طور مستقیم از پُماد یا قرص‌های واژینال استفاده می‌شود. این درمان باعث آزاد سازی مقدار کمی استروژن شده که توسط بافت واژن جذب می‌شود و بدین ترتیب مشکلات خشکی واژن، رابطه جنسی و بی‌اختیاری دفع ادرار را بهبود می‌بخشد.
دوز پایین آنتی دپرسانت: برخی داروهای آنتی دپرسانت می‌توانند گُر گرفتگی‌های یائسگی را کاهش دهند. این دوز پایین برای زنانی که نمی‌توانند برای درمان گُر گرفتگی از استروژن استفاده کنند و یا برای بیمارانی با اختلال در حالات رفتاری که نیاز به آنتی دپرسانت دارند، مفید خواهد بود.
گاباپنتین: این دارو برای درمان تشنج به کار می‌رود اما می‌تواند در کاهش گُر گرفتگی نیز مفید باشد. این دارو معمولاً برای بیمارانی که نمی‌توانند استروژن مصرف کنند و همچنین در زنان مبتلا به میگرن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
داروهای پوکی استخوان: : بسته به نیاز فرد، پزشک می‌تواند داروهایی برای جلوگیری یا درمان پوکی استخوان تجویز کند. داروهای بسیاری در دسترس هستند که از میزان کاهش تراکم استخوان و احتمال شکستگی آن می‌کاهد.
قبل از تصمیم‌گیری برای انتخاب روش درمان باید با پزشک خود در مورد گزینه‌های ممکن، خطرات و فواید هر یک مشورت کنید. همچنین پیشنهاد می‌شود هر سال این گزینه‌ها را مجدداً بررسی کنید زیرا ممکن است شرایط فیزیکی شما دچار تغییراتی شده باشد.
منبع :
http://iromloo.com
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.