فشار خون و بارداری
فشار خون بالا چیست ؟
فشار خون، فشاری است که توسط خون بر دیواره عروق وارد می شود در هر باری که قلب منقبض می شود تا خون را به کل بدن پمپ کند.و این وضعیت می تواند منجر به مشکلاتی در سلامتی شود.طی بارداری، فشار خون بالای شدید و کنترل نشده می تواند برای مادر و جنین عوارضی ایجاد کند.
فشار خون مزمن چیست ؟
فشار خون بالایی است که قبل از باردار شدن وجود داشته یا در نیمه اول باردرای ( قبل از 20 هفته ) ایجاد می شود.اگر قبل از باردرای دارو برای فشار خون بالا مصرف می کردید یعنی فشار خون مزمن دارید.
فشار خون بالای بارداری چیست ؟
فشار خونی است که اولین بار در نیمه دوم بارداری ( بعد از 20 هفته ) ایجاد می شود.و گرچه این نوع فشار خون معمولا بعد از زایمان از بین می رود، اما ممکن است فاکتور خطرب برای فشار خون بالا در آینده باشد.
فشار خون بالا چه مشکلاتی را می تواند طی بارداری ایجاد کند ؟
این مشکل می تواند استرس اضافه ای بر قلب و کلیه مادر وارد کند و می تواند خطر بیماری قلبی و کلیوی و سکته مغزی را افزایش دهد.عوارض احتمالی دیگر شامل موارد زیر می باشد:
محدودیت رشد جنین : به علت کاهش جریان مواد مغذی به جنین از طریق جفت در اثر فشار خون بالا منجر به اختلال در رشد جنین میش ود.
مسمومیت بارداری ( پره اکلامپسی ) : که در موارد فشار خون مزمن بیشتر اتفاق می افتد گرچه مواردی در موارد فشار خون نرمال نیز ایجاد می شود.
زایمان زودرس : اگر جفت نتواند مواد مغذی و اکسیژن به جنین برساند،احتمال دارد تصمیم گیری شود که زایمان زودتر از موعد انجام شود چون برای بچه بهتر از ادامه باردرای است.
حداشدن زودرس جفت : در این مورد،جفت زودتر از موعد از دیواره رحم جدا می شودکه یک نوع اورژانس زایمانی است که نیاز به اقدامات سریع درمانی دارد.
سزارین : افراد با فشار خون بالا احتمال بیشتری دارد که سزارین شوند.که این روش زایمانی با عوارض بیشتری همراه است.
فشار خون مزمن در بارداری چگونه مدیریت می شود ؟
فشار خون افراد طی بارداری بطور مرتب بررسی می شود.برای بررسی رشد جنین ممکن است نیاز به سونوگرافی باشد.اگر مشکلاتی در رشد جنین شناسایی شود ممکن است به تستسهای اضافه ای نیاز پیدا کنید تا سلامتی جنینی بررسی بیشتری بشود.این تستها معمولا در سه ماهه سوم بارداری شروع می شود.
اگر فشار خون بالا در حد خفیف باشد، ممکن است حین باردرای در همان حد بماند یا حتی به حد نرمال برگردد.و ممکن است داروها قطع شوندیا دوزشان کم شود.اما اگر فشار خون در حد شدید باشدیا همراه با اختلالاتی ناشی از فشار خون بالا در سلامتی باشد، شما ممکن است نیاز به شروع یا ادامه داروهای ضد فشار خون در باردرای داشته باشید.
مسمومیت بارداری ( پره اکلامپسی ) چیست ؟
این مشکل، اختلالی شدید در فشار خون است که می تواند بر همه ارگانهای یک زن باردار اثر بگذارد.در این مورد،فشار خون بالا به همراه نشانه های دیگر در سیستمهای بدن می باشد که درست کارنمی کنند. یکی از نشانه ها می تواند دفع میزان غیر طبیعی پروتئین از ادرار باشد. در خانمی با پره اکلامپسی که در وضعیت بدتر شدن قرار دارد، نشانه های دیگری پدیدار می شود که دال بر وضعیت شدید می باشد.
اینها شامل کاهش در تعداد پلاکتها، کارکرد غیر طبیعی کلیه ها یا کبد،درد در قسمت فوقانی شکم، تغییرات در بینایی، وجود مایع در ریه ها، و یا یک سردرد شدیدی می باشد.و حتی یک فشار خون خیلی بالا نیز نمای شدید بیماری می باشد.
چه هنگامی پره اکلامپسی اتفاق می افتد ؟
آن معمولا بعد از هفته 20 بارداری اتفاق می افتد،بطور تیپیک در سه ماهه سوم. وقتی قبل از هفته 32 بارداری ایجاد می شود، به آن پره اکلامپسی زودرس گفته می شود.و حتی این مشکل شاید در دوره بعد از زایمان اتفاق بیافتد.
چه چیزی باعث ایجاد پره اکلامپسی می شود ؟
هنوز مشخص نشده چرا در بعضی از خانمها پره اکلامپسی ایجاد می شود، اما خطر آن در موارد زیر بیشتر می باشد:
- در بارداری بار اول
- سابقه پره اکلامپسی در بارداری قبلی یا در خانواده داشته باشد.
- سابقه فشار خون مزمن،بیماری کلیوی یا هر دو را داشته باشد.
- سن 40 سال یا بیشتر
- بسش از یک جنین داشته باشد
- وضعیتهای پزشکی خاص مانند دیابت ملیتوس، ترومبوفیلی ( افزایش انعقاد خون ) یا لوپوس داشته باشد.
- چاق باشد
- با لقاح آزمایشگاهی باردار شده باشد
اگر پره اکلامپسی اتفاق بیافتد چه خطراتی متوجه جنینی می شود ؟
در این موارد،ممکن است نیاز باشد زودتر زایمان جنین انجام شود،حتی اگر رشدش کامل نشده باشد.نوزادان زودرس در خطر عوارض جدی هستند.بعضی از این عوارض ممکن است طولانی مدت نیاز به اقدامات حمایتی داشته باشد و حتی در موارد خیلی زودرس احتمال مرگ نوزاد وجود دارد.
وقتی پره املامپسی ایجاد شود چه خطراتی مادر را تهدید می کند ؟
خانمهایی که دچار پره اکلامپسی می شوند مخصوصا آنهایی که نوزادانشان زودرس متولد می شونددر خطر بیماریهای قلبی و عروقی و بیماری کلیوی هستند شامل : حملات قلبی، سکته مغزی و افزایش فشار خون پایدار. همچنین می توانند منجر به تشنج در مادر شود که به آن اکلامپسی گفته می شود.همچنین در موارد نادر منجر به سندرم خاصی بنام HELLP می شود.
سندرم HELLP چیست ؟
وضعیتی نادر شامل همولیز ( لیز خون )- افزایش آنزیم کبدی و کاهش در تعداد پلاکتها.در این مورد، گلبولهای قرمز آسیب دیده و یا نابود و تخریب می شوندو انعقاد خون نیز دچار اختلال می شود و کبد می تواند دچار خونریزی داخلی شودکه منجر به درد در قفسه سینه یا شکم می شود.در واقه این سندرم نوعی اورژانس پزشکی است و خطر مرگ و میر مادر و یا مشکلات درازمدت در سلامتی ایشان نیز وجود دارد.
نشانه و علایم پره اکلامپسی چیست ؟
- تورم صورت و دستها
- سردری که از بین نمی رود
- در میدان بینایی تغییرات و لکه هایی دیده می شود
- درد در قسمت فوقانی شکم یا شانه
- تهوع و استفراغ در نیمه دوم باردرای
- افزایش وزن ناگهانی
- تنفس مشکل
فشار خون بالای بارداری در حد خفیف یا پره اکلامپسی بدون علائم شدید چگونه مدیدریت و درمان می شود ؟
ابتدا برای بررسی بیشتر بستری می شوند.حرکت جنین روزانه بررسی می شود.فشار خون مادر روزانه چک می شود و در صورت نداشتن علائم شدید مرخص گردیده و ویزیت با فواصل کوتاهترصورت می گیرد،وقتی به سن 37 هفته باردرای رسید،سلامتی جنین بررسی می شود و اگر خوب نباشد زایمان زودترصورت می گیرد.
در پره اکلامپسی شدید چگونه مدیریت صورت می گیرد ؟
در این موارد تا زمان زایمان در بیمارستان بستری می شود.اگر سن بارداری 34 هفته باشد زایمان صورت می گیرد.و در موارد خاص،تحت نظارت دقیق پزشکان، اگر سن باردرای زیر 34 هفته باشد شاید مدتی تا زمان زایمان صبر کند اما سلامتی مادر در درجه اول مهمترین است.ممکن است برای تسریع در بلوغ ریه جنین، کورتون تجویز شود و فشار خون با دارو کنترل شود.و همچنین برای جلوگیری از تشنج دارو تجویز شود.اگر وضعیت مادر در درجه اول و یا وضعیت جنین بدتر شود زایمان سریعا انجام می شود.
چه کار می توان کرد تا از پره اکلامپسی جلوگیری کرد ؟
جلوگیری شامل شناسایی فاکتورهای خطر برای آن می باشد که در بالا ذکر گردید.اگر فشار خون بالا دارید و می خواهید باردار شوید باید قبل باردار شدن چکاپ دقیق شویداینکه ایا فشار خون کنترل می باشدو اینکه آیا بر روی اعضای بدنتان اثر گذاشته یا نه ؟ اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن قبل از بارشدن توصیه می شود.اگر بیماری طبی خاص دارید مانند دیابت، معمولا توصیه می شودکه قبل از باردار شدن خوب کنترل شوید.
منبع:
http://www.drs-azari.ir
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.