پسوریازیس

Psoriasis

پسوریازیس بیماری پوستی شایعی است که در آن چرخه زندگی سلول های پوست تغییر می کند. پسوریازیس سبب می شود سلول ها با سرعت بالایی در سطح پوست تولید شوند. سلول های پوستی اضافی سبب ایجاد پولک های پوستی ضخیم و نقره ای و نیز لکه های خشک، قرمز و خارش آور می شوند که گاهی دردناک است.

پسوریازیس یک بیماری مزمن و ماندگار است. گاهی علائم پسوریازیس بهتر شده و گاهی نیز شدید می شود. هدف اولیه درمان آن جلوگیری از رشد سریع سلول های پوستی است. اگرچه هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما می تواند علائم بیماری را تسکین دهد. درمان هایی از قبیل استفاده از کرم های بدون نسخه کورتیزونی و کاهش مواجهه پوست با نور خورشید می تواند علائم پسوریازیس را کاهش دهد.
 

علائم و نشانه های پسوریازیس می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد اما موارد زیر را در بر میگیرد:

  •  لک های قرمز پوستی که با پولک های نقره ای پوشیده شده است.
  •   لکه های فلس مانند کوچک (که بیشتر در کودکان شایع است)
  • پوست خشک و خراشیده شده که می تواند خونریزی هم داشته باشد
  •  خارش، سوزش و درد
  •  ناخن های ضخیم، پر از حفره و شیاردار
  •  مفاصل سفت و متورم

 

لکه های پسوریازیس می تواند از نقاط کوچکی از فلس های سبوره ای شکل تا جوش های بزرگ را در برگیرد. بیشتر انواع پسوریازیس چرخه ای عمل می کنند، بین چند هفته تا چند ماه نوسان دارند، سپس مدتی فروکش کرده و یا برای همیشه از بین می روند.


چند نوع پسوریازیس وجود دارد:
•    پسوریازیس پلاک. شایع ترین نوع است که سبب پلاک های پوستی خشک، برجسته و قرمز رنگ می شود که روی فلس های نقره ای را پوشانده است. پلاک ها ایجاد خارش و یا درد کرده و می توانند در هر جایی از بدن از جمله نواحی تناسلی و بافت های نرم داخل دهان دیده شوند. ممکن است تعداد پلاک ها کم یا زیاد باشد.


•    پسوریازیس ناخن. پسوریازیس می تواند بر ناخن های دست و پاها اثر گذاشته و سبب حفره دار شدن و رشد غیرطبیعی آن ها و نیز تغییر رنگ ناخن ها شود. ناخن های پسوریاتیک می تواند شل شده و از جای خود جدا شود. موارد شدید می تواند به تکه تکه شدن ناخن ها منجر شود.


•    پسوریازیس پوست سر (اسکالپ). پسوریازیس در سر ظاهری قرمز داشته و در نواحی فلس های نقره ای سبب خارش می شود. نواحی قرمز یا فلسی معمولاً در پشت خط موها گسترش یافته است. ممکن است به ویژه پس از خاراندن پوست سر بیمار متوجه پوسته های مرده در موها یا روی شانه ها شود.


•    پسوریازیس خال خال. این نوع عمدتاً بر کودکان و نوجوانان اثر می گذارد. معمولاً با یک عفونت باکتریایی مثل گلودرد میکروبی تحریک می شود. نشانه های آن زخم های کوچک و به شکل قطرات آبی است که در پشت، بازوها، پاها و سر دیده می شود. این زخم ها با فلس های ظریف پوشیده شده و به ضخامت پلاک های معمول نیستند. ممکن است به طور حاد بروز کرده و سپس خود به خود از بین برود و یا دوره های عود کننده داشته باشد.


•    پسوریازیس معکوس. عمدتاً در زیر بغل، کشاله ران، زیر سینه ها و نواحی تناسلی دیده می شود. پسوریازیس معکوس سبب لکه های نرم و قرمز رنگ و التهابی در پوست می شود، با مالش و یا تعریق تشدید می شود. عفونت های انگلی می تواند این نوع از پسوریازیس را تحریک کند.


•    پسوریازیس چرکی. این نوع از پسوریازیس کمیاب بوده و می تواند در نواحی گسترده و یا بخش های کوچکی از دست ها، پاها و یا نوک انگشتان دیده شود. پسوریازیس چرکی معمولاً به سرعت ایجاد شده و تاول های چرکی در مدت کوتاهی پس از قرمز و نازک شدن پوست ظاهر می شوند. تاول ها می توانند از بین رفته و مجدد عود کنند. پسوریازیس چرکی گسترش یافته می تواند سبب تب، لرز، خارش شدید و نیز اسهال گردد.


•    پسوریازیس اریترودرمیک. این نوع از پسوریازیس کمترین شیوع را داشته و می تواند تمام بدن را با راش های قرمز در برگیرد که سبب ایجاد خارش و سوختگی شدید شود.


•    آرتریت پسوریازیس. در این بیماری علاوه بر پوست فلسی شکل و ملتهب، ناخن ها حفره دار شده و تغییر رنگ می دهند، مفاصل دردناک و متورم می شوند که از نشانه های آرتریت است. علائم از خفیف تا شدید متغیر بوده و می تواند بر هر مفصلی اثر بگذارد. اگرچه بیماری معمولاً به شدت سایر انواع آرتریت سبب از کار افتادگی نمی شود اما می تواند منجر به سفتی و آسیب پیشرونده مفاصل شود که در موارد شدید منجر به تغییر شکل پایدار می گردد.
 

علت پسوریازیس به طور واضح مشخص نیست، اما به نظر می رسد به مشکلات سیستم ایمنی با سلول های بدن مرتبط باشد. در واقع، یک سلول کلیدی که از گلبول های سفید خون بوده و لنفوسیت T یا سلول T نامیده می شود. به طور طبیعی، این سلول ها در سرتاسر بدن حرکت کرده تا مواد خارجی مثل ویروس و با کتری ها را تشخیص دهد. در پسوریازیس، اشتباهاً و یا بخاطر ترمیم زخم یا مقابله با عفونت، سلول های T به سلول های پوستی سالم حمله می کنند.


سلول های T بیش فعال سایر پاسخ های ایمنی را تحریک می کند. اثرات آن شامل گشاد شدن عروق خونی سطح پوست اطراف پلاک ها و افزایش سلول های خونی سفید است که می تواند وارد لایه خارجی پوست گردد. این تغییرات منجر به افزایش تولید سلول های پوستی سالم، سلول های T و سایر گلبول های سفید خون می شود. این امر چرخه ای ایجاد می کند که در آن سلول های پوستی جدید به سرعت به خارجی ترین لایه پوست می رسند. پوست مرده و گلبول های سفید خون نمی توانند به همین سرعت از بین بروند و به همان ضخامت تولید شوند و لذا لکه های فلسی روی پوست ایجاد می شوند. این امر معمولاً تا زمانی که درمان چرخه را متوقف نکند، ادامه می یابد.


آنچه که سبب اختلال عملکرد سلول های T در افراد پسوریازیس می شود به طور دقیق مشخص نیست. محققین دریافته اند که ژن هایی با بروز پسوریازیس در ارتباط هستند، هر چند عوامل محیطی نیز نقش دارند.
 


عوامل محرک بروز پسوریازیس

پسوریازیس معمولاً با تحریک عاملی ایجاد و یا تشدید می شود که می توان آن را شناخت و از آن پرهیز نمود. عواملی که می تواند پسوریازیس را تحریک کند عبارتست از:


•    عفونت، مثل گلودرد باکتریایی یا عفونت های پوستی
•    آسیب و جراحات پوستی، مثل بریدگی یا خراش، گزندگی حشره، آفتاب سوختگی شدید
•    استرس
•    هوای سرد
•    سیگار
•    مصرف شدید الکل
•    مصرف برخی داروها، شامل لیتیوم که برای اختلالات دو قطبی تحویز می شود، داروهای پرفشاری خون مثل بتا بلوکرها، داروهای ضد مالاریا، و نیز یُد.

 

عوامل خطر

هر شخصی می تواند به پسوریازیس مبتلا شود، اما این فاکتورها می تواند خطر بروز این بیماری را افزایش دهد:

•   تاریخچه فامیلی. شاید مهمترین عامل خطر پسوریازیس داشتن سابقه فامیلی بیماری است. اگر یکی از والدین پسوریازیس داشته باشد، خطر بروز این بیماری در فرد افزایش می یابد، و ابتلای هر دو والد به پسوریازیس خطر آن را بیشتر افزایش می دهد.

 

•   عفونت های باکتریایی و ویروسی. مبتلایان به ویروس HIV نسبت به سایر افراد سالم از نظر سیستم ایمنی بیشتر در معرض خطر ابتلا به پسوریازیس هستند. کودکان و نوجوانان با عفونت های مکرر به ویژه گلودردهای باکتریایی نیز در معرض خطر پسوریازیس هستند.

 

•   استرس. از آنجایی که استرس می تواند بر سیستم ایمنی افراد اثر بگذارد، استرس شدید می تواند خطر پسوریازیس را افزایش دهد.

 

•   چاقی. افزایش وزن زیاد می تواند خطر پسوریازیس را افزایش دهد. پلاک ها مرتبط با تمام انواع پسوریازیس در چین های پوستی دیده می شوند.

 

 •   سیگار کشیدن. استعمال دخانیات نه تنها خطر پسوریازیس را افزایش می دهد بلکه همچنین شدت بیماری را نیز افزایش می دهد. سیگار کشیدن می تواند در تکامل اولیه بیماری نقش داشته باشد.


اگر پسوریازیس دارید در معرض خطر بزرگی برای برخی بیماری های دیگر نیز هستید، از جمله:


•    آرتریت پسوریاتیک. این عارضه پسوریازیس می تواند سبب آسیب مفصلی و از دست رفتن عملکرد برخی مفاصل شود که ممکن است ناتوان کننده باشد.  


•    بیماری های چشمی. برخی اختلالات چشمی مثل آماس ملتحمه، آماس پلک و التهاب مشیمیه در بیماران پسوریازیس شایع تر است.  


•    چاقی. مبتلایان به پسوریازیس به ویژه آنهایی که بیماری شدیدی دارند به احتمال بیشتری چاق هستند. ارتباط این بیماری ها با هم مشخص نیست. التهاب مرتبط با چاقی می تواند در ایجاد پسوریازیس نقش داشته باشد. از طرف دیگر به احتمال بیشتری مبتلایان به پسوریازیس اضافه وزن دارند که احتمالاً بخاطر کاهش فعالیت آنهاست.


•    دیابت نوع 2. خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در مبتلایان به پسوریازیس افزایش می یابد. هر چه پسوریازیس شدیدتر باشد، این خطر بیشتر است.


•    پرفشاری خون. خطر پرفشاری خون در مبتلایان به پسوریازیس بیشتر است.


•    بیماری های قلبی و عروقی. در مبتلایان به پسوریازیس خطر حملات قلبی حدوداً سه برابر افراد سالم است. خطر آریتمی قلبی و سکته نیز در آنان افزایش می یابد. این امر می تواند به خاطر افزایش التهاب ناشی از چاقی و یا سایر عوامل خطر بیماری های قلبی باشد. برخی درمان های پسوریازیس می تواند سبب افزایش سطح کلسترول و افزایش سختی شریان ها شود.


•    سندرم متابولیک. این سندرم دسته ای از بیماری ها شامل پرفشاری خون، افزایش سطح انسولین و کلسترول سرمی را در بر می گیرد که خطر بیماری های قلبی را بالا می برد. مبتلایان به پسوریازیس در معرض خطر بالاتری برای سندرم متابولیک قرار دارند.


•    سایر بیماری های خودایمنی. بیماری سلیاک، اسکلروزیس و بیماری التهابی روده بنام کرون نیز شیوع بالاتری در بین مبتلایان به پسوریازیس دارد.


•    بیماری پارکینسون. این بیماری عصبی مزمن در بیماران پسوریازیس شیوع بالاتری دارد.


•    بیماری کلیوی. پسوریازیس متوسط تا شدید با خطر بالاتری برای بیماری های کلیوی در ارتباط است.

 

پسوریازیس با افزایش خطر برخی عوامل می تواند بر کیفیت زندگی اثر گذار باشد، از جمله:

  • کاهش اعتماد به نفس
  • افسردگی
  • انزوای اجتماعی
  • مشکلات کاری که به کاهش سطح درآمد منجر می شود

ابتدا به پزشک خانواده یا پزشک عمومی مراجعه نمایید. در برخی موارد، لازم است به متخصص بیماری های پوستی (درماتولوژیست) ارجاع داده شوید.

در اینجا اطلاعاتی بیان می شود که به شما در آمادگی جلسه ملاقات و آنچه از پزشک خود انتظار دارید کمک می کند:

 

آنچه می توانید انجام دهید
•    تمام علائم خود را یادداشت نمایید: شامل تمام مواردی که حتی به نظر با علت مراجعه شما به پزشک بی ارتباط بوده است.
•    لیستی از داروهای مصرفی خود را تهیه نمایید، شامل ویتامین ها، گیاهان دارویی و داروهای بدون نسخه ای که استفاده می کنید، دوز مصرفی هر یک را نیز تعیین نمایید.
•    سؤالاتی را که می خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.

 

برخی سؤالات اساسی که می توانید از پزشک خود بپرسید
•    علت احتمالی این علائم و نشانه ها چیست؟
•    آیا لازم است تست های تشخیصی انجام دهم؟
•    چه درمان هایی وجود دارد، کدامیک را پیشنهاد می کنید؟
•    چه عوارض جانبی در من ایجاد خواهد شد؟
•    آیا درمان هایی که پیشنهاد می کنید سبب فروکش کردن علائم می شود؟
•    نتایج درمان با چه سرعتی آغاز می شود؟
•    درمان های جایگزین دیگری وجود دارد؟
•    من بیماری های دیگری نیز دارم. چگونه می توانم آنها را به بهترین شکل مدیریت کنم؟
•    چه مراقبت ها و محصولات پوستی را برای بهبود علائم پیشنهاد می کنید؟

اگر سؤالات دیگری در حین جلسه برای شما پیش آمد حتماً از پزشک خود بپرسید.

 

آنچه می توانید از پزشک خود انتظار داشته باشید

به احتمال زیاد پزشک سؤالاتی از این قبیل را از شما خواهد پرسید:
•    از چه زمانی علائم شما آغاز شد؟
•    چند وقت یکبار این علائم در شما بروز می کند؟
•    علائم شما پایدار است یا به طور موقت بروز می کند؟
•    آیا عاملی سبب بهبود این علائم می شود؟
•    آیا عاملی سبب تشدید علائم شما می شود؟
 


اگر به پسوریازیس مشکوک هستید، برای انجام معاینات به پزشک مراجعه کنید. همچنین در این موارد با پزشک خود صحبت کنید:


•    اگر پسوریازیس تشدید شده و سبب ناراحتی و درد شده است.
•    انجام اعمال روزانه را برای شما مشکل کرده است.
•    سبب نگرانی شما در مورد ظاهر پوستتان شده است.
•    منجر به مشکلات مفصلی از جمله درد و تورم مفاصل و نیز ناتوانی در انجام امور روزمره شده است.

 

اگر علائم و نشانه های شما تشدید یافته و یا با درمان بهبود ایجاد نشده است باید به پزشک مراجعه نمایید. ممکن است نیازمند دارودرمانی مختلف و یا درمان های ترکیبی باشید تا پسوریازیس شما کنترل شود.
 


روش های تشخیصی:

در بیشتر موارد تشخیص پسوریازیس سریع و مستقیماً انجام می شود:


•    معاینات بالینی و تاریخچه پزشکی. معمولاً پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی و معاینه پوست، پوست سر و ناخن ها پسوریازیس را تشخیص می دهد.


•    بیوپسی پوست. به طور نادری، پزشک تکه های کوچکی از پوست را برمی دارد (بیوپسی) که برای تعیین نوع دقیق پسوریازیس و رد سایر بیماری های پوستی در زیر میکروسکوپ بررسی شود. بیوپسی پوست معمولاً در مطب پزشک و پس از بی حسی موضعی انجام می شود.
 

بیماری هایی با ظاهر مشابه پسوریازیس

سایر بیماری هایی که می تواند از نظر ظاهری مشابه پسوریازیس باشد و یا همزمان با پسوریازیس رخ دهد عبارتست از:


•    درماتیت سبوره ای. این نوع از درماتیت با پوست چرب، فلسی، خارش دار و قرمز مشخص می شود. معمولاً در مناطق چرب پوست بدن از جمله صورت، بالای قفسه سینه و پشت دیده می شود. درماتیت سبوره ای می تواند در پوست سر به صورت مقاوم و شوره سر خارشی دیده شود.


•    بیماری لیکن پلان. این بیماری التهابی و خارشی پوست است که می تواند به صورت جوش های خارش آور و با سطح صاف در بازوها و پاها مشخص شود.


•    کچلی نواحی فاقد مو به شکل کرم حلقوی. این بیماری به خاطر عفونت لایه خارجی پوست دیده می شود. این عفونت معمولاً سبب راش های پوستی قرمز و با حلقه های فلسی و پوسته پوسته می شود.


•    پیتریازیس روزه آ. این بیماری پوستی معمولاً به صورت یک لکه بزرگ (زخم پیشتاز) روی قفسه سینه، شکم یا پشت آغاز شده و به مرور گسترش می یابد. راش پیتریازیس روزه آ معمولاً از وسط بدن شروع شده و گسترش می یابد و ظاهر آن شبیه شاخه های خمیده درخت کاج  است.
 

روش های درمانی:

هدف از درمان پسوریازیس عبارتست از:

•   جلوگیری از رشد سریع سلول های پوست که التهاب و تشکیل پلاک ها را کاهش می دهد.

•   برداشت فلس ها و پوسته ریزی ها و نرم شدن پوست که بیشتر با درمان های موضعی در سطح پوست بدست می آید.

 

نور درمانی (فتوتراپی)

همانطور که از نام آن برمی آید، این درمان پسوریازیس از نور طبیعی یا مصنوعی فرابنفش استفاده می کند. راحت ترین و ساده ترین نوع آن مواجهه پوست با مقدار کنترل شده ای از نور طبیعی خورشید است. سایر انواع نور درمانی شامل استفاده از نور فرابنفش مصنوعی A و یا B به تنهایی و یا در ترکیب با سایر درمان هاست.


•    نور خورشید. نور فرابنفش طول موجی از نور در محدوده خیلی کوتاه تر از توانایی دید چشم انسان است. زمانی که با اشعه UV در نور طبیعی خورشید یا در نور مصنوعی مواجهه شوید، سلول های T فعال در پوست از بین می روند. این امر چرخه تولید سلول های پوست را کند می کند و التهاب و پوسته ریزی را کاهش می دهد. به طور خلاصه، مواجهه روزانه با مقادیر اندکی نور خورشید می تواند پسوریازیس را بهبود بخشد اما مواجهه شدید با نور خورشید علائم را تشدید کرده و سبب آسیب های پوست می شود. پیش از شروع دوره های نور خوشید، از پزشک خود در مورد ایمن ترین راه استفاده از نور خورشید طبیعی برای درمان پسوریازیس سؤال کنید.


•    نور درمانی UVB. دوزهای کنترل شده از نور UVB از منبع مصنوعی نور خورشید می تواند علائم پسوریازیس خفیف تا متوسط را بهبود بخشد. نوردرمانی با UVB که به آن UVB باند پهن هم می گویند می تواند در درمان لکه های جداگانه، پسوریازیس گسترده و نیز پسوریازیس مقاوم به درمان های موضعی بکار رود. عوارض جانبی کوتاه مدت آن عبارتست از: قرمزی، خارش و خشکی پوست. استفاده از مرطوب کننده ها می تواند در کاهش این عوارض کمک کننده باشد.


•    نوردرمانی UVB باند باریک. نوع جدیدتر درمان پسوریازیس، نوردرمانی با اشعه فرابنفش باند باریک است که می تواند مؤثرتر از باند پهن اشعه عمل کند. معمولاً دو تا سه بار در هفته تجویز می شود تا زمانی که پوست بهبود یابد و سپس دوره تثبیت آن یک بار در هفته است. با این حال، نوردرمانی اشعه فرابنفش باند باریک می تواند سوختگی شدیدتر و ماندگارتری ایجاد کند.


•    درمان جکرمن (Goeckerman). برخی پزشکان درمان اشعه فرابنفش را با درمان قطران زغال سنگ ترکیب می کنند که به آن درمان جکرمن می گویند. دو درمان همزمان اثربخشی بیشتری داشته چرا که قطران زغال سنگ پوست را نسبت به اشعه فرابنفش پذیراتر می کند. از آنجایی که این درمان نیازمند سه هفته بستری در بیمارستان است، نوع اصلاح شده ی درمان اصلی می تواند در مطب پزشک انجام گیرد.


•    فتوکموتراپی یا پسورالن همراه با اشعه فرابنفش A. فتوکموتراپی مستلزم دریافت داروهای حساس کننده به نور (پسورالن) پیش از مواجهه با اشعه فرابنفش A است. اشعه UVA نفوذ عمیق تری نسبت به UVB دارد و پسورالن نیز پوست را نسبت به مواجهه با اشعه UVA پاسخگوتر می کند. این درمان تهاجمی به طور پیوسته پوست را بهبود بخشیده و معمولاً در موارد شدید پسوریازیس استفاده می شود. این روش دو یا سه بار در هفته و به مدت چند هفته تجویز می شود. عوارض جانبی کوتاه مدت آن عبارتست از تهوع، سردرد، سوختگی و خارش. عوارض بلند مدت آن می تواند شامل خشکی و چروک پوست، کک و مک و نیز افزایش خطر سرطان هایی از جمله ملانوما باشد که خطرناک ترین سرطان پوست است. از آنجاییکه این درمان بیمار را نسبت به نور خورشید حساس می کند، پرهیز از مواجهه با نور خورشید و استفاده از کرم های ضد آفتاب با SPF حداقل 30 ضروری است. برای محافظت از چشمان باید از عینک ضد آفتاب با اثر محافظتی از UVA استفاه کرد.


•    لیزر اکسیمر. این نوع از نور درمانی در پسوریازیس خفیف تا متوسط استفاده می شود و فقط پوست درگیر شده را درمان می کند. اشعه کنترل شده فرابنفش B با طول موج مشخص به فلس های پسوریازیس تابیده شده تا پوسته پوسته شدن و التهاب را کنترل کند. پوست سالم اطراف فلس ها آسیبی نمی بیند. درمان لیزر اکسیمر نیازمند دوره های کوتاه تری نسبت به فتوتراپی های مرسوم است چرا که از اشعه قوی فرابنفش B استفاده می شود. عوارض جانبی درمان قرمزی و تاول است.

 

ملاحظات درمانی

اگرچه پزشکان درمان ها را بر اساس نوع و شدت پسوریازیس و نیز محل آسیب دیده انتخاب می کنند اما رویکرد مرسوم شامل شروع با خفیف ترین درمان (شامل کرم های موضعی و فتوتراپی) و سپس در صورت ضرورت پیشرفت به سمت درمان های قوی تر است. هدف یافتن مؤثرترین درمان برای کاهش چرخه تولید سلول با کمترین عارضه جانبی است.

علیرغم محدوده وسیع گزینه های درمان، درمان مؤثر پسوریازیس می تواند چالش برانگیز باشد. پسوریازیس غیرقابل پیش بینی بوده، دارای چرخه ای از بهبود و عود است که به طور تصادفی رخ می دهد. اثرات درمان پسوریازیس نیز می تواند غیرقابل پیش بینی باشد. درمانی که برای یک بیمار مؤثر است ممکن است برای فرد دیگر تأثیری نداشته باشد. همچنین پوست می تواند در بلند مدت نسبت به درمان های مختلف مقاوم شود و بهترین درمان عوارض جدی بر جای بگذارد.

درباره رویکردهای درمانی پسوریازیس با پزشک مشورت نمایید، به ویژه اگر پس از شروع یک درمان بهبود نیافته و یا عوارض جانبی جدی داشتید. پزشک می تواند درمان را برای شما تغییر داده و یا رویکرد درمانی را اصلاح کند تا از کنترل علائم بیماری اطمینان حاصل شود.

 

درمان های موضعی

استفاده از کرم ها و روغن هایی که بر پوست زده می شود معمولاً به طور مؤثری پسوریازیس خفیف تا متوسط را درمان می کند. زمانی که بیماری شدیدتر می شود، کرم ها با داروهای خوراکی و یا نور درمانی ترکیب می شود. درمان های موضعی پسوریازیس  عبارتست از:


•    کورتیکواستروئیدهای موضعی. اینها داروهای ضد التهابی و قوی هستند که بیشتر در درمان پسوریازیس خفیف تا متوسط تجویز می شوند. آنها با سرکوب سیستم ایمنی چرخه سلولی را کند می کنند که سبب کاهش التهاب و تسکین خارش ها می شود. کورتیکواستروئیدهای موضعی در قدرت متفاوت بوده، برخی خفیف و برخی قوی هستند.

روغن های کورتیکواستروئیدی با قدرت کمتر معمولاً برای نواحی حساس مثل صورت و یا چین های پوستی و نیز برای درمان لکه های گسترده در پوست آسیب دیده استفاده می شوند. گاهی پزشک روغن های کورتیکواستروئیدی قوی تر را برای نواحی کوچک پوست، برای پلاک های ماندگار روی دست ها و پاها و یا زمانی که سایر درمان ها مؤثر نباشند، تجویز می کنند. فوم های دارویی و محلول های سر برای درمان فلس های پسوریازیس در سر استفاده می شوند.

استفاده بلند مدت و یا مصرف زیاد کورتیکواستروئیدهای قوی می تواند سبب نازک شدن پوست و مقاومت به درمان شود. برای کاهش عوارض جانبی و افزایش اثربخشی درمان، کورتیکواستروئیدهای موضعی معمولاً در زمان بروز حاد و فعال بیماری و نیز برای کنترل آن استفاده می شوند.


•    آنالوگ های ویتامین D. این فرم های سنتتیک ویتامین D سرعت رشد سلول های پوست را کاهش می دهد. کلسی پوترین به صورت کرم یا محلول حاوی آنالوگ های ویتامین D تجویز می شود که می تواند به تنهایی و یا در ترکیب سایر داروهای موضعی یا نوردرمانی، برای درمان پسوریازیس خفیف تا متوسط استفاده شود. این درمان می تواند پوست را اذیت کند. کلسیتریول گران است اما می تواند اثربخشی معادل کلسی پوترین را با عوارض کمتر ایجاد کند.


•    آنترالین. به نظر می رسد این دارو فعالیت DNA سلول های پوستی را نرمال می کند. همچنین آنترالین می تواند پوسته ریزی را برداشته و پوست را نرم تر کند. با این حال ممکن است سبب تحریک پذیری پوست شده و با هر عاملی مثل پوست، لباس و ملحفه که آن را لمس کند سبب ایجاد لکه شود. به همین دلیل معمولاً پزشکان استفاده کوتاه مدت آن را توصیه می کنند که کرم باید مدت کوتاهی روی پوست مانده و سپس شسته شود.


•    رتینوئیدهای موضعی. این داروها معمولاً برای درمان آکنه و آسیب های ناشی از نور خورشید استفاده می شوند اما تازاروتن به طور اختصاصی برای درمان پسوریازیس تولید شده است. همانند سایر مشتقات ویتامین A، این دارو نیز فعالیت DNA سلول های پوستی را نرمال کرده و التهاب را کاهش می دهد. شایع ترین عارضه جانبی این داروها تحریک پذیری پوست است. همچنین حساسیت به نور خورشید را افزایش می دهد و لذا کرم های ضد آفتاب هم زمان با این داروها باید استفاده شوند. اگرچه خطر نقایص تولد در مصرف رتینوئیدهای موضعی بسیار کمتر از رتینوئیدهای خوراکی است اما تازاروتن در بارداری و شیردهی و یا در زمانی که فرد قصد بارداری داشته باشد، توصیه نمی شود.


•    مهارکننده های کلسینورین. امروزه مهارکننده های کلسینورین (مثل تاکرولیموس و پیمکرولیموس) تنها برای درمان درماتیت آتوپیک تأیید شده است اما مطالعات نشان داده اند مصرف این داروها در درمان پسوریازیس نیز اثربخش است. به نظر می رسد مهارکننده های کلسینورین فعالیت سلول های T را مهار کرده و التهاب و تشکیل پلاک را کاهش می دهند.

مهارکننده های کلسینورین برای استفاده بلند مدت یا مداوم توصیه نمی شود چرا که خطر سرطان پوست و لنفوم را افزایش می دهد. این داروها می توانند در نواحی نازک پوست مثل اطراف چشم ها که کرم های استروئیدی را نمی توان تجویز کرد، مفید باشند.


•    سالیسیلیک اسید. این دارو بصورت بدون نسخه و یا با نسخه در دسترس است. سالیسیلیک اسید برداشت سلول های مرده پوست را افزایش داده و پوسته ریزی را کم می کند. گاهی در ترکیب با سایر داروها از جمله کورتیکواستروئیدهای موضعی بکار می رود تا اثربخشی آن افزایش یابد. سالیسیلیک اسید در شامپوهای دارویی و محلول های شوره سر برای درمان پسوریازیس سر وجود دارد.


•    قطران زغال سنگ. محصول جانبی سیاه و غلیظ از تولید محصولات نفت خام و زغال است که احتمالاً قدیمی ترین درمان پسوریازیس می باشد. پوسته ریزی، خارش و التهاب را کم می کند. مکانیسم دقیق اثرات آن ناشناخته است. قطران زغال سنگ عوارض جانبی شناخته شده اندکی دارد اما آلودگی داشته، سبب ایجاد لکه روی لباس و ملحفه شده و بوی تندی دارد.

قطران زغال سنگ در شامپوها، کرم و روغن ها موجود است. همچنین در غلظت های بالاتر به صورت نسخه ای به فروش می رسد. این درمان برای زنان باردار یا شیرده توصیه نمی شود.


•    مرطوب کننده ها. کرم های مرطوب کننده به خودی خود، پسوریازیس را درمان نمی کنند اما می توانند خارش و پوسته ریزی را کاهش داده و مانع از خشکی ناشی از سایر درمان های شوند. مرطوب کننده هایی که بر پایه پمادها هستند، مؤثرتر از کرم های ملایم تر و لوسیون ها هستند.

 

داروهای خوراکی یا تزریقی

اگر پسوریازیس شدید بوده و یا به سایر درمان ها مقاوم باشد، پزشک داروهای خوراکی یا تزریقی را توصیه می کند. بخاطر عوارض جانبی شدید برخی از این داروها تنها برای دوره کوتاهی تجویز شده و می تواند با سایر درمان ها جایگزین شود:


•    رتینوئید. از مشتقات ویتامین A است، این گروه از داروها می توانند تولید سلول های پوستی را در پسوریازیس شدید و مقاوم به درمان کاهش دهند. با این حال علائم و نشانه ها معمولاً با قطع درمان بر می گردند. عوارض جانبی آن التهاب لب ها و ریزش موها را شامل می شود. از آنجایی که رتینوئیدها می توانند سبب نقایص تولد شدید شوند، زنان بایستی تا حداقل سه سال پس از مصرف این داروها از بارداری جلوگیری نمایند.


•    متوترکسات. تنها به صورت خوراکی استفاده می شود و با کاهش تولید سلول های پوستی و سرکوب التهاب به درمان پسوریازیس کمک می کند. این دارو همچنین پیشرفت آرتریت پسوریاتیک را در برخی افراد کاهش می دهد. متوترکسات در دوزهای پایین معمولاً بخوبی تحمل شده اما می تواند ناراحتی گوارشی، کاهش اشتها و خستگی را به دنبال داشته باشد. زمانی که برای بلند مدت استفاده می شود می تواند سبب عوارض جانبی جدی از جمله آسیب شدید کبدی و کاهش تولید پلاکت و گلبول های سفید و قرمز خون شود.


•    سیکلوسپورین. سیکلوسپورین سیستم ایمنی را سرکوب کرده و اثربخشی آن مشابه متوترکسات است. همانند سایر داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، خطر عفونت و سایر مشکلات سلامتی از جمله سرطان را افزایش می دهد. همچنین سیکلوسپورین فرد را نسبت به مشکلات کلیوی و پرفشاری خون آسیب پذیرتر می کند که این خطر با افزایش دوز دارو و افزایش مدت درمان بیشتر می شود.


•    داروهایی که سیستم ایمنی را تغییر می دهند (یبولوژیک ها). چندین داروی تعدیل کننده سیستم ایمنی برای درمان پسوریازیس متوسط تا شدید تأیید شده اند. این داروها عبارتند از اتانرسپت، اینفلکسیمب، آدالیمومب و آستکینومب. این داروها از طریق وریدی، عضلانی یا زیر جلدی تزریق شده و معمولاً برای بیمارانی استفاده می شود که به درمان های مرسوم پاسخ نداده اند و یا آرتریت پسوریاتیک داشته اند. بیولوژیک ها از طریق مهار واکنش بین برخی سلول های سیستم ایمنی و چرخه های التهابی عمل می کنند. اگرچه این داروها بیشتر از منابع طبیعی تأمین می شوند تا منابع مصنوعی، اما بایستی با احتیاط مصرف شوند چرا که اثرات قوی بر سیستم ایمنی داشته و ممکن است سبب عفونت های خطرناکی شوند. به ویژه، افرادی که تحت درمان با این داروها هستند باید از نظر توبرکلوزیس (سِل) بررسی شوند.


•    سایر داروها. تیوگانین و هیدروکسیوریا داروهایی هستند که در زمان منع مصرف سایر داروها، استفاده می شوند.


•    داروهای آزمایشگاهی. چند داروی جدید در حال بررسی است که توانایی بهبود درمان پسوریازیس را دارند. برخی از این داروها عبارتند از آگونیست های گیرنده آدنوزین A3، آنتی اینترلوکین 17، آنتی اینترلوکین 12/23 و عامل گیرنده آنتی اینترلوکین 1، مهار کننده های جانوس کیناز و مهارکننده های فسفودی استراز4.

 

 


داروهای مرتبط

اگرچه برخی اقدامات خانگی پسوریازیس را درمان نمی کند اما می تواند به بهبود ظاهر و احساس پوست آسیب دیده کمک کند. این اقدامات می تواند مفید واقع شود:

 

•  استحمام روزانه. استحمام روزانه فلس ها را برداشته و التهاب پوست را تسکین می دهد. روغن، بلغور جو دو سر، نمک های اپسوم یا نمک دریا را به آب افزوده و به بدن خود بمالید. از آب داغ و صابون های قوی بپرهیزید چون می تواند علائم را تشدید کند. از آب ولرم و صابون های ملایم استفاده کنید که روغن و چربی افزوده دارند.

 

 •  از مرطوب کننده ها استفاده نمایید. پوست را پس از استحمام خشک کرده و زمانی که پوست هنوز مرطوب است فوراً از مرطوب کننده های با پایه پماد و قوی استفاده کنید. برای پوست های خیلی خشک روغن ها ترجیح داده می شوند که نسبت به کرم ها و لوسیون ها ماندگاری بیشتری دارد و در پیشگیری از تبخیر پوستی آب مؤثرتر عمل می کند. در هوای سرد و خشک لازم است چند بار در روز از مرطوب کننده استفاده شود.

 

•  مواجهه پوست با نور خورشید را کاهش دهید. مقدار کنترل شده نور خورشید می تواند آسیب های پوستی را بهبود بخشد اما مواجهه بیشتر علائم را تشدید کرده و خطر سرطان پوست را بیشتر می کند. پیش از شروع حمام آفتاب از پزشک خود درباره بهترین راه استفاده از نور طبیعی خورشید برای درمان پوست خود سؤال کنید. ثبت زمان و مدت مواجهه با نور خورشید به شما کمک می کند تا از مواجهه بیش از حد با نور خورشید بپرهیزید. با استفاده از کرم های ضد آفتاب با SPF حداقل 30، از مراقبت بخش های سالم پوست اطمینان حاصل نمایید. کرم ضد آفتاب را به آرامی بر پوست مالیده و هر دو ساعت آن را تمدید کنید و یا اگر شنا کرده و یا تعریق داشتید زودتر این کار را انجام دهید.

 

 •  تا حد امکان از محرک های پسوریازیس بپرهیزید. محرک ها را بشناسید و هر آنچه سبب تشدید پسوریازیس می شود از آن پیشگیری کرده و بپرهیزید. عفونت ها، جراحات پوستی، استرس، سیگار و مواجهه شدید با نور خورشید می تواند پسوریازیس را تشدید کند.

 

•  از مصرف الکل بپرهیزید. مصرف الکل می تواند اثربخشی درمان های پسوریازیس را کاهش دهد.


درمان های جایگزین:

به نظر می رسد برخی از درمان های جایگزین علائم پسوریازیس را کاهش می دهد، از جمله برخی رژیم های غذایی، کرم ها، مکمل های رژیمی و گیاهان دارویی. اثربخشی هیچ یک به طور قطعی به اثبات نرسیده است. البته برخی درمان ها ایمن بوده و می تواند به کاهش علائم خارش و پوسته شدن کمک کند.


•    آلوئه ورا. کرم عصاره ای که از برگ گیاه آلوئه ورا گرفته می شود می تواند قرمزی، فلس شدن، خارش و التهاب را کم کند. ممکن است لازم باشد چند ماه و روزانه چند بار از کرم استفاده شود تا بهبود حاصل شود.


•    روغن ماهی. اسیدهای چرب امگا-3 موجود در مکمل روغن ماهی می تواند التهاب مرتبط با پسوریازیس را کاهش دهد، هرچند نتایج مطالعات در این زمینه متناقض است. دریافت 3 گرم یا کمتر روغن ماهی ایمن بوده و می تواند مفید باشد.


•    زرشک. استفاده موضعی از زرشک می تواند التهاب را کم کرده و علائم پسوریازیس را تسکین دهد.

 

اگر مکمل های رژیمی یا سایر درمان های جایگزین را برای کاهش علائم پسوریازیس استفاده می کنید، با پزشک خود درمیان بگذارید. پزشک تمام جوانب این درمان ها را خواهد سنجید.


طراحی وب سایت و  میزبانی وب :  پیشرو سامانه آراد