پره اکلامپسی می تواند بتدریج پیشرفت کند ولی اغلب بطور ناگهانی پس از هفته 20 بارداری شروع می شود. پره اکلامپسی می تواند خفیف یا شدید باشد و علائم و نشانه های آن شامل موارد زیر است:

• فشارخون بالا (هیپرتانسیون): 140/90 یا بیشتر، در دو زمان مختلف حداقل با 6 ساعت فاصله، ولی نه بیش از 7 روز فاصله.
• وجود پروتئین زیاد در ادرار (پروتئینوری)
• سردردهای شدید
• تغییر در بینایی، از جمله از دست دادن موقت بینایی، تاری دید یا حساسیت به نور
• درد ناحیه فوقانی شکم، معمولاً زیر دنده های سمت راست
• حالت تهوع یا استفراغ
• سرگیجه
• کاهش دفع ادرار
• افزایش ناگهانی وزن خصوصاً بیش از 900 گرم در هفته
• ورم (ادم): ادم در صورت یا دستها اغلب همراه با پره اکلامپسی مشاهده می شود اما نشانه قابل اعتمادی جهت تشخیص پره اکلامپسی نیست، چون معمولاً در بیشتر بارداری های طبیعی هم اتفاق می افتد.

پره اکلامپسی قبلاً توکسمی نامیده می شد زیرا تصور می شد که این مشکل توسط یک توکسین در جریان خون مادر باردار ایجاد می شود. این نظریه مدت زیادیست که مردود اعلام شده است ، اما محققان هنوز درصدد پی بردن به دلایل ایجاد پره اکلامپسی هستند. برخی از دلایل احتمالی عبارتند از:

• جریان خون ناکافی به رحم
• آسیب به عروق خونی
• مشکل در سیستم ایمنی
• رژیم غذایی فقیر

سایر اختلالات فشارخون بالا در بارداری:
پره اکلامپسی به عنوان یکی از چهار اختلال فشارخون بالا که می تواند طی بارداری اتفاق بیفتد طبقه بندی می شود. سه اختلال دیگر عبارتند از:

• پرفشاری خون بارداری: زنانی که این مشکل را دارند ، فشارخون بالایی دارند ولی میزان پروتئین دفعی در ادرارشان بالا نیست. برخی زنان دچار فشارخون بالای بارداری در نهایت دچار پره اکلامپسی می شوند.

• هیپرتانسیون مزمن: در این اختلال، فشارخون بالاست و قبل از هفته ی 20 بارداری ظاهر می شود یا بیش از 12 هفته پس از زایمان به طول می انجامد. معمولاً پرفشاری خون مزمن قبل از بارداری وجود دارد ولی تشخیص داده نمی شود.

• پره اکلامپسی علاوه بر هیپرتانسیون مزمن: این شرایط زمانی اتفاق می افتد که مادر قبل از بارداری دچار پرفشاری خون مزمن باشد و سپس فشارخون بالا و دفع پروتئین در بارداری وضعیت را وخیم تر می کند.

پره اکلامپسی فقط در دوران بارداری ایجاد می شود. عوامل خطر آن عبارتند از:

• سابقه پره اکلامپسی: سابقه فردی یا خانوادگی پره اکلامپسی، خطر ایجاد آنرا افزایش می دهد.

• اولین بارداری: بیشترین خطر ایجاد پره اکلامپسی مربوط به اولین بارداری است.

• سن: خطر پره اکلامپسی در زنان جوانتر از 20 سال و مسن تر از 40 سال بیشتر است.

• چاقی: خطر پره اکلامپسی در زنان چاق بیشتر است.

• بارداری های چند قلو: پره اکلامپسی در زنانی که دو ، سه یا چند قلو باردار هستند ، بیشتر دیده می شود.

• فاصله طولانی بین بارداری ها: این عامل نیز خطر پره اکلامپسی را افزایش می دهد.

• دیابت و دیابت بارداری: در زنانی که دیابت بارداری دارند، خطر ایجاد پره اکلامپسی با پیشرفت بارداری  بیشتر می شود.

• سابقه بیماری های خاص: داشتن شرایط خاصی همچون پرفشاری خون مزمن، سردردهای میگرنی، دیابت، بیماری کلیوی و آرتریت روماتوئید یا لوپوس در قبل از بارداری  سبب افزایش خطر پره اکلامپسی می شود.

دیگر عوامل احتمالی:
محققان در حال تحقیق بر این موضوع هستند که آیا عوامل ذیل  با افزایش خطر پره اکلامپسی در ارتباطند یا خیر:

• داشتن دیگر بیماری ها: شواهدی وجود دارد که هم عفونت ادراری و هم بیماری پریودنتال (لثه) طی بارداری با افزایش خطر پره اکلامپسی در ارتباطند، این مساله نشان می دهد که آنتی بیوتیک ها می توانند در پیشگیری از پره اکلامپسی نقش داشته باشند.

• عدم کفایت ویتامین D: شواهدی مبنی بر ارتباط بین کمبود ویتامین D دریافتی و افزایش خطر پره اکلامپسی وجود دارد، همچنین گفته می شود مکمل ویتامین D در اوایل بارداری می تواند در پیشگیری از پره اکلامپسی نقش داشته باشد.

• سطوح بالای پروتئین های خاص: در زنان بارداری که سطوح پروتئین های خاصی در خون یا ادرارشان بالاست، احتمال ایجاد پره اکلامپسی بیش از سایر زنان است. این پروتئین ها با رشد و عملکرد رگ های خونی تداخل دارند بطوریکه می توان اینگونه تعبیر کرد که پره اکلامپسی، ناشی از اختلال عروق خونی تغذیه کننده جفت است. محققان بر این باورند که تست خون یا ادرار می تواند روزی بعنوان ابزار غربالگری پره اکلامپسی بکار گرفته شود.  با این حال، تحقیقات بیشتری در این خصوص مورد نیاز است.

اغلب زنان مبتلا به پره اکلامپسی، نوزادان سالمی بدنیا می آورند. هرچه پره اکلامپسی شدیدتر و شروع آن به اوایل دوران بارداری نزدیکتر باشد، خطر بیشتری مادر و نوزاد را تهدید می کند. پره اکلامپسی نیازمند القای درد زایمان و زایمان کردن است. سزارین در همه ی موارد مورد نیاز نیست. ولی اگر ایجاد درد زایمان بعلت سن نوزاد سخت باشد، پزشک ممکن است سزارین را توصیه کند. هرچه سن بارداری کمتر باشد، القای درد زایمان سخت تر است.

عوارض پره اکلامپسی عبارتند از:

• فقدان جریان خون در جفت: پره اکلامپسی بر شریانهای حامل خون به جفت اثر می گذارد. اگر جفت، خون کافی دریافت نکند جنین اکسیژن و مواد مغذی کمتری دریافت می کند که این عامل می تواند منجر به رشد آهسته، تولد پیش از موعد و مشکلات تنفسی در نوزاد شود.

• قطع ناگهانی جفت از رحم: پره اکلامپسی خطر جدا شدن جفت را افزایش می دهد، در این حالت قبل از زایمان، جفت از دیواره داخلی رحم جدا می شود. کنده شدن شدید می تواند سبب خونریزی زیاد و آسیب به جفت شود که این مساله می تواند زندگی مادر و نوزاد را تهدید کند.

• سندرم HELLP: که مخفف همولیز (تخریب گلبول های قرمز خون )، افزایش آنزیم های کبدی و کاهش تعداد پلاکت ها است. سندرمی است که به سرعت زندگی مادر و نوزاد را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم HELLP عبارتند از: تهوع و استفراغ، سردرد و درد در قسمت سمت راست بالای شکم. این سندرم بسیار خطرناک است چون می تواند قبل از بروز علائم پره اکلامپسی رخ دهد.

• اکلامپسی: وقتی پره اکلامپسی کنترل نشده باشد، اکلامپسی که همان پره اکلامپسی همراه با تشنج است رخ می دهد. علائم اکلامپسی عبارتند از: درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم، سردرد شدید ، مشکلات بینایی و تغییر وضعیت ذهنی مثل کاهش هوشیاری. اکلامپسی می تواند به اندام های حیاتی فرد از جمله مغز، کبد و کلیه ها آسیب جدی وارد کند. اکلامپسی درمان نشده می تواند منجر به کما، آسیب مغزی و مرگ در مادر و نوزاد شود.

• مشکل قلبی- عروقی: پره اکلامپسی می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی- عروقی را در آینده افزایش دهد.

اینکه از قبل برای ملاقات با پزشک زنان آماده شوید، فکر خوبی است. برخی از اطلاعاتی که شما را برای این ملاقات آماده می کند و انتظاراتی که باید از پزشکتان داشته باشید ، در ادامه آورده شده است.

کارهایی که شما می توانید انجام دهید

• هر گونه علامتی که تجربه کرده اید را یادداشت کنید، حتی اگر فکر می کنید که علامت طبیعی بارداری است.
• از تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید  لیستی تهیه کنید.
• در صورت امکان یکی از افراد خانواده یا دوستانتان را با خود ببرید. گاهی اوقات این کار شما را در به حافظه سپردن اطلاعاتی که به شما ارائه می شود یاری می رساند. برخی از افرادی که همراهتان به ملاقات پزشک می آیند ، چیزهایی را که فراموش کرده اید یا متوجه نشده اید را به یاد می آورند.
• سوالاتی که می خواهید از پزشکتان بپرسید را یادداشت کنید. تهیه لیستی از سوالاتی که می خواهید بپرسید، به مدیریت زمان ملاقات کمک می کند. سوالاتتان را به ترتیب از مهمترین به کم اهمیت ترین لیست کنید.

برای پره اکلامپسی، سوالات اساسی که می توانید از پزشک بپرسید عبارتند از:

• آیا شرایط من خفیف است یا حاد؟
• آیا ادامه بارداری خطری ندارد؟
• بهترین اقدامی که می توان انجام داد چیست؟
• چه آزمایش هایی مورد نیاز است؟
• چه گزینه های دیگری برای رویکرد اولیه درمان پیشنهاد می کنید؟
• من مشکلات پزشکی دیگری نیز دارم ، چگونه می توانم این بیماری ها را با هم مدیریت کنم؟
• چه محدودیت هایی را باید در زندگی اعمال کنم؟
• آیا ایجاد درد زایمان پیش از موعد ضروری است؟
• آیا بروشور یا مطالب دیگری وجود دارد که بتوان از آن استفاده کرد؟ بازدید از چه وب سایت هایی را توصیه می کنید؟

علاوه بر سوالاتی که آماده کرده اید، هرگاه سوالی به ذهنتان رسید در پرسیدن آن شک نکنید.

انتظاراتی که باید از پزشک داشته باشید

سوالاتی که پزشک از شما می پرسد ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آیا این اولین بارداریتان یا اولین بارداریتان از این همسرتان است؟
• آیا اخیراً علائم غیرطبیعی مثل تاری دید یا سردرد داشته اید
• آیا تا به حال دردی در قسمت فوقانی شکمتان داشته اید که به نظرتان به حرکت بچه ربطی نداشته است؟
• آیا بطور معمول، فشار خونتان بالا است؟
• آیا در بارداری های قبلی، پره اکلامپسی را تجربه کرده اید؟
• آیا عوارض دیگری طی بارداری قبلی داشته اید؟
• آیا به بیماریهای دیگری نیز مبتلاء هستید؟

اگر سردرد شدید، تاری دید یا درد شدید در شکم دارید، فوراً با پزشک خود در میان گذاشته و یا به اورژانس مراجعه کنید. چنانچه در بارداری معمولاً از سردرد، حالت تهوع و درد شکایت می شود، فهمیدن اینکه آیا این علائم از مشکلات ساده بارداری است و یا نشاندهنده یک مشکل جدی است، خصوصاً در اولین بارداری بسیار مشکل است.

روش های تشخیصی:

معمولاً پره اکلامپسی طی چکاپ فشارخون در طول بارداری و بدنبال آن با تست ادرار مشخص می شود. تشخیص آن به وجود فشارخون بالا و پروتئین در ادرار پس از هفته 20 بارداری بستگی دارد. وجود موادی موسوم به مارکرهای بیوشیمیایی در خون و ادرار، نشانه های هشدار دهنده برای پره اکلامپسی هستند. به همین دلیل باید در اوایل بارداری و بطور منظم طی بارداری، مراقبت پزشکی دریافت کرد.

فشارخون بیش از 140/90 در بارداری، غیرطبیعی است. اما اگر یکبار فشارخون بالا دیده شد، به این معنی نیست که حتماً پره اکلامپسی دارید. اگر فشارخونتان در مرحله اول در محدوده غیرطبیعی بوده و یا بیش از فشار خون معمولتان بوده است، پزشک بررسی بیشتری انجام می دهد. اگر فشارخونتان برای بار دوم به فاصله ی 6 ساعت پس از بار اول باز هم غیرطبیعی بود، پزشک به وجود پره اکلامپسی مشکوک می شود و ممکن است چندین بار دیگر نیز فشارخون و پروتئین ادرارتان بررسی شود.

اگر پره اکلامپسی تشخیص داده شده باشد، پزشک آزمایش های اضافی دیگری نیز توصیه می کند، از جمله:

• آزمایش های خون: این آزمایش ها چگونگی عملکرد کبد و کلیه ها و اینکه آیا تعداد پلاکت های خون و سلول هایی که به لخته شدن خون کمک می کنند  فعالیت طبیعی دارند یا خیر را نشان می دهند.

• تست جمع آوری ادرار در طولانی مدت: نمونه های ادراری که طی حداقل 12 تا 24 ساعت جمع آوری می شوند، می توانند میزان پروتئین از دست رفته از طریق ادرار که شاخصی برای شدت پره اکلامپسی است را مشخص کنند.

• اولتراسوند (سونوگرافی) جنین: ممکن است پزشک پایش رشد جنین را مشخصاً از طریق اولتراسوند توصیه کند. در این روش، امواج صوتی با فرکانس بالا به بافتهای ناحیه شکمتان فرستاده می شوند. این امواج صوتی، از پیچ و خم ها و بافتهای مختلف بدنتان از جمله جنین عبورمی کند. امواج صوتی بصورت الگوی نواحی تاریک و روشن است که تصویری از جنین را روی نمایشگر ایجاد می کند و داخل رحم را بصورت الکترونیکی نمایش میدهد یا ضبط می کند.

• آزمایش بدون استرس یا نمایه بیوفیزیکی: با این آزمایش می توانید از دریافت اکسیژن و مواد مغذی کافی توسط جنین اطمینان حاصل کنید. تست بدون استرس ، روشی ساده برای چک کردن فعالیت قلبی جنین در زمان حرکتش است. اگر ضربان قلب جنین حداقل به میزان 15 بار در دقیقه در مدت حداقل 15 ثانیه برای 2 بار در فاصله ی 20 دقیقه ای افزایش یافت، عملکرد قلب جنین بسیار خوب است. در نمایه بیوفیزیکی، اولتراسوند را با تست بدون استرس ترکیب می کنند تا اطلاعات بیشتری درباره ی تنفس جنین، تون، حرکات و حجم مایع آمنیوتیک در رحم  فراهم کند.

روش های درمانی:

استراحت در بستر:

اگر در اواخر بارداری هستید و پره اکلامپسی خفیف دارید، احتمالاً پزشک استراحت در بستر را برای کاهش فشارخون، افزایش جریان خون به جفت و فرصت بالغ شدن جنین به شما توصیه می کند. در چنین شرایطی به استراحت در بستر و ایستادن و نشستن فقط در مواقع ضروری نیاز دارید. گاهی پزشک ممکن است از شما بخواهد که چند بار در هفته برای چک کردن فشارخون، سطوح پروتئین ادرار و سلامت جنین به وی مراجعه کنید.

بستری شدن در بیمارستان:

اگر پره اکلامپسی شدیدتر بود، ممکن است به بستری در بیمارستان نیاز پیدا کنید. در بیمارستان نیز بطور منظم آزمایشات غیراسترسی یا نمایه بیوفیزیکی برای پایش سلامت جنین و اندازه گیری حجم مایع آمنیوتیک انجام می شود. فقدان مایع آمنیوتیک، نشانه ای از ناکافی بودن خون ارسالی به جنین است.

زایمان:

اگر پره اکلامپسی در اواخر بارداریتان تشخیص داده شد ، ممکن است پزشک فوراً القای درد زایمان را توصیه کند. آمادگی گردن رحم، آغاز به باز شدن (اتساع) و روان و نرم شدن هم عاملی برای تعیین امکان یا زمان ایجاد درد زایمان است.

در موارد وخیم تر، در نظر گرفتن سن داخل رحمی جنین یا آمادگی گردن رحم، امکان پذیر نیست. اگر انتظار ممکن نباشد، پزشک در اوایل بارداری زایمان یا عمل سزارین را ترتیب می دهد. ممکن است طی زایمان برای افزایش جریان خون رحم و پیشگیری از تشنج ، سولفات منیزیم به صورت وریدی داده شود.

پس از زایمان، ظرف چند هفته فشارخون به حد طبیعی برمی گردد.

تنها درمان پره اکلامپسی زایمان است. تا وقتی که فشارخون بالاست خطر تشنج، کنده شدن جفت، سکته مغزی و خونریزی شدید احتمالی بالاست. البته اگر این اتفاقات در اوایل دوران بارداری رخ دهد، زایمان بهترین گزینه برای جنین نیست. اگر در یک مورد یا بیشتر از بارداری های قبلی تان پره اکلامپسی داشته اید، متخصصتان بررسی های بیشتری را در دوران بارداری توصیه می کنند. ممکن است پزشک شما بخواهد که در فاصله هفته 20 تا 32 بارداری، هر دو هفته یکبار و پس از آن، هر هفته به وی مراجعه کنید.
 

پزشک احتمالاً داروهای زیر را برایتان تجویز می کند:

• داروهای کاهنده فشارخون: این داروها که ضد فشارخون نامیده می شوند، برای کاهش فشارخون تان تا زمان زایمان مورد استفاده قرار می گیرند.

• کورتیکواستروئیدها: اگر پره اکلامپسی حاد یا سندرم HELLP دارید، داروهای کورتیکواستروئیدی موقتاً سبب بهبود عملکرد کبد و پلاکت ها می شوند و از این طریق ادامه بارداری را ممکن می سازند. همچنین کورتیکواستروئیدها باعث رشد سریعتر ریه جنین در کمتر از 48 ساعت می شوند، این مرحله در کمک به جنین نارس جهت آماده شدن برای زندگی در خارج از رحم از  اهمیت بالایی برخوردار است.

• داروهای ضد تشنج: در صورت حاد بودن پره اکلامپسی، پزشک یک داروی ضدتشنج مانند سولفات منیزیم برای پیشگیری از این تشنج تجویز می کند.

 حمایت و پشتیبانی:

پی بردن به این مطلب که مستعد عوارض جدی بارداری هستید، می تواند دردناک باشد. اگر پره اکلامپسی شما در اواخر بارداری تشخیص داده شد، فهمیدن اینکه فوراً درد زایمان پیدا می کنید ممکن است شما را غافلگیر و نگران کند. اگر پره اکلامپسی در اوایل بارداریتان تشخیص داده شده است، ممکن است بدلیل نگرانی در مورد سلامت فرزندتان ساعات زیادی در بستر استراحت کنید.

هرچه بیشتر در مورد شرایطتان بدانید، بیشتر به شما کمک می کند. علاوه بر مشورت با پزشک، خودتان هم می توانید در این زمینه تحقیق کنید. از سوی دیگر، اگر خواندن مطالب در مورد پره اکلامپسی و عوارض احتمالی آن، شما را نگران تر می کند، حواستان را به چیز دیگری معطوف کنید. مطمئن شوید که می دانید چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید و چیز دیگری را برای پر کردن اوقاتتان پیدا کنید.

راهی برای پیشگیری از پره اکلامپسی، شناخته نشده است. کاهش مصرف نمک یا تغییر فعالییت تان طی بارداری، خطر را کاهش نمی دهد. بهترین راه برای مراقبت از خود و فرزندتان، پیگیری زود هنگام و منظم پره ناتال است. اگر پره اکلامپسی زود تشخیص داده شود، می توانید با پزشکتان در مورد پیشگیری از عوارض آن مشورت کنید.