اکثر کیستها بدون علامت هستند و خودبخود ازبین میروند. تعداد زیادی از کیستهای تخمدانی باعث ناراحتی های شکمی میشوند. اگر یک کیست بزرگ بر مثانه شما فشار وارد کند احساس دفع مکرر ادرار میکنید چرا که ظرفیت مثانه ها کاهش یافته است.

نشانه های کیست های تخمدانی شامل:

• اختلالات قاعدگی
• دردهای لگنی – دائمی یا متناوب که ممکن است به رانها و قسمت های تحتانی پشت انتشار یابد.
• دردهای لگنی مختصر قبل از شروع پریود یاکمی قبل از پایان آن
•  دردهای لگنی در طی مقاربت (مقاربت دردناک)
• درد هنگام حرکت روده ها یا احساس فشار
• تهوع، استفراغ یا تحریک پذیری سینه ها مشابه با دوران بارداری
• احساس پری و سیری شکمی
• فشار بر رکتوم یا مثانه که باعث احساس دفع مکرر ادرار یا سختی درتخلیه کامل مثانه ها می شود.

بسیاری از کیست های تخمدانی در طی عملکرد نرمال سیکل ماهیانه ایجاد می شوند. این کیست ها بعنوان کیست های عملکردی شناخته می شوند. انواع دیگر کیست ها کمتر معمول هستند. 

کیست های عملکردی

تخمدان ها به طور معمول هرماه ساختارهای کیست مانندی به نام فولیکول ها را ایجاد می کنند. فولیکول ها هورمون های استروژن و پروژسترون را تولید می کنند و هنگام تخمک گذاری، تخمک را آزاد می کنند. گاهی یک فولیکول نرمال ماهیانه به رشد خود ادامه می دهد، در این زمان است که کیست های عملکردی ایجاد می شوند. دو نوع کیست عملکردی وجود دارد:

• کیست فولیکولی: تقریباً اواسط سیکل ماهیانه یک تخمک از فولیکول خارج شده  و سفر خود را به لوله های فالوپ در جستجوی اسپرم و لقاح آغاز می کند. یک کیست فولیکولی وقتی ایجاد می شود که فولیکول پاره نشده یا تخمکش را آزاد نکند.

• کیست جسم لوتئوم: زمانیکه یک فولیکول تخمک آزاد می کند، فولیکول پاره شده شروع به تولید مقادیر زیادی از استروژن و پروژسترون به منظور آمادگی جهت بارروی می کند. در این مرحله فولیکول تغییر یافته جسم لوتئوم نامیده می شود. اگر دهانه آزادشدن تخمک بسته باشد مایع در درون فولیکول تجمع یافته و جسم لوتئوم به کیست تبدیل می شود.

داروهای باروری نظیر کلامیفن که در تحریک تخمک گذاری استفاده می شوند، بعد از تخمک گذاری ریسک ایجاد  کیست جسم لوتئوم را افزایش می دهند.

این کیست ها تهدیدی برای بارداری بحساب نمی آیند.

کیست های عملکردی معمولاً بی ضرر اند و به طور نادر ایجاد درد کرده و اغلب در طی دو یا سه سیکل ماهیانه به طور خودبخود ناپدید می شوند.

 انواع دیگر کیست ها

برخی از انواع کیست ها با عملکرد معمول سیکل ماهیانه مرتبط نیستند، که عبارتند از:

• کیست های درموئیدی: این کیست ها احتمالاً حاوی بافت هایی همچون مو، پوست یا دندان هستند، زیرا آنها از سلولهایی که تولید تخمکهای انسانی می کنند منشاء گرفته اند.

• کیستادنوموز: این کیستها از بافتهای تخمدانی پرورش میابند و ممکن است با مایع آبکی یا مواد موکوسی پرشوند.

• اندومتریوموز: این کیستها در نتیجه اندرومتریوز بوجود می آیند ، وضعیتی که در آن سلولهای اندومتریال رحمی بیرون رحم رشد میکنند. بعضی از این بافت ها ممکن است به تخمدانها چسبیده و تولید یک تومور کنند.

کیست های درموئیدی وکیستادنوماس می توانند بزرگ شوند و باعث حرکت تخمدان از وضعیت طبیعی اش در لگن شده و باعث افزایش احتمال انقباضات  تخمدان گشته که این  انقباض تخمدانی نامیده میشود.

انواع کمتری ازکیستها بی علامت هستند که آنها هم در طی معاینات لگنی مشخص می شوند. توده های کیستیک تخمدانی که بعد از یائسگی ایجادشده اند ممکن است سرطان زا باشند. این فاکتورها انجام آزمایشات مکررلگنی را نیز ضروری می سازند.

عوارض نادر مرتبط با کیست های تخمدانی شامل:

• انقباضات رحمی: کیستهایی که بزرگ می شوند باعث حرکت تخمدان ها از وضعیت طبیعی درلگن می شوند و منجر به افزایش احتمال انقباضات تخمدان شده که انقباض تخمدانی نامیده میشود.

• پارگی: وقتی که کیست پاره شود ممکن است ایجاد درد کرده و منجر به خونریزی داخلی شود.

اولین قرار ملاقاتتان میتواند با پزشک مراقبت های اولیه و یا متخصص زنان باشد. به علت مختصر بودن قرارملاقاتها به یاد آوردن همه سوالاتتان مشکل می باشد، پس بهتر است قبل از وقت ملاقات آنها را آماده کنید.
 

آنچه شما می توانید انجام دهید

• هر علامتی که تجربه می کنید رابر روی کاغذ بنویسید، شامل تمامی علائم حتی اگر فکر میکنید که این علائم مرتبط نیستند.
• از تمامی داروها و مکمل های ویتامینی که دریافت می کنید یک لیست تهیه کنید، دوز و دفعات دریافت را نیز ذکر کنید.
• در صورت امکان با یکی از اعضای خانواده یادوستانتان بروید، احتمالاً در این ویزیت اطلاعات زیادی به شما داده می شود که به یاد آوردن اینها مشکل میباشد.
• یک دفترچه به همراه داشته باشید و برای ثبت موارد مهم از آن استفاده کنید.
• ازسوالاتی که میخواهید ازپزشک خود بپرسید یک لیست تهیه کنید.

برخی از سوالاتی که می توانید از پزشک خود می پرسید:

• دلایل احتمالی علائم بیماری ام چیست؟
• انجام چه نوع تستهایی برایم ضرورت دارد؟
• آیا کیستهای تخمدانی خودبخود از بین میروند یا نیاز به درمان دارند؟
• مطلب یا بروشوری موجود هست که بتوانم همراه خود ببرم؟ چه وب سایتی را پیشنهاد میکنید؟

از فهم کامل تمامی مطالب گفته شده اطمینان حاصل کنید واگرموردی را متوجه نشدید از پزشکتان بخواهید که دوباره تکرارکند.

از پزشک چه انتظاری داشته باشید

برخی از سوالات بالقوه ایی که ممکن است  پزشک از شما بپرسد:

• هر چند وقت یکبار این علائم را تجربه میکند؟
• این علائم چقدر طول می کشند؟
• شدت علائم چقدر است؟
• آیا این نشانه ها با دوران قاعدگی شما ارتباط دارد؟
• آیا چیزی هست که باعث بهبود علائم شود؟
• چه چیزهایی این نشانه ها را بدتر میکنند؟

• درد ناگهانی و شدید شکمی یا لگنی
• درد همراه با تب یا استفراغ

این علایم و نشانه ها مانند سرماخوردگی، پوست مرطوب، تنفس سریع و ضعف نشانه ی حالت اورژانس می باشد و به این معنی است که شما نیاز سریع به مراجعه به دکتر دارید.

روش های تشخیصی:

کیست تخمدانی ممکن است درطی معاینه لگنی یافت شود. اگر یک کیست مشکوک باشد پزشک برای مشخص کردن نوع آن توصیه به انجام آزمایشات بیشتر می کند. به طور نمونه پزشکان چندین سوال را برای تعیین یک راه تشخیص یا کمک به مدیریت تصمیم گیری مطرح میکنند:

• سایز: سایز آن چیست؟
• ترکیب: آیا با مایع یا جامد یا ترکیبی ازهردو پرشده است؟ کیستهایی که با مایع پرشده اند احتمالاً سرطان زا نیستند. آن دسته که جامد یا ترکیبی هستد، نیز به بررسی بیشتری نیاز دارند.

برای شناسایی نوع کیست پزشک روش های زیر را انجام می دهد:

• تست حامگی: تست حاملگی مثبت احتمالاً نشانه وجود کیستهای جسم لوتئوم می باشد که می توانند رشد کنند، زمانیکه فولیکولهای پاره شده ایی که تخمک را آزاد کردند، بسته شده و با مایع پرشوند.

• اولتراسوند لگنی: در این روش دردناک از یک وسیله ی چوب مانند (مبدل) برای فرستادن و دریافت امواج صوتی با فرکانس بالا (اولتراسوند) استفاده می شود. مبدل بر روی شکم ودرون واژنتان حرکت میکند و تصویری از رحم و تخمدان ها برروی یک صفحه ویدیوئی ایجاد می کند که این عکس توسط پزشک برای تعیین وجود کیست تحلیل می شود که در شناسایی مکان و نوع آن موثر است.

• لاپاراسکوپی: با استفاده از لاپاراسکوپ از طریق ایجاد یک شکاف کوچک یک ابزار نازک ونورانی به داخل شکم فرستاده میشود که پزشک میتواند تخمدانهایتان راببیند و کیستها را از بین ببرد.

• تست خونی 125 CA: سطح خونی پروتیئنی بنام آنتی ژن سرطانی 125 (CA125) اغلب درزنان مبتلا به سرطان تخمدان ارزیابی میشود. اگر کیست شما تاحدی جامد باشد و شما در ریسک بالایی از سرطان تخمدان قرار داشته باشید، پزشکتان سطح این پروتئین را اندازه گیری می کند. سطوح بالای CA125 خون درحالت غیرسرطانی نیز رخ میدهد، مثل آندومتریوز، فیبروئیدهای رحمی و بیماریهای التهابی لگن.

روش های درمانی:

درمان به سن، نوع کیست وعلائم آن بستگی دارد، توصیه های احتمالی پزشک:

• دربیشتر موارد شما می توانید صبرکنید و با انجام آزمایشات مکرر متوجه ازبین رفتن خود به خودی آنها شوید. البته بدون درنظرگرفتن سن و اینکه شما هیچ نشانه ایی نداشته باشید و اولتراسوند یک کیست مایع و کوچک رانشان داده باشد. پزشک احتمالاً پیگیری های اولتراسوند لگنی را در فواصل متناوب برای پایش سایز کیست توصیه می کند.

• جراحی: پزشک درشرایطی پیشنهاد به برداشتن کیست می کند که بزرگ باشد، شبیه یک کیست عملکردی نباشد، درحال رشد باشد و یا درطی دو یا سه سیکل ماهیانه کماکان وجود داشته باشد. کیستهایی که باعث درد و یا دیگرعلائم می شوند نیز ممکن است برداشته شوند.

بعضی کیستها ممکن است به روشی بجز سیستکتومی برداشته شوند. دربرخی شرایط پزشک ممکن است دستور برداشت تخمدان تحت تاثیر واقع شده رابدهد و در طی فرایندی بنام افورکتومی بقیه اش را دست نخورده رها کند.

اگر یک توده ی کیستیک سرطانزا باشد احتمالاً پزشکتان هیسترکتومی را برای برداشت هردوی تخمدانها و رحم پیشنهاد می کند. همچنین اگر بعد از یائسگی توده کیستیک برروی تخمدانها رشد کند نیز باید جراحی صورت گیرد.

قرصهای پیشگیری از بارداری

این قرص ها برای کاهش شانس ایجاد یک کیست جدید در سیکل های قاعدگی بعدی تجویز می شوند. قرصهای پیشگیری از بارداری فواید چشمگیری درکاهش خطر سرطان تخمدان دارند. دریافت طولانی آنها باعث کاهش بیشتر این خطر میشود.

  اگرچه راهی مطمئن برای پیشگیری از رشد کیست های تخمدانی وجود ندارد اما معاینات منظم و دقیق لگنی به تشخیص هرچه زودتر تغییرات تخمدانی کمک می کند. لازم به یادآوریست که به تغییراتی وعلائمی جدیدی که بیش از چند بار در سیکل های ماهیانه شما رخ میدهد توجه کرده و با پزشکتان درباره ی مواردی که نگرانتان میکند صحبت کنید.