بوتولیسم منتقل شده از غذا

علائم و نشانه های بوتولیسم ناشی از غذا به طور معمول بین 18 تا 36 ساعت بعد از ورود سم به بدن شروع می شود، اما بسته به میزان سم مصرف شده، می تواند از چندین ساعت تا چند روز نیز متغیر باشد. علائم و نشانه های بوتولیسم منتقله از مواد غذایی عبارتند از:

• مشکل در بلع یا صحبت کردن
• خشکی دهان
• ضعف در هر دو طرف صورت
• تاری دید یا دو بینی
• افتادگی پلک
• اختلال در تنف
• تهوع، استفراغ و دردهای شکمی
• فلج شدن

بوتولیسم منتقل شده از زخم

بیشتر افرادی که مبتلا به  بوتولیسم در اثر زخم هستند، چندین بار طی روز مواد مخدر تزریق می کنند. بنابراین معین کردن اینکه پس از ورود سم به بدن، چه مدت طول می کشد تا علائم و نشانه ها پیشرفت کنند، مشکل می باشد. نشانه های معمول بوتولیسم منتقله از زخم در کسانی که هروئین تزریق می کنند عبارتست از:

• مشکل در بلع یا صحبت کردن
• ضعف در هر دو طرف صورت
• تاری دید یا دو بینی
• افتادگی پلک
• اختلال در تنفس
• فلج شدن

بوتولیسم نوزادان

اگر بوتولیسم اطفال مربوط به غذا (مثلاً عسل) باشد، علائم معمولاً بعد از 18 تا 36 ساعت پس از ورود سم به بدن کودک آغاز خواهد شد. علائم و نشانه ها عبارتند از:

• یبوست (اغلب اولین نشانه)
• حرکات سست به علت ضعف عضلانی و مشکل در کنترل سر
• گریه ضعیف
• تحریک پذیری
• سرازیر شدن آب از دهان
• پلک
• خستگی
• غذا خوردن یا مکیدن مشکل
• فلج شدن

علائمی از این قبیل در بوتولیسم وجود ندارد: افزایش فشارخون یا ضربان قلب، سردرگمی، گیجی و تب. با این حال گاهی اوقات تب همراه با بوتولیسم منتقله از زخم پیش می آید.

بوتولیسم نوزادان

نوزادان با خوردن اسپور این باکتری به این بیماری مبتلا می شوند، این اسپور ها در روده آنان رشد کرده، چندین برابر می شوند و بعد از مدتی تولید سم می نمایند. منشأ بوتولیسم نوزادان می تواند عسل باشد، علت عمده آن معمولاً مواجه با خاک آلوده به این باکتری شناخته شده است.
 

بوتولیسم ناشی از غذا

منبع این نوع از بوتولیسم، اغلب مواد غذایی کنسرو شده خانگی می باشد که میزان کمی اسید دارند، مانند لوبیا سبز، ذرت و چغندر. شایع ترین منبع این بیماری در آلاسکا غذاهای دریایی تخمیر شده هستند. با این حال، این بیماری از فلفل تند، سیب زمینی پخته و روغن آغشته شده با سیر نیز انتقال می یابد. با خوردن غذای مسموم، عملکرد اعصاب مختل شده و باعث فلجی می شود.

بوتولیسم منتقل شده از زخم

هنگامی که باکتری بوتولینوم C، وارد زخم می شود (حتی زخمی که شما متوجه ایجاد آن نشده باشید) در آن محل می توانند تکثیر و تولید سم کند. بوتولیسم منتقله از زخم در دهه های اخیر در افرادی که هروئین تزریق می نمایند، افزایش یافته زیرا ممکن است حاوی اسپور (هاگ) این باکتری باشد.
 

آیا سم بوتولینوم مزایایی دارد؟

ممکن است تعجب کنید که چگونه یک ماده ی سمی می تواند مفید هم باشد، اما دانشمندان دریافته اند که اثر فلج کنندگی سم بوتولینوم در شرایط خاص می تواند فایده هم داشته باشد.

سم بوتولینوم برای کاهش چین و چروک صورت با جلوگیری از انقباض ماهیچه های سطحی پوست، در شرایطی مانند اسپاسم پلک و تعریق شدید زیر بغل، مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال، به ندرت عوارض جانبی جدی از جمله فلج عضلات فراتر از موضع تحت درمان با سم بوتولینوم، گزارش شده است.
 

از آنجا که تاثیر آن بر کنترل عضلات در سراسر بدن می باشد، سم بوتولینوم می تواند عوارض بسیاری ایجاد کند. جدی ترین خطر آن عدم توانایی در نفس کشیدن است، که شایع ترین علت مرگ ناشی از بوتولیسم می باشد. عوارض دیگر که ممکن است نیاز به توانبخشی داشته باشد، شامل موارد زیر می شود:

• اختلال در صحبت کردن
• مشکل در بلع
• ضعف طولانی مدت
• خستگی
• تنگی نفس

به احتمال زیاد برای درمان فوری، به بیمارستان ارجاع داده می شوید. در بیمارستان یک متخصص مغز و اعصاب یا بیماری های عفونی شما را ویزیت خواهند کرد.
 

چه کارهایی می توانید انجام دهید

• داروهایتان را با خود به همراه داشته باشید و پزشک تان را از هرگونه ویتامین یا مکمل مصرفی مطلع کنید.
• سوال هایتان را یادداشت نمایید. اگرچه ممکن است قبل از اولین معاینه وقت کافی برای نوشتن سوالات خود نداشته باشید، اما می توانید در ویزیت های بعدی پاسخ آنها را از پزشک تان بپرسید.

در مورد بوتولیسم سوالات رایج عبارتند از:

• چگونه من به بوتولیسم مبتلا شدم؟
• آیا عوارض آن همیشگی و پایدار هستند؟
• پروسه درمان چه عوارض جانبی دارد؟
• آیا باید محدودیت هایی در رژیم غذایی اعمال کنم؟
• چگونه می توان از وقوع دوباره آن جلوگیری کنم؟

می توانید هرگونه سوال مرتبط دیگری نیز از دکتر خود بپرسید.

چه انتظاراتی می توانید از پزشک خود داشته باشید
پزشک تان از شما سوالاتی از این قبیل می پرسد:

• علائم تان از کی شروع شد؟
• آیا نشانه های شما مداوم و یا گاه به گاه بودند؟
• آیا شما یا فرزندان تان از مواد غذایی کنسروی استفاده کردید؟
• اگر نوزاد شما بیمار است، آیا عسل مصرف کرده است؟
• آیا فرد دیگری از غذایی که احتمالاً مسموم بوده است، استفاده کرده؟

اگر گمان می کنید که مبتلا به بوتولیسم شده اید، سریعاً به دنبال دریافت مراقبت های پزشک بروید. درمان زود هنگام شانس بقاء را افزایش می دهد. اینگونه سریع و فوری به دنبال مراقبت های پزشکی گشتن، می تواند هشداری برای مقامات بهداشت عمومی باشد تا به نحوی بقیه ی افراد را از خوردن غذاهای آلوده مصون نگاه دارند و به آنها آگاهی بدهند.
 

روش های تشخیصی:

• برای تشخیص بوتولیسم، پزشک علائمی از قبیل ضعف یا فلجی ماهیچه ها مانند افتادگی پلک و ضعف صدایتان را چک می کند. در مورد غذاهای مصرفی تان طی چند روز گذشته نیز سوالاتی پرسیده خواهد شد و اینکه آیا ممکن است از طریق زخم در معرض این باکتری قرار گرفته باشید یا خیر.

• در مورد بوتولیسم اطفال، دکتر معالج ممکن است درباره ی مصرف عسل توسط کودک تان و اینکه تا به حال یبوست یا ضعف و سستی داشته، سوال کند.

• آنالیز خون، مدفوع یا استفراغ می تواند به تایید تشخیص بوتولیسم اطفال یا منتقله از غذا کمک کند، اما به دلیل اینکه این آزمایش ها ممکن است چندین روز طول بکشد، معاینه بالینی توسط پزشک مهمترین ابزار تشخیص می باشد.

روش های درمانی:

• کمک های تنفسی

اگر در تنفس مشکل داشته باشید، به منظور کاهش تدریجی اثرات سم، به مدت چند هفته به دستگاه تهویه نیاز دارید. دستگاه تهویه (ونتیلاتور) هوا را از طریق لوله هایی که درون بینی یا دهان شما قرار گرفته، وارد شش ها می نماید.

• توانبخشی

در کنار درمان اصلی تان، ممکن است به درمان هایی جهت بهبود گفتار، بلع و دیگر مشکلات ناشی از بیماری، نیاز پیدا کنید.

• در موارد بوتولیسم ناشی از غذا، پزشکان گاهی به منظور پاکسازی دستگاه گوارش استفراغ اجباری یا داروهایی برای اجابت مزاج تجویز می کنند. اگر از طریق زخم به بوتولیسم مبتلا شوید احتمال دارد با جراحی، بافت عفونی را بردارند.

• ماده ضد سم

اگر بوتولیسم منتقله از زخم یا غذا در مراحل اولیه تشخیص داده شود، تزریق ضد سم می تواند خطر عوارض را کاهش دهد. ماده ضد سم به سم در حال گردش در جریان خون تان متصل شده و مانع از صدمه به اعصاب می گردد. با این حال، این ماده آسیب های رخ داده را نمی تواند ترمیم کند. اما خوشبختانه قادر به بازسازی اعصاب می باشد. بسیاری از مردم کاملاً بهبود می یابند ولی ممکن است درمان آنها ماه ها به طول بیانجامد.

• نوع متفاوتی از داروها به نام ایمونوگلوبین بوتولیسم برای درمان نوزادان استفاده می شود.

استفاده از یک تکنیک کنسروسازی صحیح و سالم

مطمئن باشید که از یک تکنیک مناسب برای کنسرو کردن غذاها در خانه استفاده می کنید تا هر گونه میکروب بوتولیسمی در غذا نابود گردد:

• غذاها را در فشار 250 فارنهایت یا 121 سانتی گراد حداقل به مدت 30 دقیقه طبخ نمایید.
• به یاد داشته باشید این غذاها را به مدت 10 دقیقه قبل از سرو بجوشانید.

آماده سازی و ذخیره صحیح و سالم غذاها

• مواد غذایی که قوطی آنها ورم کرده یا بوی نامطبوع خرابی و فساد را می دهند، نخورید. اگرچه همیشه نمی توانید با مزه کردن یا بوییدن از حضور C.بوتولینوم مطمئن شوید. زیرا برخی از گونه های آن تولید بو یا مزه ی غیر معمول نمی کنند.

• اگر سیب زمینی را قبل از پخت داخل فویل پیچیدید، آنها را گرم میل کنید یا درون یخچال نگاه دارید، نه در دمای اتاق.

• روغن های آغشته شده با سیر یا سبزی را در یخچال نگه دارید.

بوتولیسم نوزادان

برای کاهش خطر بوتولیسم اطفال، از دادن عسل (حتی رقیق شده ی آن) به بچه های زیر 1 سال خودداری کنید.

بوتولیسم منتقل شده از زخم

برای پیشگیری از بوتولیسم منتقل شده از زخم و دیگر بیماری های جدی خونی، هرگز داروهای غیرمعتبر را تزریق یا استنشاق نکنید.