پوکی استخوان (استئو پورریش)

حالتی است که در آن دانستید یا توده استخوانی کاهش می یابد. این کاهش دانسته باعث کاهش قدرت استخوان و شکنندگی آن می شود . در این موقعیت منبع استخوانی شبیه اسفنج شده و به شدت ضعیف می گردد . پوکی استخوان پیش زمینه ی شکستگی های متعدد در استخوانها است.

استخوان های سالم از کلسیوم ، کلاژن و پروتئین تشکیل شده است . این تشکل سه جانبه به استخوان ها قدرت و مقاومت می دهند.

استخوان هایی که به وسیله ی پدیده ی پوکی استخوان آسیب دیده باشند، با ضربه های کوچک و بسیار کوچک می شکنند.این شکستگی ها می تواند در تمام قسمت های بدن رخ دهد.ستون فقرات، لگن، دنده ها و مچ دست ها از شایع ترین مکان های شکستگی هستند.

علائم پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان،این بیماری موذی و مهلک می تواند تا سال ها بدون علامت باشد ، تا زمانی که شکستگی اتفاق بیافتد. بنابراین بیمارانی که به این پدیده ی طبیعی و البته قابل جلوگیری، بی اعتنا هستند، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند تا اینکه با ایجاد یک شکستگی دردناک از بیماری خود آگاه شوند.

شکستگی های ستون فقرات، درد نواری شکل و تیزی در ناحیه پشت ایجاد می کند که میتواند به طرفین بدن انتشار یابد.در طول سالها این درد مضمن ناشی از شکستگی فشارنده ستون فقرات می تواند باعث کوتاهی قد فرد یا قوز پشت و کمر شود.شما با کمی دقت می توانید افراد میان سال یا پیری را که در جوانی قد بلند تری داشته اند ببینید.

شکستگی ناشی از استئو پورز یا پوکی استخوان می تواند در شرایط فعالیت های روزانه نیز اتفاق بیفتد.این شکستگی در پیش زنان مسن از همه شایع تر است.

شکستگی لگن میتواند در افراد با پوکی استخوان با ضربه های مختصر مثل افتادن زمین در منزل یا حمام ایجاد شود .شکستگی استخوان های لگنی از نظر پزشکی بسیار مهم و خطرناک است .چون می تواند عوارض باالقوه مهلکی را با خود همراه داشته باشد ،در ضمن استخوان پوک شده ، بعد از اعمال جراحی نیز به آهستگی ترمیم می شود.

چه مشکلاتی می تواند پس از یک شکستگی ایجاد شود؟

همان طور که اشاره شد شکستگی ها می توانند در د قابل توجه و آزاردهنده ای را برای بیمار ایجاد نمایند . این حالت کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار داده ، باعث غیبت های مکرر ار محل کار می شود و نهایتاً می تواند ایجاد ناتوانی نماید .بستری شدن های طولانی به علت شکستگی در بیمارستان یا منزل با خطراتی همراه است .

عفونت ریه ، ایجاد لخته در سیاهرگهای اندام تحتانی و حرکت لخته از عروق پاها به ریه و ایجاد مرگ ناگهانی ار عوارض کشنده و خطرناک بستر های طولانی مدت است .مطالعات مختلف نشان می دهد که پوکی استخوان با افزایش مرگ و میر در افراد پیر همراه است. 20% زنان با شکستگی لگن در یکسال بعد از شکستگی به علت عوارض غیر مستقیم ناشی از شکستگی لگن فوت می کنند

چه عاملی بر دانسیته یا توده استخوانی موثر است؟

به صورت معمول توره استخوانی در زمان بچگی افزایش می یابد و در حدود 25 سالگی به حداکثر میزان خود می رسد. این حد اکثر تا 10 سال دست نخورده باقی می ماند . ولی پس از سن 35 سالگی سالانه حدود 3%-5% از دانسیته ی استخوان ، در هر دو جنس کم می شود. استروژن مهم ترین هورمون در نگهداری توده استخوانی در زنان است، پس از کاهش استروژن در زمان یائستگی ، کاهش توده استخوانی سریع تر می شود. به طوری که در 10-5 سال پس از یائستگی ، خانم ها 4-2% از توده استخوانی خود را سالانه از دست می دهند. زنان پس از یائستگی در معرض خطر شدید پوکی استخوان هستند.سالهای اول بعد از یائستگی، مهم ترین زمان برای پیشگیری و احیاناً درمان پوکی استخوان است.

علل و عوامل خطر برای ایجاد پوکی استخوان :

جنس مونث
نژاد آسیایی
جسم کوچک و لاغری زیاد
سابقه خانوادگی پوکی استخوان ( مثلاً شکستگی در فقرات و لگن در مادر )
سابقه شکستگی در خود فرد
سیگار
مصرف زیاد الکل
عدم تحرک بدنی و ورزش نکردن
کمبود مصرف کلسیوم
فقر غذایی و سوء جذب

کمبود استروژن در بدن مثل زنانی که قبل از یائستگی به علت بیماری تخمدان هایشان (که عضو سازنده استروژن است) را توسط جراحی برمیدارند.

شیمی درمانی

بیماری های التهابی مزمن مثل آرتریت روماتوئید

بی تحرکی طولانی مدت (مثل کسانی که به علت سکته های مغزی قادر به حرکت نیستند)

پر کاری تیروئید و پاراتیروئید

مصرف طولانی مدت بعضی داروها مثل کورتون و هپارین

تشخیص پوکی استخوان:

بهترین روش تشخیص پوکی استخوان ، استفاده از روش سنجش توده استخوانی به روش DXA است. در این رابطه و زمان انجام تست بررسی توده استخوانی با پزشک خود مشورت کنید.

آیا شما برای تشخیص پوکی استخوان آزمایش شدید؟

تشخیص اینکه چه افرادی نیاز به آزمایش DXA جهت بررسی توده استخوانی دارند مفصل پیچیده است در مورد این مسئله نیز باید با پزشک خود مشورت نمایید.

پیشگیری و درمان پوکی استخوان: