عصب‌کِشی یا درمان ریشه (Endodontic therapy, Root canal therapy)
گاهی به عصب کشی روت کانال تراپی (به معنی کانال ریشه) گفته می‌شود. کانال ریشه و حفره مغز دندان که به آن مربوط است حفره‌های آناتومیکی در دندان هستند که به طور طبیعی بافت‌های عصبی و رگ‌های خونی و بافت‌های سلولی دیگری را در خود جای می‌دهند.
در صورتیکه پوسیدگی دندان در مراحل اولیه درمان نشود و پوسیدگی از مینا عبور نموده و به عاج گسترش یابد در ادامه میتواند به فضای پالپ گسترش یابد.ورود میکروب ها به پالپ دندان باعث ایجاد التهاب در پالپ شده و این التهاب باعث افزایش حجم پالپ می شود. با توجه به اینکه پالپ دندان یک محفظه بسته است، التهاب باعث افزایش شدید فشار داخلی آن می شود. این افزایش فشار، منجر به فشار آمدن به پایانه های عصب دندان شده و درد دندان شروع می شود.
هنگام عصب کشی دندان پزشک بعد از برداشتن پوسیدگی ها یا نسج دندانی، به کانال هایی که داخل ریشه دندان قرار دارند، دسترسی پیدا می کند و ابتدا پالپوتومی صورت میگیرد یعنی با سوراخ کردن سقف پالپ و جاری شدن خون، فشار داخل پالپ کاهش پیدا کرده و درد کم می شود. (تعداد کانالها بستگی به دندان دارد مثلاً دندان نیش تک کاناله است ولی دندان آسیا سه یا چهار کانال دارد.)
کانال های پالپ فقط حاوی عصب نیستند و حتی در بعضی موارد عصب آنها ممکن است به علت کاهش خونرسانی، از بین رفته باشد، اما باکتری ها و محصولات آنها در این کانال ها وجود دارند. به علاوه، عروق خونی، سلول های مختلف و حتی احتمالاً عروق لنفی در این کانال ها وجود دارد. این کانال ها که با پوسیدگی یا ورود میکروب ها آلوده شده اند، عفونت را تا پای ریشه می برند و باعث می شوند در اثر واکنش های التهابی، استخوان دور ریشه دچار التهاب و تحلیل شود و از بین برود.
کاری که دندان پزشک انجام می دهد، این است که جلوی این روند را قبل از اتفاق افتادن بگیرد یا اینکه بعد از اتفاق افتادن، آن را درمان کند. این کار با خارج کردن محتویات کانال ریشه و تمیز کردن آنها، شکل دادن کانال های ریشه به نحوی که مواد دارویی شستشودهنده تا انتهای کانال ها برسد و در آخر با پرکردن کانال های ریشه طوری که کاملاً بسته شوند و امکان عبور میکروب ها و محصولاتشان از مسیر آنها کاهش یابد، انجام می شود.
در عصب‌کشی این مواد به طور کامل برداشته و تخلیه می‌شوند و سپس تمیز می‌شوند و آنگاه به وسیله یک سوهان کوچک، شکل‌دهی و با محلول شست‌وشو، عفونت‌زدایی می‌شوند و پس از قرار دادن میله ای بسیار نازک بنام گوتا که جنس پلاستیکی دارد در داخل پالپ عاج دندان را با ماده‌ای (مثل آمالگام) که با مواد دیگر (مثل غذاها) واکنش نمی‌دهد پر می‌کنند. بعد از این عمل، دندان می‌میرد و اگر بعد از این، دندان عفونی شود باید تحت عمل جراحی انتهای ریشه قرار گیرد.
اگر چه گاهی اعمال مذکور در بیش از یک جلسه درمانی انجام می‌شود، اما زیاد بودن فاصلهٔ زمانی بین تخلیه مواد عفونی و پر کردن دندان شانس عفونت‌های بعدی را بالا می‌برد.
منبع:
http://drlabbafi.medicalonline.ir
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.