درمان بوی بد دهان

درمان بوی بد دهان

بسیاری از افراد از بوی بد دهان رنج برده و از نظر روحی و اجتماعی دارای مشکلاتی می‌باشند. عوامل متعددی در ایجاد بوی بد دهان نقش دارند که به علت کثرت این عوامل پیدا کردن علت واقعی بوی بد دهان مشکل و گاهاً غیر عملی می‌باشد.

علت بوی بد دهان یا خارج دهانی و یا داخل دهانی.

عمده‌ترین علل غیردهانی عبارتند از:
– بیماریهای دستگاه تنفسی شامل: بیماریهای سینوس ـ مخاط بینی، نای و ریه‌ها.
– بیماریهای دستگاه گوارش، گرسنگی و معده خالی و بوی ناشی از خوراکی‌ها، داروها و مشروبات.
– اختلالات غدد مترشحه داخلی در مواقع حاملگی، قاعدگی، یائسگی، بلوغ و دیابت.
– مسمومیت ها و کمبود بعضی از ویتامین‌ها.
– سن و جنس.

بوی دهان در نوزادان معمولاً مطبوع بوده و با درآمدن دندانها و استفاده از مواد غذایی متنوع گاهاً نامطبوع می‌گردد. با پیشرفت سن و بخصوص در هنگام پیری بوی دهان نامطبوع‌تر میگردد که شدت آن در زنان بیشتر است. در هنگام گرسنگی و خالی ماندن معده، گازهای بد بوی روده از دهان متصاعد شده و باعث بوی بدی می‌گردد که با شستن دهان از بین نمی‌رود. همچنین نوع میکروبهایی که در معده بطور طبیعی وجود دارند در ایجاد بو، مؤثرند. در بیماری دیابت بوی استن از دهان استشمام می‌گردد. در مواقع بالا رفتن اسید اوریک و اورمی نیز بوی بد احساس می‌گردد. به علت افسردگی عوامل ایجاد کننده بوی بد دهان بطور اختصار علل داخل دهانی آن توضیح داده می‌شود. عدم رعایت بهداشت دهان باعث می‌شودکه باقیمانده مواد غذایی بین دندانها گیر کرده و بر اثر فعالیت میکروبی تخمیر و تجزیه شده و سبب بوی بد دهان گردد.

در ایجاد گیر غذایی علاوه بر عدم رعایت بهداشت دهان و وجود حفرات پوسیدگی، مرتب نبودن دندانها نیز نقش دارد. پوسیدگی اگر متوقف و یا معالجه نشود به پالپ دندان ( نسج نرم وسط دندان و در اصطلاح عامیانه عصب دندان) رسیده و باعث عفونت آنجا توسط میکروبها شده و بوی بد و متعفنی استشمام می‌گردد. بین لبه آزاد لثه و دندان شیاری به عمق ۱-۰/۵ میلی‌متر بنام شیار لثه‌ای وجود دارد. در مواقع ابتلا به بیماریهای لثه (پیوره)عمق این شیار زیاد شده و به آن پاکت (Pocket) گفته می‌شود. این پاکت محل مناسبی برای رشد و فعالیت میکروبی بوده و ایجاد چرک و بوی بد می‌کند. جرم دندانی به علت خلل و فرجی که دارد نیز، محل مناسبی برای تجمع و فعالیت میکروبی بوده و ممکن است بوی بد دهان را باعث شود و یا تشدید نماید. نوع میکروبهایی که بطور طبیعی در حفره دهان زندگی می‌کنند و همچنین کاهش ترشح بزاق و غلیظ بودن آن در ایجاد بوی بد دهان ممکن است دخیل باشند. ترمیم‌ها و پروتزهای قدیمی و غلط نیز به علت گیر غذایی می‌توانند ایجاد بوی نامطبوع نمایند. علاوه بر عفونت‌های دندان و مخاط دهان عفونتهای لوزه در ایجاد بوی بد دهان نقش دارند. درمان بوی بد دهان شناسائی عامل بوجود آورنده و حذف آن می‌باشد. در دندانپزشکی رعایت موارد بهداشت دهان و دندان و حذف عامل ایجاد کننده بسیار مورد توجه می‌باشد.

     هرچه شما می خورید، برهوای بازدم شما تأثیر می گذارد. غذاهای خاصی مثل سیر و پیاز باعث بوی بد مشخصی در تنفس شخص می شود. وقتی غذا جذب سیستم گردش خون گردید، به ریه ها منتقل می شود، جایی که دفع تنفسی انجام می شود. مسواک زدن – نخ کشیدن و استفاده از دهانشویه فقط بطور موقت بو را از بین می برد. بوها تا خذف کامل غذا از بدن وجود دارند. افراد تحت رژیم های غذایی ممکن است به دلیل دفعات کمتر تغذیه دچار بوی بد دهان شوند. اگر شما بطور روزانه مسواک و نخ دندان استفاده نمی کنید، ذرات غذایی باقیمانده در دهان باعث تجمع باکتریها شده و موجب بوی بد دهان می شود. غذایی که بین دندانها، روی زبان یا اطراف لثه جمع می شود، فاسد شده و بوی بدی از خود به جا می گذارد. دندانهای مصنوعی که بخوبی تمیز نشده باشند نیز به دلیل تجمع ذرات غذا و باکتریها ایجاد بوی نامطبوع می نمایند.

یکی از علائم هشدار دهنده بیماری پریودنتال(لثه) بوی بد دهان بطور مداوم و یا احساس مزه بد در دهان می باشد. بیماری پریودنتال توسط پلاک دندانی ایجاد میشود.پلاک دندانی لایه بیرنگ چسبنده ای است که باکتریها بطور مداوم روی دندانها تشکیل می دهند. باکتریها، سمومی ایجاد می کنند که باعث تحریک لثه ها می شود. در مرحله پیشرفته بیماری، لثه ها، استخوان و سایر ساختارهایی که از دندانها حمایت می کنند، آسیب می بینند. با چک آپ و معاینات مرتب دندانپزشکی، دندانپزشک می تواند سریعاً بیماری پریودنتال را تشخیص داده و درمان نماید. بوی بد دهان بواسطه خشکی دهان(گزروستومی) نیز ایجاد میشود که حالتی است که جریان بزاق در دهان کاهش یافته است. بزاق برای تمیز کردن دهان و برداشت ذرات مولد بوی بد ضروری است.خشکی دهان به دلایل مختلفی ایجاد می شود. مصرف بعضی داروها، مشکلات غدد بزاقی و تنفس مداوم از دهان. اگر شما از خشکی دهان رنج می برید، دندانپزشک ممکن است برای شما بزاق مصنوعی تجویز کند یا پیشنهاد کند که از شکلاتهای بدون قند استفاده کنید و میزان مایعات مصرفی تان را افزایش دهید. محصولات تنباکو نیز باعث بوی بد دهان، رنگ گرفتن دندانها، کاهش قدرت چشایی و تحریک بافتهای لثه، میشود. مصرف کنندگان تنباکو اغلب از بیماری پریودنتال رنج می برند و بیشتر از سایرین در معرض خطر سرطان دهان می باشند.

     بوی بد دهان ممکن است نشانه یک اختلال پزشکی مثل یک عفونت موضعی در دستگاه تنفس(بینی، گلو، ریه و راههای هوایی)، سینوزیت مزمن، ترشحات پشت بینی، برونشیت مزمن، دیابت، اختلالات دستگاه گوارش، بیماری کبد و یا کلیه باشد.

اگر از نظر دندانپزشکتان دهان شما سالم است، شما ممکن است برای تعیین علت بوی بد دهان به یک متخصص یا پزشک خانوادگی ارجاع داده شوید.

     حذف بیماری پریودنتال و حفظ و تأمین سلامت دهان به نحواحسن جهت کاهش بوی بد دهان ضروری است. به منظور معاینه و تمیز کردن دندانها بطور حرفه ای، ملاقاتهای مرتب با دندانپزشک داشته باشید. اگر تصور می کنید که دائماً دچار بوی بد دهان هستید، لیستی از غذاها و داروهایی که مصرف می کنید، تهیه نمائید. بعضی داروها ممکن است در ایجاد بوهای دهان نقش داشته باشند. اگر بعد از آخرین ویزیت دندانپزشکی قبلی خود تا به حال، بیماری یا جراحی داشته اید، به دندانپزشکتان اطلاع دهید. روزی دو بار با یک خمیر دندان فلورایددار دندانهایتان را مسواک کنید تا ذرات غذا و پلاک حذف شود. زبانتان را نیز مسواک کنید. روزی یکبار با استفاده از نخ دندان یا یک تمیز کننده بین دندانی، بین دندانها را تمیز کنید. اگر پروتز متحرک دارید، شبها آنها را از دهان خارج سازید و قبل از استفاده مجدد در صبح روز بعد، آنها را کاملاً تمیز نمائید. دهانشویه ها معمولاً اثر طولانی مدتی بر بوی بد دهان ندارند. اگر شما مجبور به استفاده مداوم از یک خوشبو کننده دهان هستید تا بوی بد دهانتان را پنهان سازید، حتماً نزد دندانپزشک بروید. اگر شما نیاز بیشتری به کنترل پلاک داشته باشید، دندانپزشک ممکن است به شما توصیه کند که از یک دهانشویه ضد میکروبی خاص استفاده کنید. یک دهانشویه فلوراید همراه با مسواک و نخ دندان، می تواند مانع پوسیدگی دندان گردد. اگر بوی دهان مربوط به بیماری لثه باشد، دندانپزشک تان ممکن است شما را نزدیک متخصص بیماری های لثه، ارجاع دهد. بیماری لثه موجب می شودکه بافت لثه از دندان جدا شده و پاکت ایجاد شود. وقتی این پاکتها عمیق باشد، فقط یک تمیز کردن حرفه ای میتواند باکتریها و پلاک تجمع یافته را حذف نماید. گاهی درمانهای وسیع تری نیز ضروری می باشد.

خشکی دهان

کاهش جریان بزاق که منجر به خشکی دهان می شود، یک مشکل شایع سالمندان است. این مشکل معمولاً در اثر اختلالات پزشکی خاص و اغلب بعنوان اثر جانبی داروهایی مثل آنتی هیستامین ها، ضد احتقان ها، ضد دردها و داروهای مدر بروز می کند. بعضی مشکلات شایع همراه با خشکی دهان عبارتند از : گلو درد دائمی، احساس سوزش، مشکلات صحبت کردن، مشکل در بلع، گرفتگی و خشکی راههای هوایی بینی. در صورت عدم درمان، خشکی دهان می تواند دندانهای شما را دچار آسیب نماید. در صورت عدم وجود بزاق کافی برای نرم و لزج نمودن سطوح دهان، شستن غذا از دهان و خنثی نمودن اسیدهای حاصل از پلاک، میزان پوسیدگی دندانها افزایش می یابد. به منظور حفظ رطوبت دهان، روشهای مختلفی را دندانپزشک به شما توصیه خواهد کرد. آدامسها و آب نیاتهای بدون قند جریان بزاق را تحریک نمی نمایند و خشکی دهان را با استفاده از بزاق مصنوعی و یا دهانشویه ها می توان بهبود بخشید.

چرا من احساس خشکی در دهان می نمایم؟
     کاهش جریان بزاق سبب خشکی دهان می شود و این یک مشکل شایع بین افراد مسن است. این مسأله به دلیل اختلالات پزشکی خاص و گاهی به دلیل اثر جانبی داروهایی مثل آنتی هیستامین ها، ضداحتقان ها، ضد دردها و داروهای مدر ایجاد می شود. مشکلات معمولی همراه با خشکی دهان عبارتند از: گلودرد دائمی، احساس سوزش، مشکلات صحبت کردن، سختی بلع، خشکی راههای هوایی بینی. دندانپزشک روشهای مختلفی برای غلبه بر این وضعیت به شما پیشنهاد خواهد کرد: آب نبات یا آدامسهای بدون قند که جریان بزاق را تحریک می کنند واستفاده از بزاق مصنوعی و دهانشویه ها برای تأمین رطوبت دهان.

منبع:

http://www.drhashemi.com

تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.