لب ها قسمت مهمی از زیبائی و ظاهر خوشایند صورت را تشکیل می دهند و از دیرباز داشتن لب های سالم و خوش حالت جزو اصول زیبائی همه ی افراد تلقی می شده است مراقبت از لب ها نیز مقوله ی حساس و حائز اهمیتی است که گاهی مورد غفلت واقع می شود و چندان که باید و شاید، به آن پرداخته نمی شود.
در ابتدا باید گفت ساختمان پوست لب ها با پوست سایر نقاط بدن تفاوت هائی دارد. پوست بدن به طور کل از سه لایه تشکیل شده است: اپیدرم یا لایه ی بالائی پوست، درم یا لایه ی میانی پوست و هیپودرم یا لایه ی پائینی پوست. ضخامت لایه ی بالائی یا اپیدرم در ناحیه ی لب ها بسیار کم و نازک بوده و در برخی اشخاص نیز کلاً این لایه وجود ندارد. به همین دلیل لب ها مستعد آسیب دیدن و از دست دادن حرارت سطحی هستند. رنگ سرخ لب ها مربوط به شبکه ی عروقی گسترده ای است که در این ناحیه وجود دارد. لب ها فاقد رنگدانه ی ملانین هستند که به طور طبیعی در پوست سایر مناطق بدن وجود دارد و به همین دلیل در قبال تماس با نور خورشید و آسیب های ناشی از اشعه ی ماورابنفش موجود در آن بسیار بی دفاع و حساس می باشند و به سادگی می سوزند. اندازه و شکل لب ها موضوعی است که به ژنتیک افراد بستگی دارد.
یکی از شایعترین مشکلات لب ها خشکی و ترک خوردگی لب ها است که گاهی چنان شدید می شود که در زندگی روزمره افراد اختلال ایجاد می کند.
از علل مهم خشکی لب ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افرادی که به دلیل پولیپ یا انحراف تیغه ی میانی بینی یا سایر علل انسدادی بینی ناچار به تنفس از راه دهان هستند، زندگی یا سفر به نواحی خشک و کم رطوبت، روزه داری و کاهش مصرف آب بخصوص در فصول گرم سال، مصرف داروی ایزوترتینوئین یا سایر مشتقات ویتامین A خوراکی، استفاده از دخانیات بخصوص سیگار کشیدن، تماس مواد خوراکی حساسیت آور و سوزاننده با پوست لب ها، تماس مکرر و طولانی مدت با نور خورشید یا وزش باد و کسانی که به شکل وسواسی عادت به لیسیدن لب ها یا کندن پوسته ی لب هایشان دارند.
مهم ترین اصل در از بین بردن خشکی پوست لب ها در ابتدا شناسائی علت ایجاد خشکی است. اگر علت خشکی لب ها، تنفس دهانی به یکی از دلایلی باشد که در بالا ذکر شده اند، می بایست با جراحی یا دارودرمانی در رفع انسداد بینی کوشید. در زمان روزه داری بهتر است در فاصله ی زمانی بین افطار و سحری به میزان شش تا هشت لیوان آب نوشیده شود تا از خشکی لب ها جلوگیری شود. مصرف سیگار و سایر دخانیات می بایست به حداقل رسیده و ترجیحاً قطع شود. هر نوع داروئی می بایست با نظر و اجازه ی پزشک صورت بپذیرد، بخصوص داروی ایزوترتینوئین و مشتقات ویتامین A که شدیداً پوست را خشک می کنند. به کودکان یا افرادی که عادت به لیسیدن لب ها و مرطوب کردن آنها دارند، باید توصیه کرد این عادت را کنار بگذارند و لازم به یادآوری است که ذرات بزاق خاصیت جذب و انعکاس اشعه ی ماورابنفش را داشته و می توانند شدت آسیب به پوست لب را افزایش دهند. خودداری از تماس با مواد غذائی محرک و شستشوی مرتب لب ها و خشک کردن آن ها با دستمال کاغذی لطیف می تواند اثرات تحریکی خوراکی ها را کاهش دهد. استفاده از کرم های مرطوب کننده ی لب ها که ترجیحاً حاوی ضدآفتاب با فاکتور محافظتی برابر یا بیش از 15 باشند می تواند در کنترل خشکی و پوسته پوسته شدن لب ها تأثیر بسزائی داشته باشد. این ترکیبات اغلب حاوی سرامیدها، مشتقات پارافین و اوسرین، کره کاکائو یا عصاره ی آلوئه ورا هستند که به بازسازی پوست آسیب دیده کمک کرده و ظاهر خشک و ترک خورده ی لب ها را بهبود می بخشند.
رژ لب های فاقد رنگ یا رنگی خود جزو درمان های مؤثر در از بین بردن خشکی لب ها محسوب می شوند و استفاده از آنها به شرطی که در مصرف آنها زیاده روی نشود و از مکیده شدن یا خوردن این رژلب ها خودداری شود، مفید است. شایان ذکر است که رژلب های حاوی ترکیبات مرطوب کننده و ضدآفتاب و دارای خاصیت چرب کنندگی بر رژلب های عادی ارجحیت دارند و باعث نگهداری رطوبت لب ها و ممانعت از تبخیر می شوند.
نکته ای که گفتن آن ضروری به نظر می رسد این است که گاه خشکی لب ها به خودی خود می تواند علامتی از بیماری های جدی و گسترده ی پوستی از قبیل پسوریازیس یا لیکن پلان یا اکزما و یا علامتی از بیماری های داخلی مانند کم کاری تیروئید یا کمبود ویتامین ها یا کلسیم باشد و در صورتی که این حالت با استفاده از مرطوب کننده و ضد آفتاب مشکل برطرف نشد، بهتر است با پزشک متخص پوست در مورد رویکرد صحیح تشخیصی و درمانی مشاوره شود.
منبع:
http://www.drroghani.ir
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.