بی‌اختیاری ادراری شبانه زیر 7 سالگی خیلی نگران‌کننده نیست. در این سن هنوز ممکن است سیر تکاملی کنترل ادرار شبانه در کودک کامل نشده باشد. شب‌ادراری به بی‌اختیاری ادراری شبانه در کودک بالای 5 سال اطلاق می‌شود.
البته تا 7 سالگی اکثر این کودکان بدون دخالت درمانی بهبود پیدا می‌کنند.
چه زمانی لازم است به‌منظور درمان شب ادراری به کلینیک مراجعه کرد؟
کودک بعد از 7 سالکی هنوز بی‌اختیاری ادراری شبانه داشته باشد.
کودک بعد از چند ماه کنترل کامل ادرار دچار شب‌ادراری ثانویه بشود.
بروز شب‌ادراری در کودک با یبوست شدید، تشنگی شدید، سوزش و درد موقع ادرار، دفع ادرار صورتی و قرمز و خرخر شبانه همراه باشد. این موارد می توانند علت شب ادراری بوده و درمان آن ها منجر به درمان شب ادراری شود.
علل شب‌ادراری:
علت واقعی شب‌ادراری مشخص نیست ولی عواملی که در ایجاد آن می‌توانند نقش ایفا بکنند عبارتند از: حجم مثانه کودک کوچک باشد. اگر اعصاب کنترلی مثانه بلوغ کافی نداشته باشد پر شدن مثانه را کودک احساس نمی کند، خصوصاً اگر در خواب عمیق باشد. بعضی از کودکان هورمون ضد ادراری کافی در طی شب تولید نمی‌کنند. وجود خواهر و برادر که گاهی به‌عنوان رقیب موجب کم توجهی می شود، شروع مدرسه، کودکان طلاق و تغییر محیط خواب وزندگی می‌تواند به‌عنوان عوامل استرس‌زا در کودک سبب شب‌ادراری شود. عفونت ادراری یکی دیگر از علل شب‌ادراری می‌تواند باشد. علائم آن شامل سوزش و تکرر ادرار، ادرار صورتی یا قرمزرنگ و درد موقع ادرار کردن است. خرخر کردن یکی دیگر از علل شب‌ادراری در کودکان است. حملات وقفه تنفسی، وجود لوزه و آدنوئید (لوزه ی سوم) بزرگ، عفونت‌های سینوس و گوش میانی در ایجاد انورزیس یا شب‌ادراری می‌توانند نقش داشته باشند. از علائم اولیه و شایع بیماری دیابت شروع شب‌ادراری همراه با تشنگی شدید، دفع ادرار زیاد، خستگی و کاهش وزن علیرغم اشتهای زیاد و پرخوری هست. عضلات دفع مدفوع و ادرار مشترک هستند در کودکان مبتلابه یبوست مزمن با اختلال دفعی، امکان بروز شب‌ادراری افزایش پیدا می‌کند. گاهی نقص تکاملی سیستم عصبی مثانه باعث شب‌ادراری در کودک می‌شود.
فاکتورهای خطر:
حجم مثانه آن‌قدر کم باشد که حجم ادرار تولیدشده در شب را نگه ندارد. اگر یکی از والدین و یا هردو آن‌ها سابقه شب‌ادراری داشته باشند شانس ابتلا به شب‌ادراری در کودکشان افزایش پیدا می‌کند. در کودکان بیش فعال نیز بیشتر دیده می‌شود.
عوارض:
احساس گناه و شرمندگی در محیط خانواده و فامیل، عدم حضور فعال در اجتماع و شرکت در اردوهای مدرسه به دلیل کاهش اعتمادبه‌نفس، بروز سوختگی در دستگاه تناسلی و کشاله ی ران به علت عدم امکان شستشوی به موقع وباقی ماندن ادراربه مدت طولانی در ناحیه.
اخذ شرح حال:
دکتر باید شرح‌حال کاملی از کودک و خانواده‌اش اخذ کند. از جمله این که آیا از اول و بعد از گرفتن از پوشک بی‌اختیار بوده است یا نه؟ ادرار کردن با سوزش و تکرر ادرار همراه است یا نه؟
آیا سابقه فامیلی مثبتی وجود دارد یا نه؟ یبوست دارد یا نه؟ آیا روز هم موقع خواب بی‌اختیاری ادراری دارد یا نه؟ آیا با عوامل استرس‌زا مثل اسباب‌کشی، تغییر محیط، شهر و مدرسه مواجه شده یا نه؟ پدر و مادر با همدیگر مشکلی دارند یا نه؟ متارکه و طلاق گرفته‌اند یا نه؟
تست‌ها و آزمایش‌های تشخیصی:
معاینه فیزیکی و بالینی بیمار باید انجام شود. تست ادرار برای بررسی عفونت ادراری و دیابت درخواست شود. در صورت لزوم بررسی‌های سونوگرافی و رادیولوژی انجام شود. اگر به بیماری خاصی مظنون و مشکوک شوند، بررسی های لازم برای تشخیص قطعی باید صورت گیرد.
درمان:
با بزرگ شدن کودک معمولا این ناهنجاری خودبه‌خود خوب می‌شود. در صورت وجود سابقه فامیلی مثبت، همزمان با تاریخچه ی خوب شدن آن‌ها، این بیماری در کودکان بهبود پیدا می‌کند. یبوست و وقفه تنفسی را در کودک باید رد کنیم. گاهی برای درمان شب ادراری دستگاهی به لباس‌زیر کودک وصل می شود که نسبت به خیس شدن حساس بوده و زنگ آن به صدا درمی‌آید. معمولاً در طی 2 هفته جواب به درمان شروع‌شده و استفاده از آن تا 16 هفته ادامه می یابد. با خیس شدن لباس‌زیر زنگ به صدا درمی‌آید و باعث بیداری کودک یا والدین شده و باعث وقفه ادرار می‌شود. جواب به درمان قطعی نیست.
دارودرمانی:
از داروهای هورمونی که تولید ادرار را کم می‌کنند مثل دسمو پرسین استفاده‌می شود. البته از خوردن مایعات زیاد همراه با این دارو به علت احتمال کاهش سدیم خون و تشنج به دنبال آن، باید خودداری شود. این داروها تأثیری روی خوب شدن قطعی بیماری ندارد ولی می‌تواند به‌صورت موقت سبب بهبود کودک شود. از داروهای کم کننده فشار داخل مثانه مثل اکسی بوتی نین نیز استفاده می‌شود.
البته محدود کردن خوردن مایعات در شب و همچنین محدودیت خوردن مایعات حاوی کافئین نیز توصیه می شود. قبل از خواب دو بار دستشویی رفتن توصیه‌شده است زمان تصمیم به خواب و زمانی که در رختخواب دراز می‌کشد. استفاده از چراغ‌خواب توصیه می‌شود. در طول روز باید رفتن به دستشویی به‌صورت منظم یاد آوری گردد. درمان یبوست مزمن همراه هم به جد توصیه می‌شود.
درمان با هیپنوتیزم، کایروتراپی، طب سوزنی، رژیم‌درمانی، هومیوپاتی و گیاه‌درمانی هم به‌عنوان روش‌های آلترناتیو توصیه‌شده است ولی اثرات درمانی آن‌ها تائید شده نیست.
کودک باید تحقیر نشود و در صورت وجود استرس همراهی والدین و پزشک برای کنترل استرس توصیه می‌شود. برای تمییز کردن رختخواب، خانواده با کودک همکاری کنند تا احساس تنبیه نکند.
منبع:
http://www.dr-ghoroubi.com
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.