سینوس پیلونیدال چیست؟
در انتهای ستون فقرات و در محل به هم پیوستن کناره برجستگی باسن‌ها گاهی روی پوست یک یا چند سوراخ ریز وجود دارد. این سوراخ‌ها در زیر پوست به حفره‌ای راه دارد (شکل زیر). بسیاری از مواقع داخل این حفره مقداری مو جمع می‌شود. گاهی میکروب به داخل این حفره نفوذ کرده و ایجاد عفونت می‌کند. گاهی عفونت آن قدر شدید می‌شود که تبدیل به آبسه می‌گردد. عفونت و حتی آبسه این ناحیه ممکن است خود به خود بهبود یابند ولی چون بیماری ریشه کن نشده احتمال عود همیشه وجود دارد. با هر بار عود، بیماری در زیر پوست گسترش پیدا کرده و ممکن است سوراخ‌های جدیدی به وجود آیند. با گذشت زمان بیماری مزمن شده و خروج ترشح بدبو یا چرک از سوراخ‌ها همیشگی می‌شود. بیماری سینوس پیلونیدال باید هر چه زودتر درمان قطعی شود. تأخیر در درمان قطعی بیماری سینوس پیلونیدال منجر به گسترش عفونت در زیر پوست و سخت‌تر شدن درمان می‌شود.
درمان سینوس پیلونیدال چیست؟
سینوس پیلونیدال نیاز به جراحی دارد. آبسه ایجاد شده باید تخلیه و پاکسازی شود. سپس برای ریشه کنی بیماری باید تمام سوراخ‌ها و فضای عفونی زیر پوست برداشته شود. روش‌های جراحی مختلفی برای درمان سینوس پیلونیدال وجود دارد. جراح شما روش درمان مناسب برای شما را انتخاب می‌کند.
درمان جراحی چه مراحلی دارد؟
اگر آبسه تشکیل شده باشد ممکن است جراح بتواند با بی‌حسی موضعی آن را تخلیه و پاکسازی کند. البته با بی‌حسی موضعی این کار بدون درد نخواهد بود. معمولاً جراح به شما توصیه می‌کند که تخلیه آبسه در بیمارستان و با بیهوشی سبک صورت گیرد. در این صورت معمولاً چند ساعت پس از عمل مرخص می‌شوید.
برای جراحی ریشه کنی سینوس پیلونیدال معمولاً جراح، شما را در بیمارستان بستری کرده و جراحی با بیهوشی عمومی انجام می‌شود. اکثراً عمل در کلینیک سرپایی انجام شده و پس از چند ساعت از عمل در همان روز مرخص می‌شوید. معمولاً افراد در دو وضعیت مراجعه می‌کنند:
1. آبسه سینوس پیلونیدال: بایستی در اولین فرصت درناژ شود که اکثراً زخم باز می‌ماند و توصیه می‌شود روزانه 2-1 بار شستشو با نرمال سالین انجام شده و با گاز تمیز داخل آن پانسمان شود تا به تدریج زخم بسته شود.
2. سینوس پیلونیدال غیر عفونی: روش‌های متفاوتی برای درمان آن استفاده می‌شود:
- روش باز: برداشتن کل سینوس و باز گذاشتن زخم و پانسمان مکرر تا بسته شدن تدریجی زخم که بسته به وسعت زخم ممکن است بسته شدن آن تا دو ماه طول بکشد.
- روش ترمیم اولیه: برداشتن کل سینوس و ترمیم اولیه که این روش با خطر عفونت و عود بیشتری همراه است.
- روش فلپ: برداشتن کل سینوس و نسوج اطراف و در صورتی که سینوس عود کرده و وسیع باشد برای پوشاندن زخم وسیع معمولاً از فلپ استفاده می‌شود.
- ترمیم نیمه بسته: برداشتن کل سینوس و نسوج اطراف و ترمیم لایه به لایه با نخ قابل جذب و باز گذاشتن پوست که در این روش خطر عفونت و عود بسیار کمتر، درد کمتر و بازگشت به کار و فعالیت بسیار زودتر از روش باز گذاشتن زخم می‌باشد.
پس از عمل با زخم باید چه کار کنم؟
اگر تخلیه آبسه انجام شده باشد باید زخم تا چندین روز شستشو و پانسمان شود. ممکن است لازم باشد روزی 3-2 بار این کار انجام شود. انجام این کار توسط اطرافیان شما ممکن است مشکل باشد. در این صورت باید از یک پرستار یا بهیار، در منزل کمک بگیرید.
ممکن است جراح پس از ریشه کنی سینوس پیلونیدال زخم را کاملاً بسته باشد، در این صورت فقط لازم است تا چند روز پس از عمل زخم پانسمان شود و مراقبت دیگری لازم نیست.
اگر زخم باز باشد لازم است تا یک هفته پس از عمل روزی 3-2 بار شستشو و پانسمان شود. این کار ممکن است تا حدودی دردناک باشد. زخم باید همیشه تمیز بوده و فاقد ترشحات آلوده و یا بدبو باشد. شستشو و پانسمان تا ترمیم کامل زخم باید ادامه یابد. جزئیات نحوه پانسمان توسط جراح در معاینات دوره‌ای برای شما تشریح خواهد شد.
ممکن است پس از اجابت مزاج شستشوی زخم لازم گردد. در این صورت زخم باید همان موقع در دستشویی با آب ولرم فراوان شستشو شود. جهت جریان آب باید همیشه از پشت به جلو باشد. اگر جهت جریان آب از جلو به پشت باشد می‌تواند آلودگی ناحیه تناسلی را به سمت زخم هدایت کند. پس از خارج شدن از دستشویی، شستشو و پانسمان به روش استریل را انجام دهید.
شما می‌توانید روز پس از عمل حمام کنید. اگر زخم باز است آن را با آب جاری بشویید ولی شامپو یا صابون روی آن نزنید. می‌توانید با یک ابر نرم آغشته به شامپو بچه رقیق شده، با ملایمت روی زخم را بشویید. البته دقت کنید زخم به خون نیفتد زیرا ممکن است خونریزی به زحمت بند بیاید. پس از خارج شدن از حمام، شستشو و پانسمان به روش استریل را انجام دهید.
تا زمانی که زخم کاملاً ترمیم نشده استخر نروید. آب استخر حاوی کلر است و ممکن است گاهی آلوده باشد که هر دو، ترمیم زخم را به تأخیر می‌اندازند.
فعالیت جنسی منعی ندارد مشروط بر اینکه پاکیزگی و بهداشت زخم رعایت گردد.
تا وقتی که زخم کاملاً بسته نشده هنگام نشستن یک حلقه بادی یا بالشتک نرم زیر محل زخم قرار دهید تا از فشار مستقیم بر روی زخم خودداری شود. فشار طولانی مدت روی زخم باعث اختلال در خونرسانی به آن شده و ترمیم زخم را به تأخیر می‌اندازد.
توجه کنید که زخم باید از عمق پُر شود، به همین منظور در صورتی که زخم باز باشد توصیه می‌شود که قسمتی از گاز تمیز داخل زخم گذاشته شود. اگر لبه‌های زخم به هم نزدیک شده ولی عمق زخم پُر نشده باشد زیر پوست فضای خالی تشکیل می‌شود. احتمال دارد ترشحات در این فضا جمع شده و مجدداً عفونت و آبسه ایجاد گردد. اگر به این وضعیت شک دارید فوراً به جراح مراجعه کنید.
پس از جراحی تا چه مدت باید در منزل استراحت کنم؟
مدت استراحت در منزل پس از تخلیه آبسه همیشه کوتاه‌تر از جراحی برداشتن کامل سینوس پیلونیدال است. توصیه می‌شود 7-5 روز پس از عمل از انجام فعالیت شدید خودداری کنید ولیکن انجام کارهای روزمره اشکالی ندارد. البته لازم نیست تا ترمیم کامل زخم در منزل بمانید. پس از مدتی می‌توانید با پانسمان به سر کار بروید. هر گاه احساس کردید قادر به کار کردن هستید می‌توانید فعالیت روزمره را آغاز کنید. در صورت لزوم می‌توانید از داروی ضد درد استفاده کنید ولی اگر مجبور هستید دائماً داروی مسکن مصرف کنید، کار را متوقف کرده و باز هم استراحت کنید. چند روز استراحت بیشتر ضامن بازگشت سریع‌تر سلامتی شما است. مصرف آنتی‌بیوتیک پس از جراحی سینوس پیلونیدال معمولاً لازم نیست.
چقدر طول می‌کشد تا زخم محل عمل ترمیم شود؟
زخم باز، پس از جراحی سینوس پیلونیدال، چند هفته طول می‌کشد تا ترمیم شود. تغذیه کافی و مراقبت از زخم مهمترین عواملی هستند که باعث ترمیم سریع زخم می‌شوند.
تغذیه کافی به معنی مصرف مواد غذایی متنوع است که حاوی تمام مواد مورد نیاز بدن باشد. مصرف ویتامین و مواد معدنی به صورت قرص‌های مکمل می‌تواند مفید باشد. رژیم غذایی خاص مثلاً حاوی پروتئین زیاد یا کالری بیش از حد، توصیه نمی‌شود.
نحوه مراقبت از زخم با توجه به شرایط آن تغییر می‌کند لذا لازم است پس از عمل هر یک تا دو هفته به جراح مراجعه کرده و معاینه شوید. هر گونه سؤالی که در منزل برای شما پیش می‌آید را یادداشت کنید و در جریان این معاینات دوره‌ای از جراح سؤال کنید.
اطلاعات زیادی در مورد این بیماری در اینترنت یافت می‌شود که گاهی با نظر جراح شما تفاوت دارد. اطلاعات اینترنتی کلی گویی است ولی اطلاعات جراح شما مفصل و ریشه‌دار است. تصمیم‌گیری در مورد جزئیات درمان را بر عهده جراح بگذارید.
نقش لیزر در سینوس پیلونیدال
لیزر همان روش جراحی است که به وسیله اشعه لیزر، نسج بریده می‌شود. در این روش جراحی نیاز به بی‌حسی و یا بیهوشی وجود دارد و حتی احتمال خونریزی بیشتر است زیرا توانایی لیزر در بستن رگ‌ها ضعیف می‌باشد. در مورد میزان درد پس از عمل با لیزر نیز مطالعات ثابت شده‌ای نیست بلکه هزینه آن بیشتر است.
منبع:
www.towliat.com
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.