میزان نمک دریافتی در بیشتر نوجوانان برابر با بزرگسالان است که در برخی بیشتر از دو برابر مقدار توصیه شده روزانه می باشد، و این مقدار بالای دریافت سدیم، صرف نظر از مقدار کالری دریافتی، با چاقی و التهاب مرتبط است.
در مطالعه ای که بر روی 766 نوجوان سالم 14 تا 18 ساله صورت گرفت، دریافت نمک از طریق بررسی 7 روز یادآمد 24 ساعته تخمین زده شد و 97% گزارشات افراد نشان داد که دریافت سدیم بیشتر از میزان توصیه شده انجمن قلب آمریکا مبنی بر دریافت کمتر از 1500 میلی گرم است. درصد چربی بدن در این نوجوانان توسط دستگاه DEXA سنجیده شد و برای اندازه گیری توده چربی زیرشکمی و احشایی نیز از MRI استفاده کردند.
اکثر مطالعات انسانی نشان می دهند که هر چه غذای دریافتی بیشتر باشد مقدار نمک بیشتری هم دریافت می شود. در کسانی که دریافت نمک بالاست، سطح فاکتور نکروزه کننده تومور آلفا (TNF-α) نیز بیشتر است. این فاکتور از سلول های ایمنی ترشح می شود و در ایجاد التهاب مزمن و نیز بیماری های خودایمنی از جمله لوپوس و آرتریت نقش دارد. همچنین این نوجوانان سطح بالایی از لپتین را داشتند که هورمون مترشحه از بافت چربی می باشد و به طور معمول اشتها را سرکوب می کند و سبب سوختن چربی می شود، اما اگر به طور مزمن بالا باشد می تواند اثر مخالف این را از خود نشان دهد.
اگرچه کاهش وزن مشکل است اما خوشبختانه بیشتر افراد می توانند در کاهش میزان نمک دریافتی خود موفق باشند. این کاهش می تواند ناشی از اضافه نکردن نمک به غذا و انتخاب میوه ها و سبزیجات تازه بجای سیب زمینی سرخ کرده و گوشت های فرآوری شده به عنوان میان وعده باشد.
امیدواریم که این یافته ها به عنوان انگیزه ای برای والدین و متخصصین اطفال باشد که تصمیم گیری در خصوص میزان نمک دریافتی کودکان می تواند مرحله ای برای تنظیم چاقی، التهاب مزمن و ابتلا به بیماری های مرتبط از جمله پرفشاری خون و دیابت باشد.
دریافت بالای سدیم با وزن بالاتر مرتبط است که ممکن است به خاطر افزایش احتباس آب باشد. البته شواهدی هم هست که نشان می دهد دریافت بالای سدیم می تواند به طور مستقیم بر چاقی و التهاب اثر بگذارد.
عوامل بسیاری از جمله فعالیت بدنی در ایجاد چاقی مؤثرند و گمان می شود دریافت بالای نمک هم یکی از این عوامل باشد. شواهد پیشنهاد می کنند که ممکن است یکی از اثرات مستقیم نمک، افزایش اندازه سلول های چربی باشد.
واژگان کلیدی: سلامت نوجوانان، نمک دریافتی، چاقی، التهاب
نکته عملی: با کاهش میزان نمک دریافتی به میزان توصیه شده (کمتر از 1500 میلی گرم سدیم که حدوداً معادل 1/31 قاشق چایخوری نمک است) در نوجوانان می توان گامی مؤثر در جهت کنترل وزن و در نتیجه بهبود سلامت آنان برداشت.
منبع:
H. Zhu, N. K. Pollock, I. Kotak, B. Gutin, X. Wang, J. Bhagatwala, S. Parikh, G. A. Harshfield, Y. Dong. Dietary Sodium, Adiposity, and Inflammation in Healthy Adolescents. PEDIATRICS, 2014
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.