ناباروری به معنی حامله نشدن به دنبال یک سال نزدیکی بدون جلوگیری است در مواردی که سن زن بیشتر از 35 سال باشد، 6ماه نزدیکی بدون جلوگیری نیاز به پیگیری دارد. خانم‌هایی که حامله می‌شوند ولی سقط می‌کنند نیز در گروه نابارور ممکنست قرار بگیرند.
برای حاملگی نیازبه چندین مرحله است:
- خانم باید تخمک‌گذاری داشته باشد.
- تخمک باید از لوله‌های رحمی به طرف رحم حرکت کند.
- اسپرم همسر باید تخمک زن را بارور کند.
- تخمک بارور شده باید به دیواره رحم چسبندگی پیداکند. (لانه گزینی)
در صورت اشکال در هر کدام از مراحل فوق ناباروری می‌تواند اتفاق بیفتد.
آیا ناباروری یک مشکل شایع است:
بله، در حدود10% از جمعیت بالغ می‌توانند دچار ناباروری باشند.
آیا ناباروری فقط مشکل خانم‌هاست؟
خیر، ناباروری همیشه مشکل خانم‌هانیست. هم خانم‌ها و هم آقایان می‌توانند مشکلاتی داشته باشند که منجر به نابراروری می‌شود. در حدود یک سوم از موارد ناباروری مشکل زنانه، 3/1 مشکل مردانه و بقیه مخلوطی از مشکلات هر دو و یا ناباروری با علت ناشناخته است.
علل ناباروری مردانه
عوامل متعددی بر تعداد اسپرم‌ها، تحرک اسپرم‌ها و قدرت باروری اسپرم اثر می‌کنند. شایع‌ترین علل ناباروری مردانه شامل:
1) تعداد یا عملکرد غیرطبیعی اسپرم علل مختلفی دارد مثل بیضه‌های پائین نیامده، اختلالات و ژنتیکی یا عفونت‌های مکرر.
2) اشکال در آزاد سازی اسپرم علت آن مشکلات جنسی است مثل انزوال زودرس، نزدیکی دردناک، بیماری‌های مزین یا ژنتیکی و یا مسدود بودن میسر خروجی اسپرم (لوله‌های خارج کننده اسپرم یا اپیدیدیم).
3) تماس زیاد با سموم محیطی مثل مواد شیمیایی یا سموم از طرفی نماس زیاد باگرما (استفاده از سونا) نیز می‌تواند سبب کاهش تولید وتعداد اسپرم شود.
4) آسیب به علت سرطان و درمان‌های آن رادیوتراپی و شیمی درمانی هر دو می‌توانند بر ساختن اسپرم اثرات مخربی داشته، باشند. هر چقدر محل رادیوتراپی به بیضه‌ها نزدیک‌تر باشد، آسیب ناشی از آن بیشتر است.
چه عواملی سبب ناباروری در زنان می‌شود؟
بسیاری ازمشکلات در خانم‌ها در رابطه با تخمک‌گذاری است.ک اگر تخمکی وجود نداشته باشد، لقاح انجام نخواهد شد. از جمله علامت‌هایی که می‌تواند به نفع اشکال در تخمک‌گذاری باشد وجود قاعدگی‌های نامنظم است.
اشکال در تخمک‌گذاری اغلب به علت تخمدان‌های پلی کیستیک یا (Pcos) به وجود می‌آید. Pcos یک اختلال هورمونی است که با تخمک‌گذاری تداخل دارد. از علت‌های دیگر می‌تواند کم کاری تخمدان و یایائسگی زودرس باشد. از علل کمتر شایع می‌توان به بیماری‌های التهابی و عفونت‌های لگنی، اندومتریوز، و یا جراحی حاملگی خارج رحمی اشاره کرد.
به جز تخمک گذاری مشکلات دیگری نیز درخانم‌ها سبب ناباروری می‌شود مثل:
- بسته شدن لوله های رحمی
- مشکلات مربوط به شکل غیر طبیعی رحم
- فیبروم یا میوم رحمی که به علت رشد غیر عادی عضلات دیواره رحم و اغلب خوش‌خیم هستند.
چه عواملی سبب افزایش احتمال ناباروری درخانم‌ها می‌شوند؟
- سن
- استرس
- تعذیه نامناسب
- فعالیت‌های ورزشی شدید
- لاغری یا چاقی شدید
- سیگار و الکل
- عفونت‌های منقله از راه آمیزش
- بیماری‌هایی که سبب اختلالات هورمونی می‌شوند مثل Pcos یا نارسایی تخمدان.
چگونه سن بر توانایی باروری خانم‌هااثر می‌کند؟
در بسیاری از خانم‌ها بچه‌دار شدن به سنین بعد از سی و چهل سالگی می‌رسد. 3/1 از زوج‌های که در آن خانم‌هابیشتر از 35 سال سن دارند، مبتلا به ناباروری هستند.
سن به روش‌های زیر بر باروری اثر می‌کند:
- کاهش توانایی در تخمک‌گذاری
- کاهش تعداد تخمک‌های تخمدان
- کاهش کیفیت تخمک‌ها
- افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌ها در سنین بالاتر
- افزایش احتمال سقط
بعد از چه مدتی از نداشتن جلوگیری، زوج‌ها باید جهت بررسی به پزشک مراجعه کنند؟
اغلب پزشکان یک سال راتوصیه می‌کنند. در خانم‌های بالاتر از 35 سال بعد از 6 ماه باید مراجعه داشته باشند. توانایی باروری خانم‌هابعد از سی سال با سرعت بیشتری کاهش می‌یابد. بعضی از مشکلات سبب کاهش قابلیت باروری در خانم‌ها می‌شود. بنابراین خانم‌ها باید در موارد به پزشک خود مراجعه کنند.
- وجود قاعدگی‌های نامنظم و یانداشتن قاعدگی
- قاعدگی‌های بسیار دردناک
- اندومتریوز
- بیماری‌های التهابی لگن
- بیشتر از یک مورد سقط جنین
بهتر است خانم‌ها قبل از شروع باروری با پزشک خود مشورت کنند، پزشک می‌تواند در مورد آمادگی بهتر بدنی و سلامتی قبل از بارداری به شما راهنمایی کنند. پزشک می‌تواند اطلاعات مفیدی رادر مورد نکات اصلی بارداری و حاملگی با شمادر میان بگذارد.
منبع:
http://www.drpeyrovan.ir
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.