سرما خوردگی

سرما خوردگی

سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است که با علایم آبریزش بینی و انسداد بینی ظاهر می شود. علائمی مثل تب، سردرد و درد عضلانی یا وجود ندارند و یا خیلی خفیف هستند. این بیماری در تمام فصول سال اتفاق می افتد اما از اوایل پاییز تا انتهای بهار شایع تر است. رینو ویروس شایع ترین عامل سرماخوردگی است که در ماه های مهر و آبان و نیز فروردین و اردیبهشت بیشتر از سایر زمان ها شایع می شود. ویروس RSV و آنفلوآنزا بیشتر در ماه های دی تا فروردین بچه ها را گرفتار می کند.

بچه ها به طور متوسط 8-6 بار در سال دچار سرماخوردگی می شوند اما 15-10% بچه ها حداقل 12 بار در سال دچار این بیماری می شوند. با افزایش سن تعداد دفعات ابتلا کمتر می شود. به طوری که بالغین به طور متوسط 2-3 بار در سال به این بیماری مبتلا می شوند.

با افزایش مواجهه با ویروس، تعداد دفعات ابتلا به سرماخوردگی افزایش می یابد. به طوری که بچه هایی که در مهد کودک نگهداری می شوند بیشتر از بچه هایی که فقط در خانه هستند سرما می خورند. همچنین در اثر ضعف سیستم ایمنی تعداد دفعات سرماخوردگی افزایش می یابد.

ویروس های سرماخوردگی می توانند با ذرات ریز و درشت تنفسی و نیز تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. اگر عامل بیماری آدنوویروس یا رینوویروس باشد، سرماخوردگی می تواند بارها در طول سال تکرار شود و بدن در برابر آنها ایمن و واکسینه نمی شود. چون هر یک از این ویروس ها خود انواع متفاوت و متنوعی دارند و اگر سیستم ایمنی علیه هر نوع آنها مقاوم شود، انواع دیگر هنوز برای سیستم ایمنی فرد، جدید و ناشناخته هستند.

علائم سرماخوردگی معمولاً 3-1 روز بعد از مواجهه با ویروس شروع می شود. شروع علایم با درد یا احساس خارش در گلو شروع می شود. سپس گرفتگی بینی ایجاد می شود که باعث می شود شیرخوار یا کودک نتواند به خوبی تنفس کند و در شب اول شروع بیماری نه خود بتواند بخوابد و نه بگذارد والدین خواب مناسبی داشته باشند. پس از آن آبریزش بینی غالب می شود. سرفه ها معمولاً پس از شروع علایم گرفتگی و آبریزش بینی آغاز می شود.

اگر عامل سرماخوردگی ویروس های آنفلوآنزا، RSV یا آدنوویروس باشند، باید منتظر تب هم باشیم. اما رینوویروس و کروناویروس معمولاً باعث تب نمی شوند.

دوره علایم بیماری سرماخوردگی معمولاً حدود یک هفته طول می کشد، اگرچه حدود 10% موارد علایم تا 2 هفته ادامه می یابد.

در بیماری سرماخوردگی علایم به راه های هوایی فوقانی محدود می ماند و ریه ها دچار گرفتاری نمی شوند. تغییر رنگ ترشحات در طول دوره بیماری شایع است و نشان دهنده عفونت میکروبی و یا سینوزیت نمی باشد. بنابراین صرفاً ایجاد تغییر در رنگ ترشحات بینی از حالت شفاف به مایع زرد یا سبز رنگ نشانه تبدیل به عفونت میکروبی و نیاز به مصرف آنتی بیوتیک نمی باشد.

مهمترین مسئولیت پزشک متخصص کودکان در رابطه با کودکی که علایم سرماخوردگی دارد این است که تشخیص دهد آیا کودک دچار یک سرماخوردگی معمولی ویروسی است یا پای سایر بیماری های غیر ویروسی در میان است.

اگر آبریزش بینی و سرفه ها بیش از 2 هفته ادامه یابد، پزشک با در نظر گرفتن سایر علایم و نشانه ها در معاینات خود به فکر وجود سینوزیت میکروبی می افتد. وجود ترشحات چرکی و تب و یا مشاهده چرک در ته حلق کودک پزشک را مشکوک به عفونت استرپتوکوکی می کند که برای بهبودی حتماً نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک مناسب دارد. همچنین گاهی اوقات کودکی که علایم شبیه به بیماری سرماخوردگی دارد، اصلاً دچار عفونت ویروسی یا میکروبی نیست، بلکه آلرژی بینی (رینیت آلرژیک) است که باعث شده دچار گرفتگی بینی، آبریزش بینی و سرفه شود.

برای تشخیص سرماخوردگی نیازی به انجام آزمایشات روتین نمی باشد.

برای درمان سرماخوردگی ویروسی، درمان علایم بیماری کفایت می کند. مطالعات نشان داده است که داروهای ضد سرفه و آنتی هیستامین ها برای درمان علایم سرماخوردگی در شیرخواران زیر 6 ماه موثر نیستند همچنین استفاده از بسیاری از این داروها به علت احتمال ایجاد سندرم مرگ ناگهانی برای شیرخواران زیر 6 ماه ممنوع می باشد.

استفاده از قطره یا اسپری سالین (کلرید سدیم)در هر سنی برای باز شدن انسداد بینی و رقیق شدن ترشحات کمک می کند. قطره های موضعی دارویی مثل فنیل افرین فقط با تجویز پزشک و در مدت زمانی محدود می بایست مورد استفاده قرار گیرد. این دارو نباید بیش از 3 روز در یک ماه استفاده شود، چرا که مصرف بیشتر باعث اثر معکوس شده و گرفتگی بینی را بیشتر می کند. آنتی هیستامین های خوراکی نسل اول مثل دیفن هیدرامین تا 30% آبریزش بینی را کاهش می دهند. اما آنتی هیستامین های نسل دوم مثل ستیریزین اثر چندانی در رفع آبریزش بینی ندارند.

سرفه در سرماخوردگی بیشتر به علت تحریک راه های هوایی فوقانی با ترشحات بینی است که از پشت حلق به ابتدای راه های هوایی فوقانی وارد می شود. مصرف شربت های حاوی عسل تا حدی در کاهش سرفه ها موثر است. اکسپکتورانت هایی مانند گایا فنزین و نیز داروهایی مانند دکستر ومتورفان و کدئین اثری روی سرفه های ناشی از سرماخوردگی ندارند. ترکیبات کافور، نعناع و اکالیپتوس در رفع سرفه های شبانه ممکن است موثر واقع شوند.

مصرف ویتامین C و استفاده از بخور گرم اثر چندانی در درمان علایم سرماخوردگی ندارند. اما استفاده از بخور سرد به خصوص در شیرخواران می تواند گرفتگی بینی آنها را کاهش دهد. حدود 30-5% بچه هایی که دچار سرماخوردگی هستند، ممکن است دچار عفونت گوش میانی شوند. درمان علایم سرماخوردگی اثری در پیشگیری از عفونت گوش ندارد.

همچنین 13-5% بچه ها در ادامه سرماخوردگی ممکن است دچار عفونت میکروبی سینوس ها به صورت سینوزیت شوند. اگر آبریزش بینی و سرفه 14-10 روز ادامه یابد یا علایم درگیری سینوس ها مثل تب، درد صورت و یا ادم و پف صورت مشاهده شود، پزشک به سینوزیت میکروبی شک می کند و ممکن است برای درمان کودک، آنتی بیوتیک تجویز نماید.

کودکانی که دچار بیماری آسم هستند، در صورت ابتلا به سرماخوردگی ویروسی، علایم بیماری آسم شان تشدید می شود و طبق نظر پزشک معالجشان شاید نیاز به مصرف داروهای آسم با میزان متفاوت از قبل داشته باشند.

استفاده از آنتی بیوتیک ها در درمان سرماخوردگی ویروسی اثری ندارد و استفاده بی رویه و نامناسب از آنتی بیوتیک ها باعث افزایش مقاومت میکروب ها در برابر داروها خواهد شد.

در مطالعه ای که در سال 1998 در آمریکا انجام گرفت، از مجموع 25 میلیون بیمار که دچار سرماخوردگی بودند و به مطب پزشک مراجعه کرده بودند، برای حدود 5/7 میلیون بیمار آنتی بیوتیک تجویز شده بود در حالی که نیازی به مصرف آن نداشتند.

پزشکان متخصص کودکان تلاش می کنند با تشخیص صحیح نوع بیماری از تجویز بی مورد آنتی بیوتیک ها برای فرزندانمان جلوگیری کنند.

منبع:

http://drghobadidana.ir

تعداد بازدید: 749