جراحی فک (جراحی ارتوگناتیک) چیست؟
جراحی ارتوگناتیک (واژه یونانی ارتو به معنای مستقیم و گناتوس به مفهوم فک است) یک جراحی یک فکی یا دو فکی به منظور جابجایی موقعیت فکین می باشد. توسط جراحی ارتوگناتیک روابط صحیح دندانی فکی و هارمونی صورتی ایجاد می گردد. هنگامی که فکین به جلو یا عقب، بالا یا پایین حرکت داده شده و یا چرخانده می شوند بافت نرم صورتی چانه، گونه ها، لبها و نوک بینی نیز به تناسب جابجا می گردند. بنابراین چنانچه فکین به درستی جابجا گردند یک هارمونی بین اجزاء صورت ایجاد شده و به نیمرخی زیبا می انجامد.
در گذشته تمامی مال اکلوژن های دندانی اسکلتی بدون در نظر گرفتن موقعیت فکین تنها با هدف کسب بهترین روابط دندانی ممکن، فقط با ارتودنسی درمان می شدند. این متد، ارتودنسی کاموفلاژ (ارتودنسی جبرانی) نامیده می شود. امروزه ترکیبی از درمان ارتودنسی و جراحی فک با عنوان روشی جایگزین و ایده آل برای بیمارانی که از مال اکلوژن های اسکلتی رنج می برند در دسترس می باشد.
سن جراحی فک
بیماران ۱۸ تا ۴۵ ساله بهترین کاندید برای جراحی ارتوگناتیک هستند. جراحی فک بعد از ۱۸ سالگی انجام می شود زمانیکه به طور نرمال رشد فکین متوقف می گردد. جراحی فک به ندرت برای کودکان زیر ۱۸ سال صورت می گیرد. درمان آنها محدود به ارتودنسی و اصلاح رشد فکین است، مگر آنکه درمان ارتودنسی به دلیل شدت ناهنجاری اسکلتال موثر نباشد. در سنین بالا وضعیت کلی سلامت بیمار نسبت به سن او در انجام جراحی فک از اهمیت بیشتری برخوردار است.
مزایای جراحی فک
جراحی فک، دندانها و فکین شما را به موقعیتی حرکت می دهد که از تعادل، سلامت و عملکرد بالاتری برخوردار هستند. اگرچه هدف اصلی جراحی بهبود رابطه دندانی فکی و زیبایی صورت است، برخی بیماران با بهتر شدن تکلم و حتی تنفس (باز شدن راه هوایی) نیز روبرو می شوند. نتایج جراحی فک می تواند اثرات مثبت و شگرفی بر تمامی جنبه های زندگی شما داشته باشد.
چه کسی به جراحی فک نیاز دارد؟
جراحی فک به منظور تصحیح ناهنجاری دندانی فکی بیمارانی بکار می رود که با ارتودنسی به تنهایی قابل درمان نیستند. ارتودنتیست و جراح فک و صورت از تعامل با یکدیگر تعیین می کنند که آیا شما کاندید جراحی ارتوگناتیک هستید یا خیر. فاکتورهای موثر در بروز ناهنجاری های اسکلتال بیش از همه شامل پدیده های ارثی نظیر تکامل کم یا زیاد فکین و استخوانهای صورت می باشد. آسیب ها و نقایص جنینی نیز ممکن است بر موقعیت فکین اثر گذارند.
برخی ناهنجاری ها که ممکن است نیاز به جراحی فک داشته باشند عبارتند از:
اپن بایت شدید (فاصله بین دندانهای بالا و پایین هنگامی که دهان بسته است)
ضربه به صورت یا نقایص جنینی
چانه کوچک
جلو بودن فک
ناتوانی در رساندن لب ها به یکدیگر بدون چروک شدن
تنگی شدید فک بالا
مشاهده لثه بیش از حد هنگام لبخند زدن
پروسه جراحی فک
درمان مطلوب کیس جراحی مستلزم ارتباط هماهنگ بین دندانپزشک، ارتودنتیست و جراح می باشد. توالی معمول درمان بدین ترتیب می باشد:
تهیه رکوردهای تشخیصی و ارائه طرح درمان
ارتودنسی پیش از جراحی
جراحی
ارتودنسی بعد از جراحی
تهیه رکوردهای تشخیصی و ارائه طرح درمان
رکوردهای تشخیصی مرکب از مدل های دندانی، رادیوگرافی های فکین و دندانها و فتوگراف ها است. این مدارک توسط ارتودنتیست و جراح فک بررسی می گردند. تیم دکترها نهایتا” طرح درمانی ارائه خواهند نمود که تعادل مناسب صورتی و ثبات دندانی را تامین کند.
پیش از شروع درمان جراحی مدارک بیمار آنالیز می گردد
ارتودنسی پیش از جراحی
ارتودنسی پیش از جراحی یک ارتودنسی جامع به منظور مرتب نمودن دندانهای فکین می باشد. از آنجاییکه دندانهای شما به موقعیتی هدایت می شوند که بعد از جراحی با یکدیگر هماهنگ می شوند، ممکن است گمان کنید که روابط دندانی شما بجای بهتر شدن در حال بدتر شدن است. هنگامی که جراح فک و صورت فکین شما را در جریان جراحی جابجا می کند، دندانهایتان به درستی روی یکدیگر خواهند نشست. ارتودنسی پیش از جراحی ۱۵-۹ ماه به طول می انجامد.
با نزدیک شدن به اواخر ارتودنسی پیش از جراحی، رکوردهای تکمیلی نظیر رادیوگرافی ها، تصاویر و مدل های دندانی ممکن است به منظور روشن تر شدن روند جراحی تهیه گردد.
ارتودنسی پیش از عمل جراحی
با قرارگیری دندانها در موقعیت صحیح پیش از عمل، وقت جراحی تنظیم می گردد. این جراحی در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی صورت می گیرد. به مدت یک تا چند ساعت به طول می انجامد و مدت زمان معمول بستری یک شب و دو روز می باشد. پروسه جراحی با بودن براکت ها روی دندانها به انجام می رسد و لذا جراح می تواند از الاستیک ها یا دیگر ابزارهای بین فکی برای ثبات بعد از جراحی کمک بگیرد.
جراح فک و صورت استخوان فکین را مطابق با نیاز اختصاصی و از پیش تعیین شده بیمار جابجا خواهد نمود. در برخی کیس ها ممکن است استخوان افزوده، برداشته یا تغییر شکل داده شود. برای حفظ فکین در موقعیت جدید از صفحات(plates)، پیچ ها(screws)، سیم ها(wires) و یا کش ها (rubber bands) استفاده خواهد شد. برش ها معمولا” داخل دهان داده می شوند تا اسکار آشکار به حداقل برسد. هرچند برخی کیس ها نیاز به برش های مختصر خارج دهانی دارند که در این موارد نیز حداکثر دقت به منظور کاهش دیده شدن خطوط برش صورت می گیرد.
بعد از عمل جراحی، جراح به شما آموزش هایی برای یک رژیم جدید غذایی می دهد که ممکن است دربرگیرنده مایعات، غذاهای سفت به همراه برنامه ای جهت بازگشت به رژیم نرمال می باشد. ممکن است شما از مصرف تنباکو و فعالیت های فیزیکی سنگین نیز منع شوید.
درد متعاقب جراحی فک به آسانی توسط دارو قابل کنترل بوده و بیماران معمولا” قادر به بازگشت به کار یا مدرسه بعد از یک تا سه هفته بعد از عمل بسته به وضعیت مزاجی هستند. در حالیکه فاز اولیه التیام در حدود ۶ هفته است التیام کامل بین ۹ تا ۱۲ ماه به طول می انجامد.
ارتودنسی بعد از جراحی
پس از تقریبا” یکی دو ماه از التیام فک، ارتودنسی بعد از جراحی به منظور تنظیم نهایی موقعیت دندانها و نهایی کردن روابط دندانی صورت می گیرد. ارتودنسی بعد از عمل معمولا” ۶ تا ۹ ماه به طول می انجامد. با پایان آن براکت ها برداشته شده و نگهدارنده ها تعبیه می گردند.
منبع:
http://dorrani.ir/
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.