آگاهی های ضروری در مورد نوزادان تازه متولد شده

شیر مادر بهترین غذا برای فرزند شماست ، عامل اساسی ترشح و افزایش شیر مادر ، مکیدن نوزاد بدون رعایت ساعت و مقررات خاص است . هر زمانی که نوزاد تقاضا کرد باید به او شیر داد. ( فواصل شیردهیی کمتر از نیم ساعت نباشد و در صورتیکه بیش از 3 ساعت تقاضای شیر نکرد لازم است مادر به نوزاد شیر بدهد.) از دادن هر نوع آشامیدنی از قبیل آب قند ، حتی آب به شیر خوار خود داری نمایید و اولین تغذیه نوزاد را در نیم ساعت اول تولد شروع کنید.
سزارین مانعی برای تغذیه با شیر مادر نیست . مادرانی که سزارین شده اند می توانند نوزاد را با شیر خود تغذیه نمایند.
اطرافیان مادر بخصوص همسر در برقراری محیطی آرام و پر محبت و دور از استرس برای مادر و نوزاد نقش بسزایی دارند تا هم مادر قادر به شیر دهی و استراحت کافی باشد و هم نوزاد از دنیا آمدن لذت ببرد.
بجز در مواردی نادر ، مصرف دارو مانعی برای تغذیه نوزاد با شیر مادر نیست ( اگر دارویی مصرف می کنید در مورد ادامه آن در زمان شیر دهی با پزشک نوزاد خود مشورت کنید.)
در آغوش گرفتن نوزاد و تماس پوست مادر و نوزادو نگاه کردن به نوزاد در اولین لحظات پس از تولد در برقراری رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد و تداوم شیر دهی نقش بسیار مهمی دارد.
قبل از شیر دادن دستها را با صابون شسته و پستانها را فقط روزی یکبار با آب تمیز سالم بشویید.
در روزهای اول که میزان شیرمادر کم است احتیاج نوزاد نیز کم می باشد و نیازهای تغذیه ای او تامین می گردد با مکیدن نوزاد ترشح شیر برقرار و مقدار آن افزایش خواهد یافت . اکثر شیر خواران که بطور انحصاری با شیر مادر تغذیه می شوند به 8 تا 12 بار تغذیه در شب و روز نیاز دارند تا شیر کافی دریافت کنند. شبها حداقل 2 تا 3 بار به نوزاد خود شیر بدهید.
هنگام شیر دادن توجه فرمائید نوک پستان و هاله اطراف آن در دهان نوزاد قرار گیرد. بعبارت دیگر هنگام مکیدن ، چانه نوزاد باید با پستان تماس داشته باشد. مادر و نوزاد در طول تغذیه باید در وضعیت کاملا راحت باشند.
اولین مدفوع نوزاد تیره و قیری شکل است و ممکن است 2 تا 3 روز ادامه داشته باشد. بعد از آن شیر خوار ممکن است به تعداد دفعات تغذیه مدفوع شل دفع نماید این وضعیت طبیعی است و اسهال تلقی نمی گردد و از نظر ادرار حداقل 6 کهنه یا پوشک در 24 ساعت خیس می کند که نشاندهنده کفایت شیر مادر است.
از دادن پستانک ( گول زنک) و تغذیه با بطری جداً خودداری نمایید. بدلیل اینکه علاوه بر اینکه هیچ منفعتی برای نوزاد ندارد ضرورهای زیادی نیز دارند.
برای رفع گرفتاری بینی نوزاد از قطره کلرورسدیم یا سرم فیزیولوژی استفاده نمائید. همچنین می توانید روزانه یکی دو بار صورت او را با آب ولرم بشوئید.
بند ناف باید تمیز و خشک نگهداشته شود و بیرون از پوشک قرار بگیرد. از بکار بردن الکل یا هر ماده ای روی بند ناف خود داری نمائید. بعد از افتادن بند ناف خروج یک یا دو قطره خون و یا ترشح غیر چرکی و کم طبیعی است . اگر بند ناف نوزاد بعد از 3 هفته نیفتاد لازم است به پزشک مراجعه نمائید.
برای جلوگیری از سوختگی پاها و ناحیه اداری تناسلی ، پس از هر بار دفع ادرار یا مدفوع ، نواحی مزبور را با آب تمیز نمایید. نواحی فوق را گاهی باز بگذارید زیرا جریان هوا علاوه بر اینکه از سوختگی جلوگیری می کند بهبود سوختگی را نیز تسریع می نماید. در صورت ایجاد سوختگی از پماد زینک اکسید یا پماد سوختگی استفاده نمایید ( بکار بردن پودر بدلیل عوارض ریوی منع شده است).
پستانهای بعضی از نوزادان بطور طبیعی بزرگتر از عادی است . این وضعیت خود بخود بهبود می یابد . از مکیدن یا ماساژ آن خود داری نمایید.
بعد از واکسنهای اولیه که نوزاد در بیمارستان یا زایشگاه دریافت می دارد واکسیناسیون شیر خوار را از 2 ماهگی شروع نمایید.
تا پایان 1 سالگی ، ماهیانه لازم است نوزاد مراقبت شود و وزن و دورسر و قد او اندازه گیری گردد. وبه مراحل تکاملی اوتوجه شود همچنین توصیه های لازم در مورد شیر دهی و تغذیه تکمیلی از زمان لازم انجام گیرد.
هفته ای دو بار استحمام کافی است . بهتر است برای شستن تن از صابون گلیسیرین بچه و یا شامپوهای مخصوص بچه ها استفاده نمایید.
درجه حرارت اتاق نوزاد را طوری تنظیم نمایید که خود شما با لباس منزل احساس راحتی بکنید (حدود 25 درجه سانتی گراد) در این حالت لباس نوزاد باید سبک و راحت باشد و تعداد آن یک عدد بیشتر از لباس والدین باشد. از قرار دادن شیر خوار در مجاورت بخاری و شوفاژ و یا در معرض هوای سر و کوران خود داری کنید.
برای حفظ سلامت شیر خوار از ایجاد محیط سرو صدا و دود آلود در منزل جداً خود داری نمایید.
قنداق کردن به روش سنتی علاوه براینکه احتمال سوختگی پا را افزایش می دهد ممکن است سبب در رفتن مفصل ران شود. بجای این کار از پوشک های رایج یا شورت گرهی یا شورت پلاستیکی استفاده نمایید.
بهترین زمان ختنه برای نوزادان پسر در اولین فرصت پس از تولد می باشد و بهتر است نوزاد پسر ختنه شده با مادر از بیمارستان یا زایشگاه ترخیص گردد و یا حادکثر در ماه اول زندگی توسط پزشک مجرب انجام شود.
مادر شیرده حداقل تا 3 پس از زایمان از قرص آهن و تا 6 ماه از قرص کلسیم، استفاده نماید پس از آن با نظر پزشک متخصص زنان در مورد نحوه مصرف آنها تصمیم گیری شود. ( توصیه می شود از مکمل سولفات روی نیز استفاده نمایند).
زردی نوزادی :
اکثر نوزادان بطور طبیعی از روز دوم و سوم تولد زرد می شوند و معمولاً تا 7 روز بتدریج این زردی برطرف می شود. این زردی فیزیولوژیک است و نیاز به هیچ درمانی ندارد. برای کنترل از نظر زردی ، حتی اگر نوزاد به نظر شما طبیعی است وی را روز سوم یا حداکثر چهارم تولد نزد پزشک ببرید.
در شرایط خاص مانند:
زردی 24 ساعت اول تولد ، نوزادان نارس یا ناسازگاری گروه های خونی و ارهاش ، سابقه بیماریهای خونی همراه با زردی در خانواده ، سابقه زردی منجربه فوت یا عقب ماندگی ذهنی یا نیازمند به فتوتراپی یا تعویض خون ، زردی شدید و یا زردی همراه با بیحالی ، خوب شیر نخوردن ، مشکلات تنفسی ، کبودی نوزاد، تشنج ، تب یا سرد شدن اندام ها و بدن نوزاد،
لازم است فوراً جهت معاینه توسط پزشک مراجعه نمایید، توجه فرمائید که تشخیص زردی و انتخاب نوع درمان فقط با نظر پزشک متخصص است ، دادن محلول قندی ، پودر گلوکز ، ترنجبین ، شیر خشت ، فنوباربیتال و .... همچنین استفاده از لامپ های مهتابی معمولی در منزل نه تنها در پیشگیری از زردی و درمان آن موثر نیست بلکه مشکلات جدی نیز برای نوزاد بوجود می آورند.
برای انجام آزمایش غربالگری نوزادتان از روز 3 تا 5 تولد به نزدیکترین مرکز بهداشتی و درمانی مراجعه نمایید. این طرح برای بیمار یابی مبتلایان به بیماری های مهم از جمله کم کاری تیرویید نوزادی می باشد.
اولین معاینه نوزاد پس از تولد در 7 روزگی و سپس 15 روزگی است بعد از آن 1 ماهگی و تا یکسالگی ، ماهیانه ویزیت شود.
از 15 روزگی نوزاد علاوه بر شیر مادر به ویتامین A+D یا مولتی ویتامین نیاز دارد.