ویتامین D و حساسیت غذایی در نوزادان

مطالعات حاکی از آن است که کمبود ویتامین D در دوران بارداری می ‌تواند عوارضی برای مادر و نوزاد به همراه داشته باشد. در برخی موارد که تأمین نیازهای مادر از طریق رژیم غذایی امکان‌پذیر نیست، مصرف مکمل ضرورت پیدا می کند. با این حال حتماً باید در مورد لزوم استفاده و مقدار آن با پزشک و متخصص تغذیه مشورت شود چرا که گاهی دریافت مازاد نیز مشکل ساز خواهد بود.

تحقیقات اخیر نشان می دهد افزایش ویتامین D در طول بارداری می تواند برای نوزاد خطرناک بوده و سبب بروز آلرژی غذایی در نوزاد شود. ویتامینD  در تقویت استخوانها و سیستم ایمنی  به خصوص در پیشگیری و درمان نرمی استخوان نوزادان و کودکان بسیار با اهمیت بوده و به مدت 50 سال در سراسر جهان به نوزادان داده شده است. با این حال در سال 1990 برای اولین بار توجه محققین به ارتباط میزان بالای ویتامینD  و توسعه آلرژی غذایی جلب شد که در این راستا 622 زن باردار و 629 نوزاد آنها مورد مطالعه قرار گرفتند. میزان ویتامین D خون مادران باردار و نیز جنین با توجه به عوامل محیطی، سبک زندگی اندازه گیری و آلرژی زمان تولد نوزادان مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر آن آلرژی کودکان متولد شده در دو سال اول زندگی پیگیری شد. مادران بارداری که سطح ویتامین Dدر خون آنها کم بود نسبت به مادرانی با سطح ویتامین D بالاتر کودکانی با ریسک آلرژی پایین تری داشتند. این بدین معنی است که سطح بالای ویتامین D در زنان باردار با خطر آلرژی غذایی در فرزندان همراه است. علاوه بر این، سطح بالایی از ایمونوگلوبولین E که در برابر حساسیت نسبت به سفیده تخم مرغ، پروتئین شیر، آرد گندم، بادام زمینی و سویا یافت می شود در این کودکان وجود داشت. محققین جهت یافتن ارتباط بین سطح ویتامین D و آلرژی غذایی نگاه دقیق تری به سیستم ایمنی کودکان آسیب دیده به خصوص سلولهای T خون بند ناف آنها انجام دادند. همچنین مطالعات قبلی نشان داده است سطح بسیار پایین سلولهای T در بند ناف خطر آلرژی غذایی در نوزادان را بیشتر می کند. بنابراین می توان از تحقیقات جاری نتیجه گرفت که سطح بالای ویتامین D در خون مادران و نوزادان سبب کاهش سطح سلولهای T تنظیمی می شود. این ارتباط به این معنی است که ویتامین D توسعه سلول های T تنظیمی را سرکوب و در نتیجه خطر ابتلا به آلرژی غذایی را افزایش می دهد. 

نکته عملی: وقوع آلرژی غذایی بدون شک به عوامل دیگری علاوه بر سطح ویتامین D نیز وابسته می باشد ولی با این حال محققین توصیه می کنند با دریافت ویتامین D کافی که تحت تاثیر شرایطی مانند فصل، قرار گرفتن در معرض خورشید و میزان زمان صرف شده در خارج از منزل قرار می گیرد از مصرف خودسرانه مکمل در زمان بارداری مگر به دستور پزشک اجتناب شود. 

منبع: Allergy. 2013 Feb;68(2):220-8.