گواتر اصطلاح کلی برای توصیف غده تیروئید بزرگ شده است. این لغت از معادل لاتین “گلو” گرفته شده است. بزرگی می تواند به صورت توده ای کوچک و محدود باشد یا اینکه از تورم هر دو لوب غده تیروئید ناشی شود. گواتر معمولا بدون درد است. گواتر به عنوان یکی از بیماری های غده تیروئید شناخته می شود که درصورت ایجاد ناراحتی نیاز به درمان دارد.
غده تیروئید بزرگ می تواند مقادیر نرمال، پایین یا بیش از حد هورمونی ترشح نماید. در موارد نادر که غده بزرگ شده اطراف نای را می پوشاند، بزرگی می تواند با بلع یا تنفس تداخل نماید.
گواتر بزرگی تیروئید علل مختلفی دارد. در گذشته شایع ترین علت گواتر کمبود ید در رژیم غدایی بود. در بعضی نواحی جهان که ید رژیم غذایی کم است، گواتر هنوز شایع است. سایر علل گواتر از این قرار اند:
بزرگی ساده غده تیروئید
بزرگ شدگی نرم و منتشر غده تیروئید گواتر ساده نامیده می شود. اگرچه این حالت ناشایع است ولی بیشتر در حاملگی یا نوجوانی دیده می شود. در بیشتر مواقع، علت ناشناخته است. اگرچه در بعضی نمونه ها فاکتور ژنتیکی دخیل است.
تیروئیدیت (التهاب تیروئید)
تیروئیدیت التهاب غده تیروئید است، که می تواند موجب بزرگ شدن آن گردد. غده ممکن است قوام الاستیک پیدا نماید و یا حساس شود و در هنگام بلع موجب احساس درد گردد. تیروئیدیت لنفوسیتیک مزمن که تیروئیدیت هاشیماتو نیز نامیده می شود، شایع ترین علت بزرگ شدن تیروئید است. این بیماری از یک اختلال خود ایمن ناشی می شود.
بیماری گریوز و پرکاری تیروئید
بیماری گریوز موجب پرکاری تیروئید می شود. این بیماری معمولا باعث بزرگی خفیف ولی منتشر در تیروئید می شود، اگرچه ممکن است غده تیروئید کاملا بزرگ شود.
ندول های تیروئیدی
ندول ها یا توده های غده تیروئید می توانند موجب بزرگ شدگی یک لوب یا هر دو لوب تیروئید شوند. ندول تیروئیدی باید از نظر سرطانی بودن مورد بررسی قرار گیرد. به ندرت ندول تیروئید می تواند قسمتی از نای را مسدود سازد و موجب مشکلاتی در تنفس شود که ممکن است مشابه آسم باشند.
اگر گواتر موجب مشکلی نشود، ممکن است هیچ درمانی برای آن لازم نباشد. اگر غده به حدی بزرگ شود که از نظر زیبایی مشکل ایجاد نماید، می توان از داروهایی جهت کوچک نمودن اندازه آن استفاده نمود. اگر بزرگ شدن غده تیروئید در غذا خوردن یا تنفس اختلال وارد سازد، ممکن است داروهایی برای مشکل تجویز گرددند و یا تمام یا قسمتی از غده خارج گردد.
.اگر غده تیروئید دچار ندول یا توده شود، احتمالا از تست های تشخیصی جهت رد بدخیمی این توده ها استفاده می گردد. در موارد بدخیمی خارج ساختن تمام یا بخشی از توده لازم است.
منبع:
http://www.dr-hesarikia.ir
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.