کم خونی و فقر آهن

کم خونی و فقر آهن

فقر آهن در واقع یک مسالۀ شایع در تمامی افراد بخصوص در کودکان می باشد. فقر آهن در صورت پیشرفت موجب کم خونی می شود که به اصطلاح به آن کم خونی فقر آهن گفته می شود.

فقر آهن می تواند به صورت کمبود ذخائر آهن بدن ظهور کند یا به صورت کاهش ذخائر آهن بدن همراه با کم خونی (آنمی) باشد. منظور از کم خونی فقر آهن تغییراتی در آیتم های آزمایش خون از قبیل موارد زیر می باشد:

1) کاهش سایز گلبول های قرمز(کاهش MCV)

2) کاهش تعداد گلبول های قرمز(کاهش RBC)

3) کاهش محتوای هموگلوبین گلبول های قرمز(کاهش Hb)

4) کاهش ذخائر آهن (کاهش فریتین)

از علائم کم خونی فقر آهن به رنگ پریدگی، بی اشتهایی، بد اشتهایی (تمایل به خوردن خوراکیهای غیر متداول مثل یخ، گچ دیوار، خاک، مهر نماز و...)، بدخلقی، بیش فعالی، عدم تمرکز، خستگی زودرس، درد ساق یا کف پا خصوصا در عصرها (کودک در این شرایط تمایل به ماساژ ساق یا کف پا توسط والدین دارد.) و وزن گیری نامناسب اشاره کرد.یکی از انواع فقر آهن، فقر آهن فیزیولوژیک یا آنمی فیزیولوژیک است که معمولاً از 6 ماهگی به دنبال جهش رشد کودک بروز می کند. بطور معمول در بین سن 6 ماهگی تا یک سالگی این آنمی وجود دارد که با خوردن قطرۀ آهن خوراکی و غذا تا یک سالگی برطرف می شود. به همین دلیل بعد از پایان یک سالگی بهتر است کودک از نظر فقر آهن مورد آزمایش قرار بگیرد تا اطمینان حاصل شود که مقدار آهن مصرفی کافی بوده است.علت دیگر آنمی فقر آهن در شیرخواران، وزن پایین هنگام تولد است که برای این نوزادان (نوزادان نارس) بعد از سن یک ماهگی آهن خوراکی شروع می شود.

از عوامل دیگر شیوع فقر آهن در کودکان، غنی نبودن مواد غذایی مصرفی و رژیم غذایی نادرست می باشد. همچنین می توان به سندروم های سوء جذب آهن هم اشاره کرد، یعنی علی رغم مصرف خوراکی کافی آهن، جذب آهن در بدن دچار اخلال شده است. برای پیشگیری از فقر آهن باید موارد زیر را مد نظر داشت که البته لازم به ذکر است کلیهء توصیه های قید شده باید تحت نضارت پزشک متخصص باشد و از درمان بیش ازاندازه اکیدا خودداری کرد:
- مصرف قطرۀ آهن خوراکی از 6 ماهگی و ادامۀ آن ترجیحا تا پایان 2 سالگی

- مصرف غذاهای غنی از آهن مثل زردۀ تخم مرغ، گوشت قرمز، عدس، اسفناج، بادام درختی، پسته، ماهی، جگر و...

- افزایش میزان جذب آهن با استفاده از مکمل هایی نظیر آب مرکبات، سرکه و مقادیر مناسب ماست

- کاهش ممانعت از جذب آهن (کاهش دفع آهن) با به حداقل رساندن مصرف چای و قهوه، شکلات و مقادیر بیش از حد لبنیات
نکته: موارد مقاومی از آنمی فقر آهن دیده می شود که به درمان با آهن خوراکی جواب مناسبی نمی دهند. با صرفنظر از عوامل مختلفی که می تواند دخیل باشد مانند از دست دادن خون بطور جزیی و مزمن خصوصا از راه گوارش به دلایل مختلف، این موارد باید توسط پزشک متخصص مورد بررسی قرار گیرد.

دانستن این مساله مهم است که یکی از این عوامل کمبود عنصر مس در بدن می باشد. توصیه می شود برای پیشگیری هفته ای 2 تا 3 بار وعده های غذایی در ظروف مسی طبخ شود.

منبع:

http://www.bacheman.com

تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.