پاتولوژی و بیماری های دهان

پاتولوژی و بیماری های دهان

آسیب شناسی دهان و فک و صورت، اشاره به بررسی بیماری های دهان و فک و غدد بزاقی دارد. دهان یک عضو مهم با عملکردهای مختلف است. همچنین مستعد ابتلا به انواع اختلالات پزشکی و دندانپزشکی است.

 برخی از آسیب های مشکل ساز در دهان و فک وصورت که شایع ترند در ذیل اشاره می شود.

• اختلالات مادرزادی دهان وفک وصورت
• اختلالات اکتسابی دهان وفک وصورت
• اختلالات خونی وعروقی
• اختلالات عفونی (باکتریایی، ویروسی، قارچی)
• اختلالات پس از حوادث فیزیکی و شیمیایی
• اختلالات های خود ایمنی (اتوایمیون)
• اختلالات متابولیک
• اختلالات التهابی
• اختلالات مغز و اعصاب و درد
• اختلالات نئوپلاستیک (تومورها)
• اختلالات دژنراتیو (مخرب لثه و بافت های سر وگردن)
• اختلالات محیطی
• اختلالات ایدیوپاتیک

از فهرست بالا میتوان به اختصار مثال هایی را ذکر کرد:
1- اختلالات مادرزدی دهان وفک وصورت
مال اکلوژن
شکاف لب و کام
زبان بزرگ
گره زبانی ( زبان بسته )
کیست استافنه
توروس
سندرم عقاب

2- اختلالات اکتسابی دهان وفک وصورت
•    اختلالات خونی وعروقی (مشکلات کم خونی، انعقادی، تومورها،...)
•    اختلالات عفونی (باکتریایی، ویروسی، قارچی)
 

باکتریایی
مثال: تب مخملک که توسط گونه های استرپتوکوک ایجاد می شود و به صورت tonsilitis و التهاب گلو قبل از درگیر کام نرم و زبان شروع می شود. این حالت معمولا در کودکان به شکل تب و گسترش راش در پوست رخ می دهد.
 

ویروسی
مثال: (تب خال)هرپس سیمپلکس ( عفونت با ویروس هرپس سیمپلکس یا HSV ) که در دهان و لب ها بسیار رایج است. این ویروس می تواند باعث ایجاد تاول و زخم اطراف دهان ( gingivostomatitis هرپس ) و لب ( تبخال لبی ) شود. عفونت HSV تمایل به عود دوره ای دارد. اگر چه بسیاری از مردم با این ویروس آلوده اند، تنها در 10٪ آنها این تاول ها دیده می شود. زخم ها در هر نقطه ممکن است 3-10 روز ادامه یابد و بسیار مسری است. برخی از افراد عود را یا در همان محل و یا در یک سایت در همان نزدیکی گزارش میکنند. در مواردی که سیستم ایمنی فرد تضعیف شده است، به عنوان مثال، با در HIV و یا مهار سیستم ایمنی مرتبط با سرطان، شیمی درمانی یا در استرس، زیاد قرار گرفتن در معرض نور خورشید، دوره های قاعدگی، ضربه و یا فشار فیزیکی ممکن است عودهای مکرر به وجود آید.
مثال دیگراوریون غدد بزاقی که یک عفونت ویروسی از غدد بناگوشی است. در نتیجه باعث تورم دردناک دو طرف دهان هم در بزرگسالان وهم  کودکان می شود. عفونت کاملا مسری است. اوریون امروز است با زدن واکسن در دوران کودکی جلوگیری می شود. هیچ درمان خاصی برای اوریون به جز آب و مسکن وجود ندارد. گاهی اوقات اوریون می تواند باعث التهاب مغز، تورم بیضه و یا از دست دادن شنوایی شود.

قارچی

مثل (برفک دهان ) کاندیدیازیس شایع ترین عفونت های قارچی است که در تا حد زیادی دهان رخ می دهد. این حالت معمولا در افراد دچار نقص ایمنی رخ می دهد. افرادی که تحت پیوند اند، HIV، سرطان و یا استفاده از کورتیکواستروئیدها دارند معمولا به کاندیدا زیس دهان دچار می شوند.. ازعوامل ریسک دیگر دندان مصنوعی می باشد. این بیماری به شکل لکه ی سفید است که ممکن است با سوزش، درد، یاشبیه پنیرهای  ظاهر شود. پس از تشخیص، کاندیدا می توان با انواع داروهای ضد قارچ درمان می شود.

اختلالات پس از حوادث فیزیکی و شیمیایی
مواد شیمیایی، ضربه گرمایی، مکانیکی یا الکتریکی به بافت نرم دهان و دندان می تواند زخم دهان و دندان پس از سانحه را منجر شود.
اختلالات های خود ایمنی (اتوایمیون)
مثال: سندرم شوگرن
اختلالات متابولیک
اختلالات التهابی
مثال: آنژیوادم
اختلالات مغز و اعصاب و درد

اختلالات نئوپلاستیک (تومورها)
مثال: سرطان دهان. این سرطان ممکن است در لبها، زبان، لثه، کف دهان و یا در داخل گونه ها رخ می دهد. شایعترین سرطانهای دهان عبارتند از کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC). سرطان دهان در مراحل اولیه معمولا بدون درد است و یا ممکن است مانند یک زخم ظاهر می شود. علل سرطان دهان شامل سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل، قرار گرفتن در معرض نور خورشید ( سرطان لب )، جویدن تنباکو، عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی، و پیوند سلول های بنیادی خونساز است. اگر سرطان دهان در مراحل زودرس تشخیص داده شود، شانس کامل بازیابی زیاد است. اگر شما یک توده مشکوک یا زخم در دهان مواجه شدید که مداوم بوده است، باید همیشه به دندانپزشک یا متخصصین تشخیص یا گوش وحلق و بینی یا آسیب شناسی یا فک وصورت مراجعه کنید. تشخیص معمولا با نمونه برداری  صورت می گیرد و درمان بستگی به نوع دقیق سرطانی که تشخیص داده می شود دارد.
اختلالات دژنراتیو (مخرب لثه و بافت های سر وگردن)

اختلالات محیطی
اختلالات ایدیوپاتیک یا ناشناخته
بسیاری بعضی از بیماری های دهان و فک و صورت که به طور کامل درک نشده است.

سندرم سوزش دهان ( BMS )
 یک اختلال است که در آن احساس سوزش در دهان بدون هیچ علت پزشکی یا دندانپزشکی مورد شناسایی، وجود دارد. این اختلال می تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما اغلب در زنان میانسال رخ می دهند. برای BMS فرضیه هایی ارائه شده است که به عوامل مختلف مانند یائسگی، خشکی دهان و آلرژی ارتباط داده شده است. BMS معمولا برای چندین سال طول می کشد.از دیگر ویژگی های این اختلال عبارتند از: اضطراب، افسردگی. هیچ درمانی قطعی برای این بیماری وجود ندارد و درمان حمایتی شامل استفاده از مواد مرطوب کننده، داروهای ضد درد، مکمل های ویتامین و یا استفاده از داروهای ضد افسردگی می باشد

آفت (mucosaAphthous)
زخم های کوچکی که در داخل دهان، لب ها و روی زبان ظاهر می شود. اکثر این زخمهای کوچک در 10تا 14 روز ناپدید می شوند. زخمهای در افراد جوان و میانسال شایع ترین ها هستند. گاهی اوقات افراد مبتلا به آلرژی بیشتر در معرض ابتلا به این زخم می باشد. علاوه براین زخم ها می تواندباعث درد یا احساس سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش شود. بر خلاف تب خال، زخم های شانکر همیشه در داخل دهان یافت می شوند و معمولا کمتر دردناک است. بهداشت دهان و دندان می کند کمک کند اما گاهی اوقات ممکن است مجبور به استفاده از کورتیکواستروئید موضعی شد
 
زبان جغرافیایی
 یک بیماری است که زبان و مخاط دهان که 5٪ از جمعیت را درگیرمی کند. این نما اغلب در افراد مسن و تحت فشار دیده می شود. نامگزاری این ضایعه به دلیل حالت نقشه جغرافیا روی سطح زبان است.

منبع:

http://www.toloodent.ir

تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.