فایبر پست

فایبر پست

خلاصه مقاله
بازسازی زیبایی، عملکرد و ساختار دندان های درمان ریشه شده جهت موفقیت بالینی آنها اهمیت زیادی دارد. سال ها برای درمان این دندان ها از سیستم های پست و کور ریختگی استفاده می شد. با افزایش تقاضا برای زیبا تر شدن دندان ها سیستم های پست و کور بدون فلز مثل فایبر پست ها و پست های زیرکونیایی ارائه شدند. از مزایای فایبر پست ها می توان ضریب کشسانی کمتر، باند آنها به ساختار دندان و زیبایی بیشتر و صرف زمان کمتر نسبت به پست های ریختگی را عنوان کرد.در عین حال آن ها محدودیت هایی نیز دارند که قبل از کاربرد آنها باید درنظر داشت. باند سوال برانگیز آن ها و آداپتاسیون ضعیف با کانال ریشه، از جمله محدودیت آن هاست.
 

مقدمه
دندان های درمان ریشه شده از جنبه های مختلف از جمله از دست دادن حجم زیادی از بافت دندان و تغییراتی که در خصوصیات فیزیکی آن ها در نتیجه دگرگونی شبکه به هم پیوسته کلاژنی، از دست دادن آب و آسیب به مکانیسم فیدبک حسی عصبی ایجاد می شود، شرایط ویژه ای برای ترمیم دارند.  [1] در مواردی که نسج زیادی از بافت دندان از دست رفته است، معمولا ترمیم توسط سیستم پست و کور صورت می گیرد. عملکرد اولیه پست، کمک به گیر کور ترمیم و حفاظت از دندان با توزیع نیروها در طول ریشه می باشد.[1] دوام یک دندان ترمیم شده که درمان ریشه شده است به عوامل مختلفی بستگی دارد. میزان آسیب به  بافت دندان، ضخامت عاج باقیمانده، نوع ماده ترمیمی و اینکه مواد مختلف چطور نیرو های اکلوژنی وارده را در ریشه توزیع میکنند و در نهایت اکلوژن بیمار همه ازعوامل موثر بر موفقیت ترمیم هستند[1-2] تا قبل از سال 1980 پست های فلزی ریختگی گزینه استاندارد برای باز سازی دندان های ترمیم ریشه شده بودند.[1] با افزایش تقاضا برای زیبا تر شدن دندان ها  ساخت پست و کور های غیر فلزی گسترش بیشتری یافت.[3] با افزایش تقاضا برای ترمیم های زیبایی و به جهت افزایش مقاومت به شکست دندان های درمان ریشه شده، سیستم های مختلف پست های همرنگ دندان شامل گلاس فایبرها، کوارتز فایبرها، کربن و پلی اتیلن فایبرها و سرامیک های با پایه زیرکونیا معرفی شدند[4] فایبر پست های کربنی برای اولین بار در سال 1990 معرفی شدند تا جایگزینی برای پست های فلزی موجود باشند. این پست ها به دلیل رنگ سیاهی که داشتند تامین کننده زیبایی رستوریشن های تمام سرامیکی نبودند. لذا فایبر پست هایی از جنس سیلیکا به نام گلاس فایبر پست ها و کوارتز فایبر پست ها معرفی شدند که همرنگ دندان بودند.[4] فایبر پست های رایج امروزی ازفایبر های هم جهت مدفون شده درماتریکس رزینی تشکیل شده اند که توسط سایلن به هم متصل شده اند.[3]

مزایا و محدودیت ها
یکی از مهمترین مزایای فایبر پست ها نزدیک بودن ضریب کشسانی آنها به بافت دندان میباشد.[1-7].وقتی دو ماده از لحاظ ضریب کشسانی به هم نزدیک باشد توزیع استرس در آنها مطلوب خواهد بود. در صورتی که ساختار پست، ضریب کشسانی بالایی داشته باشد و یا به عبارت دیگر سخت تر باشد، از تغییر شکل الاستیک دندان تبعیت نخواهد کرد و باعث ایجاد استرس موضعی در سطح داخلی ریشه خواهد شد. بنابر این فایبر پست میتواند به عنوان یک shock-absorber  عمل کند.[1] نشان داده شده است که فایبر پست ها به احتمال  کمتری باعث شکستگی ریشه در مقایسه با  پست های stainless steel  میشوند.[8] آنالیز finite element  این گونه پست ها نیز نشان داد که استرس کمتری در سطح داخلی ریشه ایجاد می کنند، چرا که ضریب کشسانی مشابه عاج دارند.[9] گزارش شده است که دندانی که توسط پست و کور ریختگی باز سازی میشود در صورت وارد آمدن نیرو و شکستن از ناحیه سرویکال و یا یک سوم میانی ریشه خواهد شکست و عملا غیر قابل ترمیم خواهد شد.در حالیکه دندان هایی که توسط گلاس فایبر پست ها باز سازی شدند شکستگی های قابل ترمیم نشان دادند. لذا گذاشتن فایبر پست ها در دندان های درمان ریشه شده سیاست خوبی جهت پیشگیری از شکستگی آن ها از ناحیه کرست استخوان است.[1] هرچند که در مدل های آنالیز استرس نشان داده شده است که این گونه پست ها رفتاری مشابه دندان طبیعی نشان می دهند، اما تجمع استرس در لبه سرویکالی نشان دادند که می تواند باعث ایجاد درز و ریز نشت شود.[10]
 یکی دیگراز مزایای فایبر پست ها قابلیت سمان کردن آنها با تکنیک های چسباننده است.[3] این قابلیت باعث گیر بیشتری در این پست ها نسبت به پست های دیگری که با تکنیک های معمول سمان کردن چسبانده میشوند فراهم می کند.همچنین از این اثر می توان در تقویت دندان هایی که ساختار ریشه ای آن ها تضعیف شده است بهره برد.[10] هرچند که باید این نکته را نیز در نظر داشت که امروزه تکنیک های ما برای باند به عاج ریشه بر اساس دانش ما برای باند به عاج تاجی است، در حالیکه باند به عاج ریشه خصوصا در دندان درمان ریشه شده میتواند از جهات مختلف متفاوت باشد. از لحاظ رطوبت ذاتی عاج، از لحاظ انتقال نور از سر کانال به داخل ریشه و همچنین عاجی که در طی درمان ریشه در معرض مواد مختلفی از جمله هیپو کلریت سدیم، سیلر های حاوی اوژنول و همچنین حرارت ناشی از تکنیک های گرمایی متراکم کردن گوتا قرار گرفته است مشخص نیست که آیا همان پتانسیل باند عاج تاجی را دارا باشد.[11] یک سوم کرونالی ریشه باند مطمئن تری با فایبر پست ها برقرار میکند. چرا که هر چه به سمت اپیکال ریشه میرویم  از تعداد توبول های عاجی کاسته می شود و باند کمتری از طریق نفوذ رزین به داخل توبول های عاجی خواهیم داشت. علاوه بر این در نواحی اپیکالی ما عاج هیبرید یکنواختی نداریم و همچنین دسترسی جهت اچ و باند نیز در این نواحی کمتر است.[12]
بیشترین شکست فایبر پست ها بین پست و سمان رزینی اتفاق می افتد. چرا که ساختار آن ها حد اکثر پلیمریزیشن را داراست و پتانسیل باند آن با سمان رزینی بسیار کم است لذا از درمان های سطحی مختلفی اعم از شیمیایی و مکانیکی برای افزایش قدرت باند آن استفاده میشود.[4, 7, 11, 13-14]air abrasion  و اچ توسط اسید هیدروفلوریک یکی از روش های رایج به جهت ایجاد ناصافی هایی در سطح پست برای افزایش گیر مکانیکی آن می باشد که نشان داده شده است که در افزایش گیر بین پست و سمان رزینی موثر است.[4] اما در مورد استفاده از  سایلان برای افزایش گیر نتایج متفاوتی گزارش شده است.در حالیکه برخی استفاده از سایلن را در افزایش قدرت باند موثر ندانستند.[3, 15] برخی دیگر توصیه به کاربرد این ماده بدین منظور نموده اند.[16] به طور خلاصه باند به فایبر پست ها می تواند توسط درمان هایی که ایجاد گیر میکرو مکانیکی می کنند و به دنبال آن باند شیمیایی توسط سایلن بهبود یابد.[17]
هرچند که ادعا میشود که این گونه پست ها نیاز به افزایش طول جهت افزایش گیر به دلیل چسبیدن به ساختار دندان ندارند[18]اما مطالعات نشان داده اند که گیر اصطکاکی نقش مهمی در دوام فایبر پست ها دارد. لذا افزایش طول پست و آداپتاسیون خوب پست با دیواره های کانال از عوامل موفقیت این پست ها میباشد.[4-5]relining  فایبر پست ها به جهت افزایش آداپتاسیون آنها با کانال و افزایش گیر اصطکاکی یکی از روش های توصیه شده است.[5] هر چند که این پست ها گیر بیشتری از پست های معمول دارد اما اصول کلی که برای قرار دادن پست بیان شده است (حداقل طول برابر تاج و باقی ماندنmm3-6 گوتا در انتهای کانال) باید رعایت شود. یکی از این اصول مهم وجود فرول (ferrule effect) است که به معنای وجود دیواره هایی موازی ازبافت عاج تاجی است که توسط لبه های کراون در بر گرفته می شود. حضور فرول به عنوان یک فاکتور مهم در بهبود مقاومت به شکست دندانهای درمان ریشه شده است، حتی اگراز فایبر پست در درمان آن ها استفاده  شود.[19] امروزه برای روکش های تمام سرا میکی، انلی ها و ونیرهای سرامیکی مارجین ها معمولا بالای لثه قرار میگیرد. یک پست فلزی و یا کربنی مطمئنا اثر "show through "خواهد داشت. لذا یکی دیگراز مزایای پست ها ی همرنگ، بازسازی رنگ و شفافیت طبیعی دندان است.[1] رزین های لایت کیور برای چسباندن فایبر پست ها پیشنهاد نمی شوند چرا که حتی اگر از پست های ترانس لوسنت استفاده شود اما باز هم عمق کیور کافی نخواهد بود.لذا استفاده از سمان های دوال کیور و یا سلف کیور توصیه میشود.

 امروزه سمان های دوال کیور گسترش زیادی یافته اند. استفاده از پست هایی که نور راانتقال میدهند  کیفیت کیور بالاتری از این سمان ها به دست میدهد.[20]
یکی دیگر از خصوصیات فایبر پست ها که باید در نظر گرفته شود میزان رادیو اپسیتی آن هاست. ترکیب فایبر پست موثر بر این خصوصیت آن هاست. گلاس فایبر ها رادیودانسیته کمتر از کوارتز فایبر پست ها دارند وآن ها نیز رادیو لوسنت تر از کربن فایبر پست ها هستند. در هر صورت همه این پست ها از پست های فلزی و زیر کونیایی رادیو دانسیته کمتری دارند. رادیو لوسنسی فایبر های پلی اتیلنی می تواند از محدودیت های آن ها محسوب شود.[21]
به هر حال در کاربرد هر گونه پست غیر فلزی در شرایطی که بافت تاجی باقیمانده حداقل است و استحکام بالایی برای کور مورد نیاز است، باید احتیاط کرد. [22]
درنهایت مزیت دیگر این پست ها زمان کمتر و تعاد جلسلت کمتری است که نسبت به پست های ریختگی از دندانپزشک و بیمار صرف میکند.

نتیجه گیری:
 استفاده از فایبر پست ها برای ترمیم دندان های درمان ریشه شده باید با توجه به محدودیت ها و مزایای آن ها صورت گیرد. هرچند که این پست ها به  دندان می چسبند ولی  رعایت اصول بیومکانیک پست ها و گیر اصطکاکی مناسب آن ها با دندان میتواند دوام آن هارا افزایش دهد.

منبع:

http://www.drmehrighasemi.ir

تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.