سینوزیت حاد عفونت سینوس است که کمتر از چهار هفته طول بکشد. 1% از عفونت های ویروسی حاد تبدیل به سینوزیت می شوند. مشخصه سینوزیت حاد درد و احساس فشار در صورت، سردرد، انسداد بینی، ترشح ازبینی، تب و احساس بی‌حالی است. شایع‌ترین‌سینوس‌های درگیر، در بچه‌ها و بزرگسالان، سینوس‌های‌ماگزیلاری است که درگیری آن‌ها معمولا همراه سینوزیت‌اتموئید یا همه سینوس‌هاست (پان سینوزیت).
اتیولوژی: سه دسته‌از علل می‌توانند موجب سینوزیت شوند:
الف) انسداد منفذ سینوس یا گذرگاه‌های سینوسی:انسداد راه خروجی سینوس به دنبال عفونت‌های ویروسی‌یا سرماخوردگی، شایع‌ترین علت ایجاد سینوزیت است.آلرژی نیز یکی از شایع‌ترین علل مستعد کننده سینوزیت‌است.انحراف تیغه بینی، اجسام خارجی، بزرگی شاخک‌های بینی، بزرگی آدنوئید، پانسمان داخل بینی وتومورهای داخل بینی از علل انسدادی دیگر هستند.
ب) اختلال در انتقال‌موکوسیلیاری: در بیماری فیبروز کیستیک تغییرات پاتولوژیک در موکوس رخ می‌دهد. دردیسکینزی سیلیاری اولیه‌که نوعی از آن سندرم کارتاژنز است، حرکت مژک‌ها مختل است و ترشحات راکدباقی می‌مانند.
پ) گسترش مستقیم عفونت: عفونت ریشه‌دندان‌های فک بالا ممکن است به داخل سینوس‌گسترش یابد. همچنین شنا در آب‌های آلوده ممکن است‌موجب ورود پاتوژن‌ها به داخل سینوس شود.
شایع‌ترین باکتری‌های مسبب سینوزیت حاد عبارتنداز: استرپتوکوک پنومونیه، هموفیلوس آنفلوانزا، وبرانهاملاکاتارالیس.
علائم بالینی: معمولا اولین شکایت بیمار احساس‌گرفتگی بینی است. به دنبال آن احساس فشار روی‌سینوس درگیر وجود دارد که کم کم به درد شدید موضعی وحساسیت روی سینوس درگیر تبدیل می‌شود. شایع‌ترین‌شکایت بیمار درد است که معمولا مبهم و به همراه‌احساس سنگینی و فشار است. درد با زورزدن مانند مانوروالسالوا یا با خم‌شدن بدتر می‌شود. درد سینوس ماگزیلاری معمولا روی گونه یادندان‌های بالایی متمرکز می‌شود. گاهی بیمار دردش را به‌دندان یا چشم نسبت می‌دهد. در سینوزیت اتموئید، دردمعمولا در سمت داخل و عمق چشم متمرکز است و ممکن‌است حرکت دادن چشم موجب ناراحتی شود. در سینوزیت‌پیشانی درد در بالای ابرو و در ناحیه پیشانی متمرکزمی‌شود. در سینوزیت اسفنوئید درد در پشت و قسمت عمق‌چشم، روی استخوان اکسیپیتال و گاهی بر روی خط وسطجمجمه وجود دارد. در سینوزیت حاد فرونتال، درد معمولادر صبح شدیدتر است و در بعدازظهر کاهش می‌یابد.معمولا درد در ساعات بیداری وجود دارد. درد در هنگام‌شب سینوزیت اسفنوئید یا استئیت را مطرح می‌سازد.ترشحات بینی در روزهای اول ممکن است دارای رگه‌های‌خونی باشد. این ترشحات به سرعت چرکی می‌شود وانسداد بینی افزایش می‌یابد. در کودکان بلع ترشحات‌ممکن است منجر به تهوع، استفراغ، کاهش اشتها واحساس مزه بد در گلو به همراه تنفس بدبو شود. بسته‌شدن شیپور استاش به علت ترشحات غلیظ پشت حلق‌موجب انسداد شیپور استاش و احساس پری گوش به‌همراه صداهای تق تق در گوش می‌شود.
در معاینه بینی مخاط بینی پرخون و متورم و شاخک‌های بینی بزرگ شده‌اند. ترشحات چرکی درمئاتوس میانی یا در کف بینی دیده می‌شود. می‌توان بااستفاده از قطره فنیل افرین، پس از انقباض عروقی، وجودچرک را در قسمت‌های عمقی‌تر بینی مانند قسمت خلفی‌مئاتوس میانی مشاهده کرد. معمولا لمس روی سینوس‌گرفتار موجب درد و حساسیت در لمس می‌شود.
تشخیص: در اکثر موارد نیازی به رادیوگرافی برای اثبات‌تشخیص نیست. درواقع علائم بیماری و معاینه فیزیکی کلید اصلی تشخیص سینوزیت حاد است. تنها استثنا در این مورد بسته شدن کامل‌مجرای سینوس فرونتال است که در این حالت احساس‌درد شدید و غیر قابل تحمل در غیاب مشاهده ترشح چرکی‌بینی وجود دارد. به طور کلی رادیوگرافی ساده استاندارد درسینوزیت، نمای واترز بوده است، اما مواردمثبت و منفی کاذب قابل توجهی دارد.
درمان: اکثر بیماران مبتلا به‌سینوزیت حاد بدون آنتی‌بیوتیک بهبود می‌یابند. با وجوداین، درمان انتخابی سینوزیت حاد تجویز آنتی‌بیوتکی‌مناسب بر اساس باکتری‌های شایع است. گرچه‌آموکسی‌سیلین در درمان عفونت‌های ساده سینوس مؤثراست، در موارد عدم پاسخ به درمان یا وجود سوش‌های‌حاوی بتالاکتاماز هموفیلوس آنفلوانزاوبرانهاملاکاتارالیس، تجویز کوتریموکسازول، آموکسی‌سیلین ـ کلاولانیک اسید یا سفوروکسیم مؤثر واقع می‌شود. استفاده ازداروهای ضد احتقان خوراکی مثل پسودوافدرین در بازکردن منافذ سینوس‌ها مؤثر است. در سه روز اول، می‌توان‌از قطره‌های ضد احتقان مانند فنیل‌افرین یا نفازولین‌استفاده کرد. استفاده از بخور آب جوش ساده در کاهش‌علایم و رقیق کردن ترشحات مؤثر است. استفاده ازآنتی‌هیستامین‌هادر سینوزیت حاد نه تنها ضرورتی نداردبلکه با خشک کردن ترشحات ممکن است برای انتقال موکوسیلیاری مضر باشد.
امروزه با پیدایش آنتی‌بیوتیک‌های مؤثرتر و کم‌عارضه‌تر، در درمان سینوزیت، فارنژیت و اتیت حاد به‌استفاده از آمینوگلیکوزیدهایی مانند جنتامایسین نیازی‌نیست. در سینوزیت حاد انجام کشت ضرورتی ندارد ودرمان بر اساس باکتری‌های شایع شروع می‌شود.بعنوان مثال با توجه به این که استافیلوکوک جزء سه باکتری‌شایع اول سینوزیت حاد نیست، داروهایی مثل‌سفالکسین یا کلوگزاسیلین بعنوان انتخاب اول در شروع درمان سینوزیت حادمناسب نیستند.
دست‌کم به مدت ده روز، درمان آنتی بیوتیکی لازم است. عدم تاثیر درمان آنتی بیوتیکی با پیشرفت علائم بعد از دو روز و یا عدم بهبودی پس از یک هفته مشخص می شود. در صورتی که دوره دوم درمان آنتی بیوتیکی نیز غیر موثر واقع شود، بررسی های تکمیلی جهت تعیین علت شکست درمان بر اساس وضعیت هر بیمار انتخاب می شود. معاینه بینی به کمک اندوسکوپ ممکن است در مشخص نمودن مشکلات احتمالی غفلت شده کمک کننده باشد.
کلیه حقوق برای مولف محفوظ است، استفاده بدون مجوز کتبی پیگرد قانونی دارد.
منبع:
http://www.nose.ir/fa
کلیه مطالب از http://www.nose.ir/fa گرفته شده است.
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.