سرطان معده
همه گیریشناسی و سیر طبیعی
میزان بروز سرطان معده در کشورهای فقیری که گوشتهای دودی و گوشتهای غنی از نیترات مصرف میکنند بیشتر است. سایر حالات زمینهساز شامل کم خونی وخیم، زخمهای معده و سابقه جراحی معده میباشند. میزان بروز سرطان معده (بجزسرطانهای پیوستگاه مری و معده) در ایالات متحده کاهش یافته است، یک عامل خطر ساز شناخته شده سرطان معده عفونت ناشی از هلیکوباکترپیلوری است. اما هنوز معلوم نیست که درمان زودرس عفونت هلیکوباکترپیلوری میزان بروز سرطان در افراد دچار عفونت را تغییر میدهد یا خیر.
تشخیص
بیماران دچار سرطان معده اغلب با درد شکم، سیری زودرس، کم خونی، ضعف وکاهش وزن مراجعه میکنند. در اغلب موارد، قبل از زمان تشخیص، سرطان گرههای لنفی موضعی را در گیر کرده است. معاینه جسمانی ممکن است نشان دهنده توده معده، گره نافی (گره خواهر ماری ژورف) یا گره سوپراکلاویکولار بالای استخوان ترقوه چپ گروه ویرشو) باشد.
درمان
سرطان معده اغلب یا جراحی درمان میشود. پس از برداشت تومور و تمامی گرههای لنفی مربوط، احتمال بقای 5 ساله 40% یا کمتر است. در صورت عود سرطان معده کانونهای عود بیشتر به صورت گسترشهای موضعی یا انتشار خونی به کبد از طریق روید باب ظاهر میشوند. شیمی درمانی یا پرتوتابی پس از جراحی تاثیر مهمی ندارند. در بیماران دچار سرطان متاستیک معده ممکن است شیمی درمانی به منظور تسکین علایم انجام شود. میزان پاسخ به شیمی درمانی 20 تا 40 درصد است، اما شیمی درمانی هیچ تاثیر محسوسی بر طول عمر قابل انتظار 5 تا 7 ماهه بیماران ندارد.
سرطان کولورکتال (سرطان روده بزرگ)
همهگیری شناسی و سیر طبیعی
سرطان کولون تقریبا در افراد جامعه تشخیص داده می شود مهمترین عوامل زمینهساز، تاریخچه قبلی کولیت اولسراتیو و تاریخچه محکم خانوادگی میباشند. جهشهای متعددی، چه ارثی و چه خودبه خود، نقشی قابل توجه در استعداد به سرطان کولون بازی میکنند.
از آنجا که برداشت پولیپ احتمالا مهمترین راه جلوگیری از بروز سرطان کولن مهاجم می باشد، قابل اعتمادترین راه کاهش مرگ و میر حاصل سرطان کولورکتال (سرطان روده بزرگ)، انسجام رودهای کولونوسکوپی میباشد. مطالعات مختلف نشان دادهاند که استفاده از سیگموئیدوسکوپی و بررسی خون مخفی در مدفوع نیز باعث کاهش بروز سرطانهای کولورکتال (سرطان روده بزرگ) و مرگ و میر حاصل از آنها میشود.
در بیماران دارای موتاسیونهای ثابت شده (پولیپوز آدنوماتوز فامیلیال، سندرم گاردنر،HNPCC ) و یا تاریخچه خانوادگی قوی سرطان یا کسانی که مبتلا به بیماریهای همراه با سرطانهای کولون مثل کولیت اولسراتیو میباشند، مشاهده و تصویربرداری از تمام کولون میبایست قبل از سنین 40 سالگی شروع شود. تحقیقاتی در حال انجام است که بتوان با استفاده از مداخلاتی همچون کنترل رژیم غذایی، مصرف روزانه آسپرین، مهارکنندهةای سیلکواکسیژناز 2 و عوامل دیگر، از سرطانهای کولورکتال (سرطان روده بزرگ) پیشگیری اولیه نمود. اشتیاق برای تجویز رژیمهای غنی از فیبر به منظور کاهش خطر سرطان کولون کاهش یافته است.
علایم
سرطانهای کولون و راست روده اغلب به صورت خونریزی از راست روده تظاهر می:نند. بیماران دچار ضایعات سمت راست کولون اغلب از تغییر رنگ مدفوع
یا درد و نفخ گذرا شکایت دارند. ضایعات سمت چپ ممکن است حالت شکننده پیدا کنند منجر به ظهور خون قرمز در کنار مدفوع شوند. گاهی سرطانهای کولون و راست روده تا انسداد کامل روده یا سوراخ شدن حفره صفاقی بدون علامت هستند. شایعترین الگوی عود سرطان راست روده گسترش لگنی موضعی است؛ سرطان کولون اغلب بر اثر متاستاز به ریه یا کبد عود میکند.
سرطان لوزالمعده
همهگیری شناسی و سیر طبیعی
سرطان لوزالمعده غالبا یا مصرف سیگار ومصرف بیش از حد الکل ارتباط دارد. سرطان اپیتلیال- لوزالمعده نوعی آدنوکارسینوما است که میزان مرگ ومیر بسیار بالایی دارد زیرا معمولا هنگامی تظاهر میکند که تومور قابل رزکسیون جراحی نیست. یک نوع دیگر سرطان لوزالمعده که شیوع کمتری دارد از سلولهای اندوکرین منشاء میگیرد.
علایم
شایع ترین تظاهر سرطان لوزالمعده درد شکمی همراه با کاهش وزن سریع است. به طور مشخص درد در ناحیه اطراف ناف احساس میشود و به پشت انتشار می یابد.
سایر علایم سرطان لوزالمعده شامل شروع اخیر دیابت، درد شکمی ناشی از مسدود شدن شریان مزانتریک فوقانی، کیسه صفرای قابل لمس یرقان ناشی از انسداد مجریا صفراوی مشترک میباشد.
نشانگر توموری CA19-9 در 75 درصد یا کمتر موارد بالا میرود.
درمان
تنها درمان قطعی سرطان لوزالمعده، پانکراتیکودئودنکتومی (عمی ویپل) است که عمل وسیعی است و مستلزم آناستوموزهای متعدد و طحال برداری است و میزان مرگ و میر آن در مراکزی که در این زمینه تجربه کمتری دارند بالا است میزان بقای 5 ساله بیماران دچار سرطان موضعی لوزالمعده 25 تا 50 درصد است. در بیماران دچار تومور غیر قابل برداشت. پرتودرمانی موضعی همراه با تجویز 5-FU ممکن است مفید باشد؛ در بیشت از 30 درصد بیمارانی که تحت این روش درمانی قرار میگیرند ممکن است علایم بیماری تا حدود بهبود یابد در موارد پیش رونده بیماری استفاده از شیمی درمانی تسکینی با تجویز هفتگی ژم سیتابین اندکی موجب بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر بیماران شده است (طول عمر این بیماران با تجویز ژم سی تابین 7/5 ماه و بدون آن 4/4 ماه است.)
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.