در داخل مفصل زانو، دو منیسک وجود دارد یکی در قسمت داخل و دیگری در قسمت خارج. در واقع منیسک عضوی است که به صورت واشر بین دو استخوان مفصل زانو قرار میگیرد و اجازه نمیدهد استخوانها به هم برخورد داشته باشند. پارگی مینیسک شایعترین آسیب زانو خصوصاً در افراد ورزشکار است.
علت پارگی مینیسک زانو
علت پارگی مینیسک زانو معمولاً حرکات ناگهانی خصوصاً چرخشی با فشار زیاد در هنگام ورزش است. این آسیب خصوصاً در افرادی که دارای ضعف مینیسک زانو هستند یا افرادی که فشار زیادی به مفصل زانو میآورند میتواند به وجود آید.
در افرادی که به آرتروز پیشرفته زانو دچار هستند پارگی مینیسک زانو به وفور دیده میشود که نیاز به اقدام خاصی برای درمان زانو درد نیست.
علائم پارگی مینیسک زانو
پارگی منیسک زانو ممکن است هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نکرده و حتی بیمار نداند مینیسک زانوی او پاره است ولی در بسیاری اوقات علائم پارگی مینیسک تا حدودی می شود که زندگی را برای وی مشکل میکند. علائم پارگی مینیسک زانو بیشتر به صورت درد، ایجاد تورم در مراحل حاد، احساس قفل شدن زانو یا احساس لقی و در رفتن زانو است و معمولاً بیماران قادر نیستند که زانو را به طور کامل خم کنند. نشستن در دستشویی ایرانی و انداختن زانوها بر روی هم به تشدید زانو درد در این افراد منجر میشود. درد پارگی منیسک زانو در مراحل حاد به علت تورم زیاد است ولی به تدریج حتی بدون هیچ اقدام خاصی، بهبودی نسبی پیدا میشود اما در آسیبهای شدید به کاهش فعالیت فیزیکی بیمار منجر میشود چرا که با افزایش فعالیت، درد دوباره عارض میشود.
این بیماران باید به جای کاهش فعالیت که به بهبود درد منجر میشود به پزشک متخصص مراجعه کنند تا در صورت نیاز اقدامات پزشکی و درمان پارگی مینیسک سریعتر انجام شود.
تشخیص پارگی منیسک زانو
درصورتیکه پزشک در مورد بروز پارگی مینسک اطمینان نداشته باشد انجام تست عکس برداری آم آر آی را توصیه میکند تست ام آر آی تست حساسی است که ازبافت ها ی نرم زانو(مینیسک و لیگامنت متقاطع قدامی) گرفته میشود و زمانیکه مایع یا خطوط روشن در مینیسک زانو ظاهر شود. نشان دهنده پارگی مینیسک زانو است. فرسودگی مینیسک بر اثر افزایش سن روندی طبیعی است و پزشک باید با توجه به علایم پارگی مینیسک زانو، انجام تست های ام آر آی را برای بیمار تجویز کند.
درمان پارگی منیسک زانو
درمان پارگی مینیسک زانو به شدت، محل و بیماری به وجود آوردنده آن، وضعیت و سن بیمار بستگی دارد. اما در اغلب موارد، میتوان با روشهای درمانی حرفهای و مبتکرانه از جراحی زانو خودداری کرد.
در مورد درمان پارگی منیسک زانو می توان گفت که یک سوم قسمت خارجی منیسک زانو غنی از عروق خونی است. به این قسمت ناحیه قرمز میگویند که پارگی این قسمت توسط خود بدن و به صورت خود به خودی ترمیم میشود. اما در قسمت دو سوم داخلی منیسک که ناحیه سفید نامیده میشود عروق خونی زیادی وجود ندارد و خصوصاً پارگی در این نواحی ممکن است نیاز به جراحی پارگی مینیسک زانو داشته باشد.
اما در صورتی که پارگی منیسک زانو کوچک باشد نیاز به اقدام خاصی نیست و با درمانهای دارویی و انجام "رایس" یعنی استراحت، استفاده از یخ به صورت متناوب در منطقه مبتلا در موارد حاد و فشار که منجر به بهبودی تورم ناحیه مبتلا میشود و حتی استفاده از بانداژ پلاستیکی و آتل برای ایجاد فشار و الویشن جهت کاهش تورم در موارد حاد، کمک کننده است؛ البته استفاده از داروهای ضد التهاب نیز معمولاً برای کاهش درد ناشی از پارگی منیسک مفید است.
افرادی که پارگی منیسک پیشرفته زانو دارند و این امر به قفلشدگی یا خالی شدن زانو منجر میشود، ممکن است نیاز به اصلاح آرتروسکوپی آسیب مینیسک زانو از طریق جراحی باشد که در موارد مزمن بهتر است این جراحی ظرف 6 ماه اول آسیب انجام شود.
عمل جراحی که برای درمان پارگی منیسک زانو در این بیماران انجام میشود معمولا منیسکتومی است. منیسکتومی روشی است که در آن قسمت پاره شده مینیسک زانو از داخل زانو خارج میشود. خارج شدن این قسمت پاره شده میتواند مشکلات بیمار را حل کند چون گیر کردن همین قسمت در بین سطوح مفصلی است که موجب قفل شدن زانو میشود و کشیده شدن آن است که موجب تحریک بافت سینوویال مفصل و بدنبال آن درد و تورم زانو میشود.
خارج کردن این قسمت پاره شده منیسک زانو را میتوان با عمل جراحی باز انجام داد. با اینحال امروزه برای این کار معمولا از روش آرتروسکوپی استفاده میشود. مسلما خارج کردن قسمت پاره شده منیسک شکل آن را به حالت اول برنمیگرداند ولی میتواند مشکلات بیمار را کلا و یا تا حدود زیادی از بین برده و جلوی آسیب های بیشتر به زانو را بگیرد.
استفاده از فیزیوتراپی و تقویت عضلات اطراف مفصل و خصوصاً استفاده صحیح از زانو و پرهیز از خم کردن شدید زانو و بالا و پایین رفتن از پله و دو زانو و چهارزانو نشستن میتواند در درمان پارگی منیسک زانو کارساز باشد؛ همچنین استفاده از دستشویی ایرانی در پارگی منیسک زانو توصیه نمیشود.
در پارگی مزمن منیسک زانو استفاده از سلولهای بنیادین و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت به صورت ایزوله یا همراه با جراحی آرتروسکوپی انجام می شود که با نتایج مثبتی در بعضی از بیماران همراه بوده است ولی نیاز به تحقیقات گستردهتری دارد.
منبع:
http://www.variani.ir
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.