تبخال تناسلی چیست ؟
همه ما با تبخال لب آشنایی داریم و شاید خودمان یا اطرافیان مان تا به حال چند بار این بیماری دردناک را تجربه کرده باشیم. اما نکته اینجاست که تبخال انواع مختلفی دارد و ویروس های مختلفی عامل آن هستند. یکی از انواع شایع تبخال در ناحیه تناسلی است.
همه ما با تبخال لب آشنایی داریم و شاید خودمان یا اطرافیان مان تا به حال چند بار این بیماری دردناک را تجربه کرده باشیم. اما نکته اینجاست که تبخال انواع مختلفی دارد و ویروس های مختلفی عامل آن هستند. یکی از انواع شایع تبخال در ناحیه تناسلی است که می تواند با تماس پوست و ترشحات منتقل شود. اگر می خواهید بدانید این بیماری چیست و چه رابطه ای میان تبخال لب و تبخال ناحیه تناسلی وجود دارد و اینکه آیا تبخال درمان پذیر است یا خیر، گفته های دکتر ژانت سروش، متخصص بیماری های عفونی را از دست ندهید.
چه ربطی به تبخال لب دارد؟!
تبخال تناسلی شایع ترین بیماری تناسلی زخمی در جهان است که در بیشتر موارد از طریق تماس جنسی منتقل می شود؛ اگرچه به ندرت ممکن است راه های انتقال غیرتناسلی هم داشته باشد. برای مثال اگر شخصی منطقه دیگری از بدنش آلوده باشد می تواند آن را به منطقه تناسلی منتقل کند اما این نوع انتقال خیلی شایع نیست. علت این بیماری، ویروسی از خانواده هرپس ها یا ویروس های تبخال است. نوعی از این ویروس که منجر به بیماری تناسلی می شود HSV۲ یا ویروس هرپس سیمپلکس تیپ ۲ نام دارد. آن نوع از ویروس که منجر به تبخال لب می شود نیز HSV۱ یا هرپس سیمپلکس تیپ یک نام دارد. همه اینها از یک خانواده هستند اما تظاهرات شان در نقاط مختلف، متفاوت است.
بار اول از همه سخت تر است!
فردی که اولین بار مبتلا به ویروس می شود وارد یک دوره کمون ۲ تا ۳ هفته ای می شود. این دوره در برخی ها کوتاه تر و در برخی ها طولانی تر است. در بار اول علائم ابتلا به ویروس خیلی حاد و شدید هستند. به این صورت که معمولا در ناحیه تماس و منطقه بیرونی تناسلی، ضایعات جوشدار ایجاد می شود. این جوش ها گاهی اوقات به صورت تاول های آبدار خیلی کوچک هستند که ممکن است در همان چند ساعت یا روزهای اول بترکند و به صورت زخم باقی بمانند. درواقع این ضایعات بیشتر زخمی هستند و وقتی بیمار به پزشک مراجعه می کند ضایعه معمولا به صورت یک زخم در ناحیه تناسلی است. جوش ها معمولا بسیار دردناک هستند و شخص خیلی زود متوجه آن می شود. در اغلب موارد، تب و علائم عمومی مثل درد بدن، سر درد، ضعف و بی حالی نیز دیده می شود. غدد لنفاوی ناحیه کشاله ران بزرگ می شوند و معمولا در معاینه هم دردناک هستند. به خصوص در خانم ها اگر این زخم ها در اطراف مجرای ادرار ایجاد شوند به شدت سوزش ادرار پیدا می کنند. گاهی اوقات آنقدر ضایعه شدید است که ممکن است شبکه عصبی ناحیه لگن را هم درگیر کرده و فرد را دچار احتباس ادرار کند.
این ویروس ریشه کن نمی شود
اولین بار که شخص به این ویروس مبتلا می شود بیماری دوره بسیار طولانی دارد. گاهی اوقات ۲ تا ۴ هفته طول می کشد تا ضایعات به تدریج از بین بروند و دردشان کم شود. در تمام طول دوره حاد بیماری، فرد می تواند ویروس را از طریق ترشحات تناسلی و تماس پوستی ناحیه مبتلا به دیگران انتقال دهد. بعد از برطرف شدن علائم فرد وارد دوره ای می شود که فاز خوب شدن قطعی نیست به این دلیل که هر موقع مبتلا به ویروس هرپس چه تیپ یک و چه تیپ ۲ می شویم، این ویروس در گانگلیون های عصبی بدن باقی می ماند. در نتیجه می تواند به صورت ضایعات عود کننده مکرر در طول زندگی تکرار شود کما اینکه خیلی ها این تجربه را در تبخال لب دارند.
بعضی ها هیچ علامتی ندارند!
یکی از مشکلات این است که فرد ممکن است با عود مکرر تبخال، دیگر علامتی نشان ندهد یا علائم آنقدر خفیف باشند که متوجه آن نشود. ممکن است فقط یک یا دو جوش کوچک باشد و درد خیلی خفیفی داشته باشد یا اصلا بدون التهاب و خارش باشد و حتی دیده نشود اما در عین حال بیمار می تواند ویروس را به دیگران انتقال دهد. پس افرادی که سابقه تبخال دارند ممکن است در هر دوره ای از زندگی شان پخش ویروس داشته باشند و این پخش باعث می شود دوباره با تماس بتوانند آن را به فرد دیگر منتقل کنند؛ اگرچه ممکن است ظاهر ناحیه تناسلی هیچ ضایعه ای را نشان ندهد.
عوارض خطرناک دارد یا ندارد؟
در کسانی که نقص سیستم ایمنی ندارند معمولا این ویروس مشکل جدی ایجاد نمی کند؛ ضایعه برای مدتی ایجاد می شود و فرد را آزار می دهد و بعد از بین می رود.
عوارض سیستمیک و درگیر کردن سایر احشا و قسمت های بدن معمولا دیده نمی شود. اما در بعضی موارد ممکن است حتی در افرادی که نقص سیستم ایمنی هم ندارند درگیری ریه، کبد، مغز و بعضی اوقات به صورت پخش ویروس در بدن مثل آبله مرغان دیده شود. با این حال این عوارض اغلب در افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند، اتفاق می افتد.
بستگی به سیستم ایمنی دارد
شدت تکرار تبخال بستگی به سیستم ایمنی فرد دارد. هرچه سیستم ایمنی ضعیف تر باشد یا فرد به هر دلیلی نسبت به عفونت ها مستعد تر باشد، عود تبخال می تواند سریع تر و شدیدتر شود. برای مثال کسانی که بیماری نقص ایمنی جدی مانند HIV دارند، افرادی که شیمی درمانی می شوند یا پیوند عضو داشته اند، افرادی که استروئید (کورتون) مصرف می کنند یا حتی کسانی که بی خوابی های طولانی مدت کشیده اند یا کاهش وزن و استرس خیلی شدید داشته اند ممکن است عود بیشتری داشته باشند. درواقع عود این ضایعات دیگر ارتباطی با تماس جنسی نخواهد داشت. یعنی بار اول که فرد مبتلا می شود به دنبال تماس جنسی است؛ دفعات بعدی عود خود ویروس است که اتفاق می افتد.
فقط در ۷۲ ساعت اول
وقتی برای اولین بار ویروس وارد بدن می شود و علائم پرسر و صدا ایجاد می کند به خصوص در ۷۲ ساعت اول اگر فرد به پزشک مراجعه کند، می توان به سرعت درمان ضدویروس را برای او شروع و به این ترتیب تا حد زیادی علائم را کنترل کرد، یعنی به جای اینکه ویروس هفته ها طول بکشد تا از بدن دفع شود با این کار می توانیم طول دفع ویروس را کوتاه کنیم همچنین خطر ابتلا را برای اطرافیان بیمار کاهش دهیم. این درمان، علائم، سوزش، درد، تب و... بیمار را تخفیف می دهد در نتیجه به نفع بیمار است که به سرعت به پزشک مراجعه کند. اگر فرد بعد از ۷۲ ساعت مراجعه کند معمولا درمان ضد ویروس خیلی برایش موثر نیست اما با این حال اگر علائم خیلی شدیدی داشته باشد درمان را حتی بعد از ۷۲ساعت هم شروع می کنیم. در کل بهترین زمان مراجعه ۳ روز اول است؛ یعنی بعد از اینکه بیمار اولین جوش، درد، تب و سوزش را احساس می کند. البته چه درمان ضدویروس بدهیم و چه ندهیم این دوره ۲ تا ۴ هفته ای طی می شود و فرد خود به خود بهبود پیدا می کند. بعد از اینکه ضایعات خوب شدند معمولا دیگر انتقالی رخ نمی دهد.
منبع:
http://drzanan.com
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.