اگر قسمت خارجی گوش دچار آسیب شود، ممکن است در فاصله بین پوست و غضروف زیرش مقداری خون جمع شود و باعث ورم کردن و درد گوش گردد. این جمع شدن خون که به آن اصطلاحأ هماتوم (Hematoma) گفته می شود ممکن است باعث توقف خونرسانی به غضروف گردد و در نتیجه احتمال دارد که این غضروف به تدریج از بین رفته و جای خود را به بافت دیگری (بافت اسکار Scar) بدهد.
صدمه شدید و یا تکرار شدن این صدمات می تواند باعث ایجاد وضعیتی در گوش شود که به آن اصطلاحا گوش گل کلمی (cauliflower ear) گفته می شود. این وضعیت معمولأ در کشتی گیرها و بوکسورها و بعضی از ورزشهای دیگر دیده می شود.
شما می تو انید با قرار دادن کیسه حاوی قطعات یخ بر روی گوشی که دچار صدمه شده است از ناراحتی آن کم نمایید. اگر گوش به شدت ورم کرده است باید به پزشک مراجعه نمایید. پزشک ممکن است بعد از انجام بیحسی موضعی، این خون جمع شده در گوش را تخلیه نماید و یا اینکه یک باند از فشاری بر روی آن قرار دهد تا از ورم آن کاسته شود. برای اصلاح تغییر شکل گوش ممکن است نیاز به عمل جراحی پلاستیک باشد.
التهاب گوش خارجی
در التهاب گوش خارجی که به آن اصطلاحا اوتیت اکسترنا (otitis externa) گفته می شود، مجرای گوش ملتهب می شود و معمولأ علت آن، یک عفونت باکتریایی، ویروسی و یا قارچی می باشد. اوتیت اکسترنا اغلب بعد از شنا کردن ایجاد می شود زیرا وجود رطوبت در مجرای گوش باعث افزایش احتمال بروز عفونت می شود. این وضعیت همچنین می تواند در افرادی که در محیط های گرم و مرطوب کار می کنند و یا افرادی که از وسایل داخل گوش استفاده می کنند ایجاد شود. خراشیدن مجرای گوش با گوش پاک کن و یا ناخن، علت دیگر ایجاد التهاب گوش خارجی می باشد. بطور کمتر شایعی ممکن است عفونت بر اثر واکنش به مواد شیمیایی مثل آن موادی که در قطرههای گوش و یا در رنگ مو وجود دارد ایجاد شود.
علایم التهاب گوش خارجی
علایم التهاب گوش خارجی معمولأ در طی یکی دو روز ایجاد شده و شامل موارد زیر می باشد:
* خارش و یا درد در مجرای کوش.
* ترشح چرک از گوش.
اگر چرک باعث بسته شدن مجرای گوش شود، بهتر است بجای اینکه خودتان این چرک را خارج کنید به پزشک مراجعه نمایید
نحوه درمان التهاب گوش خارجی
پزشک ابتدا با وسیله ای به نام اتوسکوپ(otoscope) گوش را معاینه می کند. اگر چرکی در مجرا وجود داشته باشد نشان دهنده وجود عفونت می باشد که در این صورت ممکن است پزشک نمونه ای از آن را برای شناسایی به آزمایشگاه بفرستد. مجرای گوش را می توان با استفاده از یک ساکشن (مکنده) تمیز نمود.
براساس نوع عفونتی که وجود دارد، پزشک ممکن است قطره گوشی تجویز نماید که حاوی آنتی بیوتیک یا ضد قارچ و یا کورتون باشد. برای تسکین درد ممکن است یک داروی مسکن خوراکی نیز تجویز شود.
اگر شما دچار یک عفونت شدید باکتریایی هستید، پزشک ممکن است برایتان آنتی بیوتیک خوراکی هم تجویز نماید. اکثر عفونتهای ویروسی خود بخود بهبود می یابند و فقط داروی مکن در این موارد تجویز می شود. با اینحال اگر دچار عفونت ویروسی با ویروس هرپس (Herpes) شده اید ممکن است برایتان داروی ضد ویروس وگاهی اوقات داروی کورتون تجویز شود. این وضعیت معمولأ بعد از چند روز بهبود می یابد.
گرفتگی گوش
جرم گوش که توسط غدد موجود در مجرای گوش ترشح می شود باعث پاک بودن و مرطوب شدن مجرا می شود. معمولأ جرم گوش به مقادیر کمی تولید شده و بطور طبیعی از گوش خارج می شود. با اینحال، اگر مجرای گوش توسط جرم گوش میدود و گرفته شود، احساس پری و ناراحتی در گوش ایجاد می گردد و گاهی اوقات نیز موجب کاهش شنوایی می شود.
یک علت شایع گرفتگی گوش توسط جرم گوش عبارتست از فرو کردن گوش پک کن و یا انگشت به داخل گوش به منظور بیرون آوردن جرم گوش. این عمل معمولا باعث می شود که جرم گوش بیشتر به داخل مجرا فرو برود. افزایش ترشح جرم گوش نیز ممکن است باعث گرفتگی گوش شود.
گرفتگی گوش بر اثر جرم گوش را می توان با استفاده از قطره های گوشی که در دارو خانه ها فروخته می شوند درمان نمود. این قطره ها معمولا باعث حل شدن جرم گوش در مدت 4تا10 روز می شوند. اگر گرفتگی گوش باقی بماند، باید به پزشک مراجعه نمایید. پزشک با استفاده از وسیله ای به نام اتوسکوپ (Otoscope) داخل گوش را معاینه می کند. برای بیرون آوردن جرم گوش روشهای مختلفی مثل استفاده از ساکشن (دستگاه مکنده) و یا شستشوی گوش وجود دارد که پزشک می تواند از آنها استفاده نماید. شستشوی گوش با استفاده از آب گرم و یک سرنگ بزرگ انجام می شود. گرفتگی گوش ممکن است بعد از درمان، دوباره عود نماید.
التهاب گوش میانی
در التهاب گوش میانی که به آن اصطلاحا اوتیت مدیا (otitis media) گفته می شود، بافتهای که گوش میانی را پوشانده اند دچار التهاب می گردند و چرک و مایع در گوش میانی جمع شده و باعث بروز درد و کاهش شنوا یی می شود. این وضعیت وقتی اتفاق می افتد که یک عفونت ویروسی مثل ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا، یا یک عفونت باکتریایی از قسمت گلو واردگوش میانی شود. این عفونت ممکن است باعث پارگی پرده گوش گردد.
بیماری التهاب گوش میانی در کودکان شایع می باشد زیرا شیپور استاش کودکان هنوز کامل نشده و به آسانی توسط چیزهای بزرگی که اطراف آن قرار دارد مثل لوزه ها مسدود می شود. شیپور استاش لوله ای است که گوش را به پشت بینی و گلو مرتبط می کند و باعث تهویه گوش میانی می شود.
علایم التهاب گوش میانی
علایم التهاب گوش میانی اغلب در عرض چند ساعت ظاهر شده و شامل موارد زیر می باشد:
* درد در گوش که ممکن است شدید باشد.
* کاهش شنوایی.
* تب.
اگر پرده گوش پاره شود، ترشحی خون آلود از گوش بیرون می آید و در چنین مواقعی درد گوش کاهش می یابد. اگر التهاب گوش میانی درمان نشود ممکن است بصورت عفونت مزمن درآمده و بطور مدام از گوش ترشحات چرکی بیرون بیاید. خیلی به ندرت ممکن است این عفونت باعث ایجاد کولستاتوم (cholestatoma) شود. کولستاتوم تجمعی از سلولهای پوست و مواد زائد می باشد که در گوش میانی ایجاد می شود. این عارضه ممکن است به گوش میانی و به ندرت به گوش داخلی آسیب رساند و باعث از دست رفتن دایمی شنوایی شود.
نحوه درمان التهاب گوش میانی
پزشک ابتدا گوش را با وسیله ای به نام اتوسکوپ (ostoscope) معاینه می کند تا ببیند آیا پرده گوش دچار التهاب شده است و آیا چرک در گوش میانی وجود دارد یا خیر. پزشک ممکن است آنتی بیوتیک خوراکی و مسکن تجویز نماید. در اکثرموارد در عرض چند روز درد گوش از بین می رود اما گاهی اوقات کم شدن خفیف شنوایی ممکن است به مدت یک یا دو هفته باقی بماند. اگرکولستاتوم ایجاد شده باشد معمولا لازم است که با انجام عمل جراحی بیرون آورده شود.
در بعضی موارد به علت عدم تعادل بین فشار داخل گوش میانی وگوش خارجی ، پرده گوش بطور ناگهانی پاره می شود. چنین عدم تعادل فشاری که در قسمتهای مختلف گوش ایجاد می شود ممکن است در هنگام پرواز با هوا پیما، غواصی در زیر آبها، وجود یک انفجاره ضربه خوردن به گوش و یا ضربات وارده به سر بروز نماید.
علایم پارگی پرده گوش
علایم پارگی پرده گوش معمولآ فقط چند ساعت باقی می مانند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
* درد ناگهانی وگاهی اوقات شدید درگوش.
* ترشح خون آلود ازگوش.
* کاهش شنوایی
اگر مشگوک به پارگی پرده گوش هستید، گوش خود را خشک نگه داشته و هر چه سریعتر به پزشک مراجعه نماید.
نحوه درمان پارگی پرده گوش
پزشک ابتدا گوش را معاینه می کند. یک پارگ پرده گوش معمولادر عرض یک ماه التیام می یابد عفونت موجود در آن را می توان با تجویز آتی بیوتیکها درمان نمود. خیی به ندرت ممکن است که بر اثر عفونت ایجاد شده است نیاز به ترمیم با جراحی پیوند بافت داشته باشد.
از دست دادن شنوایی
از دست دادن تمام یا قسمتی ازشنوایی می تواند به شدت باعث محدود شدن فعالیتهای اجتماعی فرد شده و موجب انزوا و افسردگی او شود. از دست دادن شنوا یی ممکن است بر اثر بیماری یا وقوع یک حادثه ایجاد شود. اکثر افراد با بالا رفتن سن دچار کاهش شنوایی می شوند. نقایص شنوایی ممکن است از هنگام تولد نیز وجود داشته باشد. از هر 1000 نوزادی که متولد می شود دو نوزاد دچار درجاتی از نقص در شنواس می باشد.
انواع ازدست دادن شنوایی
دو نوع مختلف از دست دادن شنوایی وجود دارد که عبارتند از: ا-هدایتی ، 2-حسی عصبی..
از دست دادن شنوایی نوع هدایتی بر اثر اختلالی درگوش خارجی یا گوش میانی ایجاد می شود و انتقال صوت به گوش داخلی را با مشکل روبرو می کند. این نوع کاهش شنوایی اغلب موقتی می باشد. از دست دادن شنوایی نوع حسی عصبی ممکن است بر اثر وجود اختلالی در حلزون گوش و یا عصب وستیبولوکوکلئرکه پیامهای عصبی را از گوش داخلی به مغز می رساند ایجاد شود. از دست دادن شنوایی از نوع حسی عصبی معمولا دایمی می باشد.
از دست دادن شنوایی ازنوع هدایتی: شایعترین علت این نوع درکودکان، وجود التهاب مزمن گوش میانی می باشد که همراه ترشح ازگوش است. اما در بزرگسالان شایعترین علت این نوع ازکاهش شنوایی، گرفتگی گوش بر اثر وجود جرم گوش می باشد. همچنین کاهش شنوایی می توان براثر پارگی پرده گوش یا تغییر ناگهانی درفشار هوا ایجاد شود. در موارد نادری ممکن است کاهش شنوایی بر اثر بیماریأتواسکلروز (otosclerosis) ایجاد شود. در بیماری اتواسکلروز، یکی از سه استخوان خیلی کوچک موجود در گوش میانی بی حرکت شده و نمی تواند صوت را به گوش داخلی انتقال دهد.
از دست دادن شنوایی از نوع حسی عصبی: این نوع از کاهش شنوایی معمولا بخاطر خراب شدن حلزون گوش بر اثر افزایش سن ایجاد می شود. اکثر افراد بالای 70 سال دچار درجه ای ازناشنوایی حسی عصبی هستند.همچنین ممکن است حلزون گوش بر اثر صدای زیاد صدمه ببیند و باعث از دست رفتن شنوایی شود. به ندرت ممکن است به علت وجود یک تو مورکه عصب وستیبولوکوکلئر را گرفتار می سازد از دست دادن شنوایی ایجاد گردد.
نحوه درمان ازدست دادن شنوایی
پزشک ابتدا گوش را با وسیله ای به نام اتوسکوپ (otoscope) معاینه می کند. سپس آزمایشهای شنوایی انجام می شود تا مشخص گردد که آیا از دست دادن شنوایی از نوع هدایتی می باشد و یا از نوع حسی عصبی و اینکه میزان ناشنوایی چه مقدار می باشد. اگر پزشک مشکوک به وجود تومور عصب وستیبولوکوکلئر باشد ممکن است اقدام به انجام ام آرآی (MRI) نماید. اگر شما دچارکاهش شنوایی از نوع هدایتی شده اید، درمان علت زمینه ای ایجاد کننده آن ممکن است باعث بازگشت شنوا یی شما به حد تقریبا طبیعی شود. از دست دادن شنوایی از نوع حسی عصبی اغلب دایمی می باشد اما می توان با استفاده از سمعک به بهبود آن کمک نمود. در موارد ناشنوایی شدید حسی عصبی، می توان با عمل جراحی یک حلزون مصنوعی در داخل گوش قرار داد.
پیرگوشی
بسیاری از افراد بالای 50 سال متوجه می شوند که شنیدن صداهای آرام یا صداهای زیر برایشان مشکل شده است و گاهی اوقات صحبت کردن و فهمیدن حرفهای دیگران بخصوص اگر یک صدای زمینه ای دیگری مثل موسیقی هم وجود داشته باشد برایشان سخت شده است. بعد از چند سال ممکن است شنیدن هم صداهای زیر و هم صداهای بم برای این افراد مشکل ثسود. این کاهش تدریجی شنوایی را اصطلاحأپیرگوشی (presbyacusis) می نامند که یک ویژگی طبیعی پر شدن می باشد.
از هر 5 نفری که در سنین 50 تا 60 سال قرار دارد یک نفر و از هر 3 نفری که در سنین 60 تا 70 سال قرار دارند یک نفر به پیرگوشی مبتلا می شود. نیمی از افراد بالای 70 سال دچار پیرگوشی هستند. این وضعیت در مردها شایعتر بوده و در بعضی خانواده ها بیشتر دیده می شود.
علل بروز پیرگوشی
گیرنده های حسی بدن برای شنوایی در حلزون گوش داخلی قرار دارند که با سلولهای مژک مانند حسی پوشیده شده اند. وقتی این سلولهای حسی با افزایش سن به تدریج از بین می روند پیر گوشی ایجاد می شود. این وضعیت معمولا در افرادی که قبلا به علت سروصدای زیاد دچار آسیب های گوش شده اند شایعتر می باشد.
علایم پیرگوشی
علایم پیرگوشی به تدریج و در طی چند سال ظاهر می شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• کاهش شنوایی که ابتدا در مورد صداهای زیر ایجاد می شود و سپس به تدریج صداهای بم نیز مشکل می گردد.
• اشکال در شنیدن صحبت افراد، بخصوص اگر یک صدای زمینه ای هم همراه آن باشد. هر دو گوش معمولا گرفتار پیرگوشی می شوند گرچه همیشه هم به یک اندازه دچار مشکل نمی شونو. شدت بدتر شدن کاهش شنوایی از فردی به فرد دیگر متفاوت می باشد.کاهش شدید شنوایی گاهی اوقات منجر به انزوا، تنهایی و افسردگی فرد می شود.
نحوه درمان پیرگوشی
پزشک ابتدا گوش را با وسیله ای به نام اتوسکوپ (otoscope)معاینه می کند. سپس برای تعین نوع کاهش شنوایی، اقدام به انجام آزمایشهایی می کند. برای پیرگوشی هیچگونه معالجه قطعی وجود ندارد. با اینحال استفاده از سمعک ممکن است توانایی فرد را برای شنیدن و صحبت کردن با دیگران به میزان زیادی افزایش دهد. گرچه ممکن است تا هنگامی که فرد به آن عادت می کند مدتی طول بکشد.
وزوز گوش
افراد دچار وزرز گوش صداهای زنگ مانندی را در گوشهایشان می شنوند که منشا این صداها از خود گوش می باشد. این صداها ممکن است شبیه زنگ، بوق، غرش و یا سوت باشند. شدت این صداها ممکن است متفاوت باشند و همراه با ضربان قلب این صداها دارای ضربان باشند، اما معمولا این صداها بطور مداوم هستند. برای بعضی افراد، حملات وزوز گوش به مدت کمی طول می کشند اما برای عده ای دیگر، این وضعیت دایمی می باشد.
در بسیاری از موارد، وزوز گوش همراه با کاهش شنوایی ایجاد می شود و اگر قبلا با صداهای بلند مواجه شده باشید احتمال خطر بروز وزوز گوش در شما زیاد می باشد. این وضعیت در افراد مسن شایع می باشد و از هر10 نفری که بالای 60 سال سن دارند تقریبا سه نفر دچار وزوز گوش می باشند. بسیاری از افراد فقط وقتی که به دقت گوش می کنند می توانند این وزوزگوش را بشنوند اما برای بعضی دیگر ممکن است بقدری شدید بو ده که در تمرکز حواس آنها اختلال ایجاد نموده و یا مانع خوابیدن آنها می شود. در این موارد، وزرز گوش ممکن است منجر به افسردگی و اختلالات اضطرابی شود.
وزوز گوش ممکن است هیچ علت واضح و آشکاری نداشته باشد اما اغلب همراه با بعضی از بیماریهای گوش مثل بیماری منی یر(Meniere)، پیرگوشی و یاکم شدن شنوایی بر اثر سروصدای زیاد می باشد.
در بعضی موارد، وزوز گوش می تواند به علت وجودکم خونی و یا پرکاری غده تیروئید ایجاد شود. سایر علل وزوزگوش عبارتند از ضربه به سر و مصرف بعضی از داروها مثل آسپرین و بعضی از آنتی بیوتیکها. اگر فقط در یک گوش، وزوز شنیده شود ممکن است علامتی از وجود تومور در عصب وستیبولوکوکلئر که پیامهای عصبی را از گوش به مغز می برد باشد.
اگر دچار وزوز گوش شده ایده بخصوص اگر این وزوز فقط در یک گوش می باشد، شما باید با یک پزشک مشورت نمایید.
نحوه درمان وزوز گوش
پزشک ابتدا گوش را با وسیله ای به نام اتوسکوپ (otoscope) معاینه می کند و ممکن است آزمایشهای شنوایی را درخواست نماید. همچنین ممکن است آزمایشهای دیگری را نیز درخواست نماید تا علت زمینه ای وزوز گوش را مشخص نماید. این آزمایشها ممکن است شامل آزمایش خون برای بررسی کم خونی و نیز انجام سی تی اسکن یا ام آر آی (MRI) برای بررسی وجود تومورباشد.
اگر یک علت زمینه ای برای وزوز گوش پیدا شود و بطور موفقیت آمیزی درمان گردد، ممکن است وزوز گوش برطرف شود. اگر وزوز گوش باقی بماند، پزشک ممکن است توصیه نماید که از وسیله ای به نام ماسکر (Masker) استفاده نمایید. این وسیله همانند سمعک در داخل و یا پشت گوش قرار داده می شود و تولید صداهایی می کند تا حواس شما از وزوزگوش پرت شود. اگر وزوزگوش همراه با کاهش شنوا یی باشد، استفاده از سمعک ممکن است با افزایش صداهای محیطی باعث شود که شما کمتر وزوزگوش را بشنوید.
سرگیجه
افرادی که دچار سرگیجه هستند احساس می کنند که خود آنها و یا محطی اطرافشان در حال حرکت هستند. این احساس کاذب اغلب همراه با یک احساس چرخش بوده و ممکن است همراه با تهوع وگاهی اوقات استفراغ شدید باشد. سرگیجه ممکن است بر اثر اختلال در عضو تعادلی که در گوش داخلی قرار دارد، در عصبی که گوش داخلی را به مغز متصل می کند و یا در قسمتهایی از مغزکه مربوط به تعادل بدن می باشد رخ دهد. به ندرت ممکن است سرگیجه نشانه ای از وجود یک بیماری زمینه ای جدی باشد که نیزا به توجه فوری پزشکی داتشه باشد.
سرگیجه اغلب بطور ناگهانی ایجاد شده و ممکن است از چند دقیقه تا چند روز بطور متناوب یا مداوم طول بکشد. این وضعیت می تواند خیلی ناراحت کننده بوده و در موارد شدید تر ممکن است راه رفتن و یا حتی نشستن را غیرممکن کند. در اکثر موارد، سرگیجه بطور خود بخود از بین می رود و یا اینکه بعد از درمان علت ایجاد کننده آن، رفع می گردد.
علل ایجاد سرگیجه
سرگیجه اغلب همراه با آرتریت (آرتروز) گردن می باشد که این حالت در افراد مسن بیشتر دیده می شود. در این وضعیت، هنگامی که سرکج می شود و یا اینکه به این طرف و آن طرف می چرخد، بر روی رگهای خونی که به قسمتی از مغز که مربوط به تعادل بدن می باشد خونرسانی می کنند فشار وارد آورده و باعث بروز سرگیجه می شود.
علت شایع دیگر سرگیجه، وجود عفونت در قسمت وستیبولر گوش می باشد. این عفونت معمولا بصورت یک عفونت ویروسی دستگاه تنفسی شروع می شود (مثل سرماخوردگی یا آنفلوآنزا) و یا اینکه بر اثر یک عفونت باکتریای گوش میانی ایجاد می گردد. این نوع از سرگیجه معمولا بطور ناگهانی شروع شده و به مدت یک تا دو هفته باقی می ماند.
سرگیجه عودکننده ای که همراه با کاهش شنوایی و وزوز گوش باشد ممکن است بخاطر بیماری منی پر (Menipere) که یک اختلال گوش میانی می باشد ایجاد شود. همچنین سرگیجه ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی مصرف بعضی از آنتی بیوتیکها، مصرف بیش از حد الکل، علامتی از مسمومیت غذایی یا گرمازدگی باشد.
علل نادر سرگیجه عبارتند از: توموری که عصب ارتباط دهنده گوش داخلی به مغز را گرفتا رمی کند، سکته مغزی، ضربه به سر وبیماری ام اس. این وضعیت های خطرناک ممکن است علایم دیگری نیز به همراه داشته باشند مانند اختلال در صحبت کردن، اختلال در بینایی و یا ضعف در دستها و پاها. اگر سرگیجه همراه با چنین علایمی ایجاد شود باید سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
نحوه درمان سرگیجه
سرگیجه شما ممکن است با بی حرکت دراز کشیدن و پرهیز از انجام حرکات ناگهانی برطرف شود. اگر دچار استفراغ شده اید، هر 10دقیقه یک بار مقداری آب بنوشید تا بدتنان دچار بی آبی نشود. اگر سرگیجه شما بیش از یک دقیقه طول می کشد و یا اگر چندین بار عود نموده است، شما باید به پزشک مراجعه نمایید.
پزشک ممکن است گوشهای شما، حرکات چشمتان و دستگاه عصبی تان را معاینه نماید تا علت بروز سرگیجه را کشف نماید. آزمایشی به نام آزمایش کالریک (caloric) ممکن است برای ارزیابی عملکرد دستگاه وستیبولر گوش انجام شود. یک عکس رادیوگرافی از گردن ممکن است برای بررسی مهره های آن انجام شود. اگر به غیر از سرگیجه، شما دچار وزوز گوش هم هستید، ممکن است پزشک برایتان درخواست انجام سی تی اسکن یا ام آرآی (MRI) نماید تا وجود تومور را بررسی نماید.
پزشک ممکن است برای تسکین سرگیجه داروهای را تجویز نماید. اگر سرگیجه بر اثر مصرف یک نوع آنتی بیوتیک ایجاد شده باشد ممکن است آنتی بیوتیک دیگری بجای آن تجویز شود. سایر درمانها با صرف درمان علت زمینه ای ایجاد سرگیجه انجام می گردد. برای مثال، سرگیجه ای که بر اثر وجود یک عفونت باکتریایی در گوش داخلی ایجاد می شود را می توان با مصرف آنتی بیوتیکها درمان نمود.
منبع :
http://dr.r-sarikhani.com
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.