بلیچینگ داخلی (Internal Bleaching) دندان به زبان ساده
بلیچینگ داخلی نوعی از بلیچینگ است که بر روی دندان‌های درمان ریشه شدهٔ مبتلا به بد رنگی انجام می‌شود. بر خلاف روش خارجی (External) که در آن، ماده بلیچینگ روی سطوح دندانی سالم و تراش نخورده قرار داده می‌شود، در روش داخلی، ماده بلیچینگ درون حفره دسترسی دندان جا می‌گیرد.
روش‌های مختلفی برای انجام بلیچینگ داخلی وجود دارد. در همه این روش‌ها ابتدا باید یک حفره همانند حفره دسترسی درمان ریشه، معمولا با حذف ترمیم قبلی دندان، تهیه شود. سپس باید در ناحیه مدخل کانال یک ماده سیل کننده مثل گلاس یونومر با ضخامت حدود دو میلی متر گذاشته شود. می‌توان گوتای داخل کانال را به میزان کافی خارج کرد و بعد از پروب کردن عمق ایجاد شده نسبت به لبه دندان، گلاس یونومر را قرار داد. بعد از کیور شدن گلاس یونومر، عمق پروب دوباره اندازه گیری می‌شود تا از ضخامت کافی این لایه مطمئن شویم.
بهتراست سطح رویی این لایه محافظ نسبت به محل اتصال سمان به مینا (CEJ) یک میلیمتر پایین‌تر باشد. بررسی و کنترل این لایه با رادیوگرافی توصیه می‌شود.
پس از پایان بلیچینگ با یک وقفه هفت تا ده روزه، حفره دسترسی ایجاد شده را با کمک مواد ترمیمی از جمله کامپوزیت رزین باید ترمیم کرد. این وقفه چند روزه به منظور جلوگیری از اثر ممانعتی رادیکال‌های آزاد باقی مانده در نسوج دندانی است. در حین بلیچینگ، رادیکال‌های آزاد باعث بروز اثرات سفید کنندگی روی دندان می‌شوند.
روش‌های مختلف انجام بلیچینگ داخلی
الف-روش داخل مطب (In-Office):
دراین روش، ماده بلیچینگ با دوز بالا، درون حفره دسترسی قرار داده می‌شود و طبق دستور سازنده، مدت زمان مشخصی روی دندان می‌ماند ودر صورت لزوم مراحل کار تکرار می‌شود. شاید نیاز به چند جلسه با فاصله یک هفته وجود داشته باشد. فاصله یک هفته‌ای باعث کاهش عوارض احتمالی بلیچینگ از جمله تحلیل خارجی ریشه می‌شود.
لازمه انجام این روش، ایزولاسیون موثر دندان هاست. دوز بالای ماده سفید کننده که معمولا هیدروژن پراکساید با غلظت‌های بالای ۳۰ درصد است طبیعتی سوزاننده دارد که می‌تواند به نسوج نرم مانند لثه و مخاط و پوست آسیب برساند.
برای تاثیر بیشتر می‌شود به طور همزمان ماده بلیچینگ را روی سطح باکالی دندان نیز قرار داد. در واقع این اقدام ترکیب بلیچینگ داخلی و خارجی است واز آن با عنوان Inside-Outside یاد می‌شود.
ب-روش قدم زنان (Walking):
در این روش، ماده بلیچینگ در حفره دسترسی گذاشته می‌شود و سپس روی آن پانسمان می‌شود و بیمار قدم زنان مطب را ترک و هفته بعد مراجعه می‌کند. در صورت لزوم، در جلسه بعد مراحل کاری تکرار می‌شود. معمولا در این روش از مواد سفید کننده با دوز پایین استفاده می‌شود.
ماده ارجح برای این روش، سدیم پربورات است که معمولا با آب مقطر یا با کارباماید پراکساید و یا هیدروژن پراکساید همزده می‌شود. یکی از دلایل برتری سدیم پربورات این است که به صورت خمیری تهیه می‌شود و در مقایسه با هیدروژن پراکساید و کارباماید پراکساید که به صورت ژل تهیه می‌شوند راحت‌تر در حفره باقی می‌ماند. همچنین یکی از دشواری‌های این روش، قرار دادن یک پانسمان مناسب روی دندان است. باید در حفره دسترسی آندرکات کافی باقی گذاشت تا پانسمان بتواند در حفره گیر کند.
ج-روش ترکیبی داخل مطب و قدم زنان:
در هر جلسه ابتدا به صورت داخل مطب کار می‌شود. در فاصله بین جلسات ماده بلیچینگ به صورت Walking در دندان گذاشته می‌شود. این روش احتمال سفیدکردن بهتر و عوارض احتمالی بیشتر را با هم دارد.
د-روش خارجی-داخلی با تری بلیچینگ (Inside-Outside Tray Bleaching):
در این روش مانند روش سفید کردن خانگی که برای دندان‌های زنده انجام می‌شود، تری بلیچینگ ساخته می‌شود. ابتدا حفره دسترسی ایجاد می‌شود و بعد از قرار دادن لایه محافظ روی اریفیس، حفره باز گذاشته می‌شود. بیمار در منزل علاوه بر سطوح باکالی دندان‌ها روی دندان درمان ریشه شده هم از باکال و هم از لینگوال و درون حفره دسترسی، ماده بلیچینگ را اعمال می‌کند.
این روش در مواردی که نیاز به سفید کردن همه دندان‌ها علاوه بر دندان درمان ریشه شده باشد روش مناسبی است. این روش هم در واقع ترکیبی از دو روش داخلی و خارجی است.
میزان موفقیت انواع روش‌های بلیچینگ داخلی با مواد مختلف، از جمله هیدروژن پراکساید و کارباماید پراکساید با غلظت بالا برای موارد داخل مطب، و هیدروژن پراکساید و کارباماید پراکساید با غلظت کم، ونیز سدیم پربورات برای موارد خارج مطب ۸۳ تا ۹۰ درصد گزارش شده است. یعنی از هر۱۰۰ دندان درمان ریشه شده بدرنگ، حدود ۱۰ تا ۱۷ مورد به این درمان جواب نمی‌دهند.
هرچند میزان ماندگاری نتیجه درمان در بعضی بیماران مادام العمر است ولی بر اساس مطالعات ۳۵ تا ۵۰ در صد دندان‌ها پنج سال بعد از درمان همچنان سفید باقی می‌مانند. واین یعنی چنانچه ۱۰۰ دندان را همزمان سفید کنیم و سوار بر ماشین زمان به پنج سال بعد برویم حدود نیمی از دندان‌ها همچنان سفیدند و در نیم دیگر نتیجه راضی کننده نیست و باید بلیچینگ را تکرار کرد.
از آنجا که برای تکرار بلیچینگ داخلی نیاز به تراش ترمیم قبلی و برقراری یک حفره دسترسی مناسب است وخواسته و ناخواسته بخشی از نسج دندانی سالم تراش خواهد خورد، پیشنهاد شده است که در این گونه موارد بلیچینگ را به صورت خارجی و مانند یک دندان زنده انجام دهیم. چنانچه نتیجه نگرفتیم به سراغ روش داخلی برویم.
با این حساب هر بلیچینگ داخلی یک بلیچینگ غیرزنده است ولی هر بلیچینگ خارجی، یک بلیچینگ زنده نیست.
از بین روش‌های مختلف بلیچینگ داخلی روش داخل مطب با اعمال حرارت (روش ترموکاتالیتیک) بالا‌ترین احتمال تحلیل ریشه خارجی را به همراه دارد و کمتر توصیه می‌شود. بهترین روش از نظر امنیت و تاثیرگذاری استفاده از سدیم پربورات ترکیب شده با آب مقطر ویا کارباماید پراکساید، به صورت قدم زنان (Walking) است.
چه زمانی بلیچینگ داخلی قابل انجام نیست
در این موارد انجام بلیچینگ داخلی موضوعیت ندارد و بهتر است مستقیما به سراغ ترمیم یا روکش دندان رفت و بد رنگی را با روش‌های رستوریتیو برطرف کرد:
- در صورت لزوم اصلاح و بهبود فرم دندان
- در صورت لزوم درمان‌های لامینیت ونیر روی سایر دندان‌های بیمار
- در صورت پوسیدگی و یا ترمیم وسیع سطوح لبیال دندان هدف
- در صورت ضعف ساختار دندانی باقی مانده و لزوم استفاده از پست و روکش
منبع:
http://www.dandane.ir
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.